Ghanese vissers kunnen niet meer zonder DDT en dynamiet

“Vroeger was je boot gewoon vol”, zegt Thomas Essuman, een twintigjarige veteraan op de zee bij Takoradi-Sekondi, een stad in West-Ghana. “Nu blijft je net leeg als je dit soort methoden niet gebruikt.”

Veel mensen gebruiken sterke lampen om vissen aan te trekken, anderen gebruiken DDT of dynamiet om in een keer grote hoeveelheden te doden, die vervolgens uit het water kunnen worden geschept. Vissers weten dat het schadelijk is, zegt Essuman: “Ze vernielen het land, want vis brengt leven, dus hoe ga je geld verdienen als de vissen niet meer komen?”

Nieuwe regels

Dynamiet jaagt de vissen weg, naar dieper water, zegt Samson Falae, die al dertig jaar vist in west-Ghana. Als gevolg daarvan hebben vissers meer en meer brandstof nodig om ze te volgen. In 2010 heeft de regering veel van dit soort praktijken verboden, en regels ingevoerd voor het soort net, de grootte van de mazen en de gebieden waar gevist mag worden.

Visstanden staan op instorten, zegt Alex Sabah, directeur van het Visserijdepartement in de Ghanese Westelijke Regio. Er zijn tegenwoordig zo’n 200.000 vissersbootjes, die zich zo’n drie keer verder uit de kust begeven dan tien jaar geleden om nog wat te kunnen vangen. Ze vangen ook jonge visjes, kleine vissen die dienen als voedsel voor de grotere soorten, en ze decimeren de populatie in estuaria.

Slechts 1 op de 30 soorten in Ghana is niet bedreigd, zegt Sabah. “Als de visstanden instorten… De kleine pijn van regulering nu is beter dan de grote pijn later.” Maar, zegt hij, “we hebben het heel moeilijk om het te stoppen.”

Politici

De nieuwe regels leidden tot arrestaties, die de vissers woedend maakten. Er ontstond protest en geweld. Het probleem, zegt Sabah, was dat de politieke wil ontbrak. Politici willen de stemmen van de vissers. Ze belden het ministerie en bevalen te stoppen met de handhaving. “In die situatie staan we machteloos.”

Miljoenen West-Afrikanen zijn direct afhankelijk van de visserij, zegt de in Londen gevestigde milieuorganisatie Environmental Justice Foundation, die vooral benadrukt dat de visstanden worden bedreigd door buitenlandse boten die illegaal vissen.

Maar Sabah vindt dat die niet overal de schuld van mogen krijgen. “Onze vissers gebruiken de verkeerde methodes.” Alleen de aanpak van het departement had wel anders moeten zijn, zegt Sabah. Ze werken nu aan een strategie waarbij de voorlichting aan vissers over de effecten van illegale visserij meer aandacht krijgt, om hun steun voor de maatregelen te verkrijgen.

Vissers moeten bij de maatregelen worden betrokken, vindt Kofi Agbogah van het Coastal Resources Center in Takoradi-Sekondi, dat met Amerikaans hulpgeld een programma uitvoert voor het beheer van de kust en de visserij. “Vissers begrijpen de problemen, ze weten dat er iets moet gebeuren. Maar als er wat gebeurt, zullen zij morgenochtend nog eten hebben? Als je hun net afpakt, zijn ze bereid ervoor te sterven.”