Vladivostok tussen draak en beer

De rit van de luchthaven naar het centrum van Vladivostok (letterlijk: ‘Overheers het oosten’) duurt ellenlang. Vladivostok is dan ook één grote bouwwerf. Overal wegenwerken en enorme verkeersopstoppingen. Vladivostok bereidt zich volop voor op de APEC-top van 2012, een belangrijke samenkomst van 21 landen langs de Stille Oceaan (waaronder niet alleen Rusland en China maar ook pakweg de VS en Canada).

Imago wordt opgepoetst

Twee megalomane projecten moeten afgerond zijn tegen het begin van de APEC-top: een kabelbrug boven de Gouden Hoornbaai (prijskaartje: achttien miljard roebel –bijna 500 miljoen euro) en een brug die het vasteland verbindt met het Roesski-eiland, waar de top zal plaatsvinden (kostprijs: nog eens dubbel zoveel). De bruggen-in-aanbouw zijn van zowat overal in de stad te zien. Ze zijn hét nieuwe handelsmerk van Vladivostok.

Ook de strandboulevard van Vladivostok wordt opnieuw aangelegd. De stad poetst duidelijk zijn imago op en wil zich volgend jaar klassevol tonen aan de buitenwereld. Verder lijkt Vladivostok wel één groot dorp; het ritme is duidelijk veel relaxter dan Moskou of Sint-Petersburg.

Duikboten

Tijdens de Koude Oorlog was Vladivostok een gesloten stad. Lees: verboden terrein voor buitenlanders. Zelfs Russen moesten speciaal toelating vragen om Vladivostok te bezoeken. De reden was de strategische locatie van de havenstad én de aanwezigheid van de Stille Oceaanvloot van de Russische marine. Vandaag liggen de militaire schepen er nog steeds aangemeerd. Op een zonnige vrijdagnamiddag zie ik zelfs een onderzeeër de haven uitvaren.

Een andere duikboot, langs de kade, dateert uit vervlogen tijden en is ingericht als museum. Op de achtergrond staat een van de megalomane bruggen in de steigers. Gids Ludmilla, met de nodige nationale trots: ‘Deze onderzeeër, de C-56, werd in 1941 door de Russische marine in gebruik genomen en heeft tien Duitse schepen vernietigd.

De boot is 78 meter lang en weegt 900 ton. Hij werd effectief ingezet tot in 1954 en diende nog tot in 1965 als trainingsboot. Sinds 1975 doet hij dienst als museum.’ Een aantal originele compartimenten zijn bewaard: de kapiteinskajuit, de machinekamer (mét periscoop) en de torpedo-opslagplaats. Indrukwekkend, de sfeer van een James Bondfilms doemt meteen op.

Geen klein broertje

Voor Ludmilla staat de duikboot symbool voor Ruslands militaire kracht: ‘Deze duikboot had nog dieselmotoren, maar vandaag heeft de Russische marine nucleaire onderzeeërs. China is bang van onze marine. Rusland is niét het kleine broertje van China. ’s Zomers komen hier veel Chinese toeristen op bezoek. Ze bewonderen onze marine en zijn verbaasd dat we onze geschiedenis zo goed bewaard hebben.’

Toen de Sovjets in 1922 het Verre Oosten bereikten, werden alle buitenlandse bedrijven op de haven van Vladivostok genationaliseerd. Enkel Sovjetschepen mochten nog aanleggen in de haven. De ministeries van Transport en Visserij in Moskou voerden in Vladivostok het hoge woord. Na de implosie van de Sovjetunie, nu twintig jaar geleden, ging de haven opnieuw open voor buitenlandse spelers.