EU en Centraal-Amerika in een nieuwe alliantie
Als het wat meezit, ondertekenen de Europese Unie en vijf Centraal-Amerikaanse landen begin 2009 een historisch associatieakkoord. Om de onderhandelingen hierover een duw in de rug te geven, kwam Oscar Arias, winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede in 1987 en momenteel voor de tweede maal president van Costa Rica, naar het Europese halfrond.
Arias won de jongste verkiezingen dankzij zijn steun voor het fel bediscussieerde vrijhandelsakkoord met de VS. Hij ziet in vrijhandel de beste weg naar ontwikkeling en wimpelt de kritiek hierop weg als een luxeprobleem. Arias: ‘Ik weet dat er tal van meningen zijn over vrijhandelsakkoorden, maar die zijn meestal afkomstig van mensen in ontwikkelde landen. Voor een land als het onze, dat behoort tot de kleinste in de wereld, is het niet mogelijk alles zelf te produceren. In tijden van globalisering is de opdracht voor ontwikkelingslanden even rauw als simpel: als we niet steeds meer goederen en diensten kunnen exporteren, zullen we steeds meer mensen exporteren.’
De associatieakkoorden gaan per definitie over meer dan enkel commerciële afspraken. Ze willen ook ontwikkelingen op het vlak van democratie en mensenrechten ondersteunen. Eén van de voorwaarden die de EU op tafel legde, was dat de Centraal-Amerikaanse landen de statuten zouden ratificeren van het Internationaal Strafhof. Maar Guatemala en Nicaragua hebben zich hiertegen verzet, waardoor de eis verwaterd is tot een algemene aanbeveling aan de ondertekenende landen. Oscar Arias wil dat het commerciële luik van het akkoord asymmetrisch is, ten gunste van Centraal-Amerika. Zo moeten de douanetarieven die Centraal-Amerika benadelen, verdwijnen.
De toespraak van Oscar Arias in het Europees parlement was geen smeekbede maar een pleidooi van een zelfbewust staatshoofd. Centraal-Amerika is klein, maar niet onbelangrijk voor Europa, aldus Arias: ‘In tijden van internationale crisis kan Europa voordeel halen uit de economie van onze regio, die de afgelopen vijf jaar gegroeid is aan een ritme dat bijna dubbel zo hoog ligt als dat van de Europese economie.’ Europa heeft een historische band met Centraal-Amerika. Het bood de vitale morele en financiële steun voor vredesoverleg, toen Centraal-Amerika in de jaren tachtig verscheurd werd door burgeroorlogen. ‘De relatie tussen Europa en Centraal-Amerika, zo intens in oorlogstijd, is in vredestijd veel afstandelijker geworden. We hadden nooit gedacht dat, eenmaal de vrede bereikt, we in het rijk van de vergetelheid zouden verdwijnen. Het is alsof we gestraft zijn.’ (adw)
Lees de toespraak van Oscar Arias op www.MO.be