Argentinië tegen de aasgieren

Eind juli wordt beslissend voor Argentinië. In juni oordeelde de New Yorkse rechter Thomas Griesza immers dat de Zuid-Amerikanen het aasgierfonds NML Capital en de andere schuldeisers, die geen enkele van de voorgestelde Argentijnse schuldherschikkingen hadden aanvaard, tegen eind juni volledig moest uitbetalen. Nadien gaf de New Yorkse rechter Argentinië echter een maand uitstel tot dertig juli.

De verschuldigde obligaties en leningen waren uitgegeven onder Amerikaans recht, dit omdat de financiële wereld niet voldoende vertrouwen had in een onpartijdige Argentijnse jurisdictie. Indien Argentinië weigert de rechterlijke beslissing uit te voeren, en dus weigert de meest koppige schuldeisers uit te betalen, zal ze eind juli in gebreke blijven en waarschijnlijk afstevenen op een nieuw faillissement. Het tweede faillissement al in de eenentwintigste eeuw.

Ook Amerikaanse banken mogen niet meer als tussenpersoon fungeren om de schuldeisers uit te betalen die wel akkoord zijn gegaan met de Argentijnse schuldherschikking. Dit laatste vormt een groot probleem voor de schuldeisers die wel hebben ingestemd met een schuldherschikking. Argentinië betaalt hen immers via de Amerikaanse Bank of New York Mellon, maar door de rechterlijke uitspraak wordt deze geldstroom geblokkeerd, waardoor ook schuldeisers die totaal buiten het conflict staan, voorlopig niet worden uitbetaald.

Aasgierenfondsen: wie, wat, waarom?

NML Capital, de grootste “aasgier”-schuldeiser, is een vehikel van het New Yorkse hefboomfonds Elliot Capital Management. Dit hefboomfonds heeft zich gespecialiseerd in het verwerven van schulden van bedrijven en landen in moeilijkheden, om daarna halsstarrig te procederen tot ze een zo groot mogelijke uitbetaling verkrijgen. Volgens de Argentijnse regering heeft Elliot Capital Management in totaal 48 miljoen dollar betaald voor de schulden die, indien volledig uitbetaald, een waarde van 832 miljoen dollar hebben. Volgens Elliot CEO Paul Singer echter is Argentinië hem, verwijlinteresten meegerekend, twee miljard dollar schuldig.

Vaak kopen aasgierfondsen deze schulden voor een prikje over van oorspronkelijke schuldeisers die vrezen niet meer te zullen worden terugbetaald, en die niet de middelen hebben om jarenlange financieel uitputtende juridische veldslagen uit te vechten. Iets waar Elliot Capital Management zich in gespecialiseerd heeft. Met Argentinië is het fonds niet aan zijn proefstuk toe.

Eerder procedeerde Elliot Capital Management al met succes tegen de Republiek Congo en Peru. In geval van de Republiek Congo kocht Elliot Capital Management een schuld van 32.6 miljoen dollar voor louter 2.3 miljoen dollar van een gedesillusioneerde schuldeiser. Een Britse rechter oordeelde dat Elliot recht had op 100 miljoen dollar. Een deel hiervan verkreeg het hefboomfonds door beslag te leggen op een lading olie ter waarde van 39 miljoen dollar, die de Republiek Congo op het punt stond te verkopen aan een multinational.

De agressieve technieken van Elliot Capital Management kwamen in het Argentijnse schuldenverhaal tot een hoogtepunt toen het hefboomfonds de Ara Libertad in beslag liet leggen. Dit vlaggenschip van de Argentijnse marine, met meer dan 200 bemanningsleden werd aan de ketting gelegd toen het voor anker lag in de stad Tema, in Ghana. Ook waren de aasgieren van plan om beslag te leggen op het Argentijnse presidentiële vliegtuig, wanneer het zich in de Verenigde Staten bevond. Doordat de Argentijnen werden gewaarschuwd, annuleerden ze echter hun trip naar de VS.

Ook op een Peruaanse schuld die ze overkocht voor 20 miljoen dollar, kreeg het hefboomfonds na een rechterlijke uitspraak 58 miljoen dollar toebedeeld. Elliot Capital Management verdiende ook aan het failliet van autobouwer Chrysler en de ondergang van de bank Lehman Brothers. Onder andere door deze praktijken bereikte het hefboomfonds een jaarlijks rendement van 14 procent. Daarnaast schat Forbes het vermogen van Elliot oprichter en CEO Paul E. Singer* op een slordige anderhalf miljard dollar.

Vijf voor twaalf

Hoe zal het aflopen met Argentinië? Indien het land zijn schulden aan NML niet betaalt op 30 juli, wordt ze -opnieuw- bankroet verklaard. Dit zou een catastrofe zijn voor het land dat zich de laatste jaren aan het herstellen was van het faillissement van 2001. De Argentijnse regering is vastberaden om zich ‘niet te laten chanteren door de aasgieren’, maar ook het Amerikaanse hefboomfonds is niet van plan zijn winstgevend “karkas” te lossen.

Volgens Argentinië is het onmogelijk om NML Capital aan een verbeterde prijs uit te betalen dan de andere schuldeisers omdat dit de Rights Upon Future Offers-clausule in werking doet treden. Dit houdt in dat Argentinië beloofd heeft aan alle schuldeisers met wie ze een schuldherschikking is overeengekomen, dat ze andere schuldeisers niet vrijwillig aan betere voorwaarden zal uitbetalen. Indien ze koppige schuldeisers wel aan betere voorwaarden uitbetaalt (zoals het geval zou zijn indien Argentinië NML uitbetaalt), gelden die verbeterde voorwaarden voor iedere schuldeiser, ook diegenen die akkoord zijn gegaan met de schuldherschikking.

NML zegt echter dat de RUFO-clausule enkel geldt voor vrijwillig aangegane schikkingen, terwijl Argentinië in dit geval door een rechter gedwongen wordt. In de meeste contracten loopt de clausule echter af op het einde van 2014, wat het daarna mogelijk zou maken om met NML te schikken. Het is aldus mogelijk dat de New Yorkse rechter Thomas Griesza uitstel verleent, of toestaat de onderhandelingen te rekken om dit mogelijk te maken.

Of komt hulp uit een andere hoek aanwaaien? Dinsdag 23 juli kwam Argentinië overeen met China dat de Aziaten voor zeven miljard dollar zouden investeren in het Zuid-Amerikaans land, onder andere in de bouw van een waterkrachtcentrale. Daarnaast bestendigden ze hun deviezenruil, wat inhoudt dat Argentinië minder afhankelijk wordt van dollars, omdat ze de Chinese Yuans, verkregen uit handel met China, altijd kan omruilen voor dollars. Wordt ongetwijfeld vervolg

*Wie is Paul Elliot Singer? 

Singer is een van de machtigste CEO’s van New York, en bij uitbreiding van Amerika. Hij is een volbloed republikein en richtte met enkele collega’s het actiecomité ‘restore the future’ op om Mitt Romney te steunen in zijn race naar het Witte Huis. Enkel met donaties van één miljoen dollar kon je volgens Singer ‘de toekomst redden’, vandaar dat het actiecomité enkel openstond voor heren en dames met diepe zakken.

Naast volbloed republikein is Singer ook een (ietwat verbazingwekkend) fervent voorvechter van de holebi-beweging. Dit vooral omdat zijn oudste zoon homoseksueel is. Via de Paul Singer Foundation spendeerde hij al miljoenen om het homohuwelijk ook in New York mogelijk te maken. Zijn filantropische organisatie investeert daarnaast onder andere in projecten die de Amerikaanse en buitenlandse democratie versterken, in studies naar innovatie van de gezondheidszorg, enzovoort.