Hoe sociaal is groen beleid?

Analyse

Hoe sociaal is groen beleid?

Alma De Walsche en John Vandaele

27 januari 2010

Is zo’n groen beleid wel sociaal? Het is immers niet de bedoeling dat nieuwe technologieën, die wel klimaatvriendelijk maar erg duur zijn, enkel bereikbaar zouden zijn voor de hogere inkomens. De EU erkent dit gevaar en heeft recent een onderzoek opgestart “Klimaatwijziging en sociale rechtvaardigheid” om na te gaan welke de sociale impact is van haar klimaatbeleid.

Rudy De Leeuw is blij dat zoveel mensen positieve intenties formuleren, en bereid zijn hun thermostaat wat lager te zetten, minder met de wagen te rijden, of minder vlees te eten. ‘Zo krijgen we een politiek draagvlak voor een krachtiger beleid. Dikwijls blijken zwakkere groepen daar niet zo voor gewonnen. Een belangrijke reden is dat zij amper de luxe hebben om op reis te gaan. Als je hen dan vraagt om het met minder te doen, ligt dat moeilijker.’
Peter Tom Jones treedt die visie bij: ‘Uit alle onderzoek blijkt dat de kloof tussen de intenties, de houdingen en het effectieve gedrag toeneemt met het inkomen. Dus, hoe meer men verdient, hoe groter het verschil tussen de groene woorden en de realiteit van de hoge uitstoot. Hoog opgeleide mensen zijn gevoeliger voor de sociale wenselijkheid van groene attitudes dan lager opgeleide mensen, maar ze hebben doorgaans wel een veel hogere ecologische voetafdruk.’
Nochtans is het goede voorbeeld belangrijk, blijkt uit onderzoek. “Luister naar mijn woorden maar kijk niet naar mijn daden” is voor sommige groepen een dodelijk mengsel, dat hen doet afhaken en de geloofwaardigheid van groene pronkers absoluut ondergraaft. Mensen die de oorlog nog meegemaakt hebben en van kindsbeen spaarzaam zijn, hebben het heel moeilijk met die pronkers: die de groene uithangen maar ondertussen een enorme voetafdruk hebben.’
Rudy De Leeuw wil vooral niet de zwakkere sociale groepen, de minderbedeelden, het slachtoffer worden van het groene beleid. ‘Het klimaatbeleid mag de sociale ongelijkheden niet versterken. Vergeet niet dat ecotaksen niet herverdelend zijn. Dat moet gecorrigeerd worden via de inkomensfiscaliteit. Als je sociale huurwoningen niet isoleert, dan worden sociale huurders de dupe van hogere brandstofprijzen die het gevolg zijn van een klimaatbeleid. Daartoe moeten dus algemene middelen worden vrijgemaakt via de progressieve belastingen. Anders worden de zwaksten het slachtoffer van het klimaatbeleid.’