Urine als vloeibaar goud

“Urine bevat de drie belangrijkste voedingsstoffen voor planten, stikstof, fosfor en kalium. Boeren kopen die stoffen als kunstmest. Daarnaast bevat urine alle acht micronutriënten die planten nodig hebben om te groeien”, legt Kellner uit.
Bij de Water and Sanitation Association of Zambia (WASAZA) in Lusaka, waar hij gedetacheerd is, zette Kellner groentetuin op die gebruik maakt van urine van werknemers als meststof.
Kellner en zijn team werken aan een latrine die menselijke uitwerpselen en urine scheiden in twee componenten - urine en vaste materie - zodat ze verwerkt kunnen worden tot twee verschillende meststoffen. Het ‘kunstmestproducerend toilet’, zoals hij zijn systeem noemt, raakt nooit vol als het tegelijkertijd dienst doet als bemestingssysteem voor tuinen.
De urine vloeit naar een opslagtank met compressor en een klep, van waaruit het verzameld kan worden voor rechtstreeks gebruik als meststof, na verdunning. De vaste materie komt in een ondiepe kuil en wordt bedekt met aarde. Daar droogt het uit en wordt het geneutraliseerd, voordat het gebruikt kan worden als meststof.
Volgens een telling van de Zambiaanse regering uit 2000, heeft slechts 15 procent van de 1,8 miljoen huishoudens in Zambia een wc of VIP-latrine. De bouw van een kunstmestproducerend toilet kost op dit moment ruim 1200 euro. “De uitdaging is om het basisidee te realiseren voor een kwart van dat bedrag of minder”, zegt Kellner.
Aangezien een gezin gemiddeld 500 liter urine en 50 kilo feces per jaar produceert, kan een gezin met zes leden dat afval eenvoudig gebruiken om een tuin van duizend vierkante meter te bemesten. “Als we dit systeem kunnen populariseren, kunnen we de kosten van kunstmest voor kleine boeren sterk terugbrengen.”