‘Een strijd om ook de hoop terug te winnen’

Dilma Rousseff: ‘De strijd om Lula weer vrij te krijgen, is een strijd voor de democratie’

© Reuters

Capitulatie is een woord dat de voormalige Braziliaanse presidente Dilma Rousseff vreemd is. Ze is tenslotte een ex-guerrillera, slachtoffer van de militaire dictatuur in haar land. ‘Ik ben hier omdat ik het belangrijk vind uit te leggen wat er in ons land aan de hand is’, zo opent Dilma Rousseff de persconferentie in het Europees Parlement.

Van 2011 tot 2016 was Rousseff president van Brazilië. In augustus 2016 werd ze door een impeachment, een regelrechte “coup” volgens velen, afgezet en opgevolgd door haar ex-vice-president Michel Temer. Die baande op zijn beurt de weg voor huidig president Jair Bolsonaro, de man die voor Rousseff’s impeachment supporterde met het gezicht van Dilma’s beul op zijn t-shirt.

Dilma Rousseff is in ons land in het kader van het solidariteitsfeest Manifiesta, dat dit weekend plaats vindt.

Een neofascistisch regime

Voor Rousseff is de regering Bolsonaro de incarnatie van de totale afbraak van Brazilië.
‘Wij beschouwen dit niet als een regering van het Braziliaanse volk’, stelt Rousseff. ‘Het is een neofascistische regering, met een perverse agenda die ingaat tegen nagenoeg alle rechten van de Brazilianen. Deze regering is zeer hard voor de armen en de kleine boeren, zeer agressief tegenover de inheemsen, de zwarten, de vrouwen en de LGBT’s. Ze hemelt de dictatuur en folterpraktijken op en is gelinkt aan mechanismen van straffeloosheid en verweven met de milities in Rio de Janeiro, zoals we gezien hebben met de moord op Marielle Franco.

‘Het is een door en door neoliberale regering, die alles wat we in veertien jaar PT-beleid opgebouwd hadden op vlak van armoedebestrijding, weer afbreekt.’

Petrobras en Lava Jato

Het ligt Rousseff behoorlijk op de maag hoe onder haar opvolgers Temer en Bolsonaro een van Braziliës kroonjuwelen, het staatsoliebedrijf Petrobras, ontmanteld werd door onderdelen ervan te privatiseren en te verkopen.

De impact van de Lava Jato op Brazilië is nauwelijks te schatten

Het bedrijf, dat het zevende grootste oliebedrijf ter wereld was, leed onherstelbare schade door de corruptiepraktijken die aan het licht kwamen in de Carwash-affaire, het Lava Jato onderzoek. Het gesjoemel en de omkoperij, waarvan sprake in dit onderzoek, begonnen toen Rousseff minister van Energie en Mijnbouw was onder de regering Lula, waardoor ze ook verantwoordelijk was voor Petrobras. Het was in het zog van heel deze affaire dat uiteindelijk ook het impeachment in gang werd gezet.

De impact van die Lava Jato op Brazilië is nauwelijks te schatten: economisch, door de ontmanteling en uitverkoop van Braziliaanse kroonjuwelen (naast Petrobras ook Embraer en Electrobras); politiek, door het ondergraven van de democratie en juridisch, omdat het gerecht zelf ingezet werd voor de uitvoering van een politieke agenda.

Rechter Sergio Moro, een spilfiguur in het Lava Jato- onderzoek, had zelf maar één doel voor ogen: de gevangenneming van Lula, de grootste rivaal voor de verkiezingen van 2018. Hij werd daarvoor ook beloond door Bolsonaro, met de post van minister van Justitie.

De politieke agenda van Justitie

Onlangs bleek uit onderzoek van The Intercept, dat het Amerikaanse Departement van Justitie 500 miljoenen euro overmaakte aan het Braziliaanse gerecht voor het opzetten van het Lava Jato-dossier.

Dilma Rousseff: ‘Uit het onderzoek van The Intercept zijn drie elementen van Lava Jato-affaire aan het licht gekomen: de partijdigheid van Justitie; het feit dat Justitie zich opstelde als een politieke partij door te interfereren in de verkiezingen en Lula niet alleen verbood om deel te nemen maar ook om te spreken. En ten derde het feit dat het hele opzet diende om verwarring te zaaien en zo het kader te creëren waarin het impeachment mogelijk was.’

Rousseff schetst hoe een en ander in zijn werk is gegaan: ‘Het Amerikaanse Departement van Justitie maakte dit geld over aan de Braziliaanse onderzoeksrechters met de bedoeling een apart departement te openen, om informatie in te winnen over Petrobras. Dit departement opende een rechtszaak tegen Petrobras, dat ook aanwezig was op de beurs van New York. Petrobras kreeg een boete opgelegd, en met een deel van die boete werd een aparte stichting gefinancierd om het Lava Jato-scenario op te zetten. Het gaat dus over publiek geld, afkomstig van een staatsoliebedrijf. Het is een misdadig opzet.’

‘Rechter Moro en onderzoeksrechter Dallagnol moeten gestraft worden want ze hebben zware misdaden begaan en niet zomaar administratieve fouten gemaakt.’

‘In plaats van wapens – die fysiek vernietigen- werd een proces in gang gezet via een aanpassing van de wet om de tegenstanders in discrediet te brengen en uit te schakelen, en de bevolking te ontmoedigen en het geloof in de politiek te ontnemen. Hetzelfde hebben we zien gebeuren met de ex-presidenten Cristina Fernandez in Argentinië en Rafael Correa in Ecuador, met Evo Morales in Bolivia maar het meest extreme geval is wat er met Lula is gebeurd.’

Betekenen deze onthullingen dat er een onderzoek zal volgen naar de betrokkenheid van Sergio Moro, die het proces tegen Lula voerde, en Deltan Dallagnol, de onderzoeksrechter van Curitiba die Lava Jato coördineerde, waardoor de kans op Lula’s vrijlating op korte termijn misschien reëel wordt? Dilma Rousseff: ‘Moro en Dallagnol moeten niet alleen onderzocht worden, ze moeten ook gestraft worden want ze hebben zware misdaden begaan en niet zomaar administratieve fouten gemaakt.’

Lula Libre

‘Daarom is de strijd om Lula weer vrij te krijgen een strijd voor de democratie’, benadrukt Dilma Rousseff. ‘Niet alleen omdat Lula onschuldig is en een politieke gevangene, maar omdat het gaat om de strijd voor democratie. De essentie van de democratie, dat elke burger gelijk is voor de wet, geldt vandaag niet langer in Brazilië. Lula is voor ons de incarnatie dat “een andere wereld mogelijk is”.’

‘Als eenvoudige arbeiderszoon, afkomstig uit de Nordeste van Brazilië, een van de armste regio’s van het land, is hij president kunnen worden. Hij was bovendien niet alleen een goede president voor zijn volk, hij kon ook besturen want onder zijn beleid groeide de economie en kromp de armoede. Lula vertegenwoordigt een beleid van economische groei, gekoppeld aan sociale rechtvaardigheid die zich verzet tegen een neoliberale agenda.’

Amazone en de Braziliaanse souvereiniteit

En dan is er nog het Amazonewoud, bedreigd door de vuurgloed en meer nog door de systematische ontmanteling van alle mechanismen van monitoring en controle. Het begon al onder de vorige regering van Temer, maar onder Bolsonaro namen de bosbranden met 300 procent toe.

We zien nu al hoe met het beleid van Bolsonaro de armoede opnieuw vergroot.

‘De kwestie van het Amazonewoud is voor ons niet louter een milieukwestie. Het is ook een kwestie van nationale souvereiniteit,’ stelt Dilma Rousseff. ‘Het Amazonewoud en Brazilië zijn heel diep met elkaar verweven. Daar wonen ook twintig miljoen mensen. Het Amazonewoud is de geest van Brazilië. Niemand kent het Amazonewoud, alleen de inheemsen kunnen zeggen dat ze het woud kennen.’

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws
‘Het is ook een gebied dat niet geschikt is om aan landbouw te doen. Het herbergt een ontzettende rijkdom aan allerlei mineralen, onder meer een grote reserve aan potassium.’

‘Wij willen echter niet dat een buitenlandse instantie zich komt moeien met die rijkdommen. Maar de regering Bolsonaro heeft daar een ander standpunt in dat niet het onze is. Wij – een heel groot deel van de bevolking- voelen ons niet vertegenwoordigd door deze regering.’

‘Maar er is niet alleen het Amazonewoud en andere waardevolle natuurgebieden. We moeten ook weerwerk bieden tegen de ontmanteling van de rechten van de arbeiders. We zien nu al hoe met het beleid van Bolsonaro de armoede opnieuw vergroot.’

‘We moeten dus op veel fronten strijd leveren. Ons devies vandaag is: resistir y transformar: weerwerk bieden en aan verandering werken. De strijd voor Lula Livre is echt een strijd om ook de hoop terug te winnen.’

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2770   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

  • Latijns-Amerika & ecologie
    Alma De Walsche schrijft over ecologische thema’s, van klimaat- en energiebeleid, over landbouw- en voedsel tot transitie-initiatieven en baanbrekers. Ze volgt al enkele decennia Latijns-Amerika, met een speciale focus op de Andeslanden.

Met de steun van

 2770  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.