Mexicaans gerecht neemt het op tegen almacht privé-omroepen

De Mexicaanse omroepwet “werkt concentratieverschijnselen in de hand die ingaan tegen het publieke belang”, staat te lezen op de voor iedereen toegankelijke site. Het Mexicaanse hooggerechtshof herneemt zijn beraadslaging over de grondwettelijkheid van de wet op 21 mei. Alle discussies worden live uitgezonden via het eigen tv-kanaal van de gerechtelijke macht, nog een maatregel die een eerlijke uitspraak moet garanderen.
De omstreden omroepwet kwam vorig jaar tot stand onder onverholen druk van Televisa en TV Azteca. Zeven op de tien televisiekijkers in Mexico stemmen af op zenders van het consortium Televisa, terwijl rivaal TV Azteca een marktaandeel van ongeveer 20 procent haalt. Uit getuigenissen van verscheidene parlementsleden blijkt dat een deel van de wet in de kantoren van de twee tv-giganten werd geschreven. Het Mexicaanse gerecht wil zichzelf blijkbaar veilig stellen tegen de enorme druk van de grootste Mexicaanse opiniemakers. “Nu kunnen we zien in hoeverre de instellingen een vuist kunnen maken tegen de macht van de media”, oordeelt media-expert Néstor Cortes.
De wet maakt het ondernemingen die al tv- of radiozenders hebben mogelijk bijkomende digitale kanalen op te starten of telecommunicatiediensten aan te bieden zonder een vergelijkende procedure met andere aanbieders en zonder dat ze de staat meer rechten moeten gaan betalen. De wet bevestigt ook de bevoegdheid van de regering om nieuwe concessies voor radiofrequenties toe te kennen. De meeste radiozenders in Mexico zijn in handen van 13 privé-ondernemingen. Het leeuwendeel van de licenties werd zonder enige openbare procedure toegekend door de regeringen van de Partido Revolucionario Institucional (PRI), een partij die van 1929 tot 2000 onafgebroken aan de macht was.
Tot de jaren 90 bestond er een symbiose tussen de meeste radio-en tv-zenders in Mexico en de PRI. De PRI verloor in 2000 de macht, maar de twee grote tv-zenders begonnen even nauw aan te schurken tegen de nieuwe president Vicente Fox, een partijgenoot van de huidige president Felipe Calderon. Dat legde hun geen windeieren. Fox bezorgde in 2005 Apuestas Internacionales, een dochteronderneming van Televisa, 130 vergunningen voor kantoren waar weddenschappen kunnen worden afgesloten. Die vergunningen lopen tot 2045. De grote tv-zenders kregen ook recht op een forse belastingvermindering als ze overheidsvoorlichting uitzonden.
Volgens het Amerikaanse tijdschrift Forbes steeg het vermogen van TV Azteca-baas Ricardo Salinas Pliego tijdens het bewind van Fox (2000-2006) van ruim één miljard tot bijna 3,4 miljard euro. Emilio Azcárraga, de man achter Televisa, zag zijn vermogen aandikken van 1,1 tot 1,5 miljard euro.