Indiase dorpsbewoners eisen collectief land terug

Overheden maken er wel eens een gewoonte van dat soort land tot braakliggend terrein uit te roepen, om het vervolgens te verkopen aan privébedrijven. Voor de lokale bevolking vormt collectieve grond echter een belangrijk element in de watervoorziening, aangezien tal van traditionele waterbronnen zoals vijvers en meren vaak net in die collectieve dorpsgebieden liggen.

Sinds de onafhankelijkheid in 1947 is al meer dan 834.000 hectare –een vierde van België– gemeenschappelijke grond geprivatiseerd. Eind januari besloot het opperste gerechtshof dat alle illegale bezetters van gemeenschappelijke grond verdreven moeten worden. Bovendien mogen overheden geen gemeenschappelijke grond meer toezeggen aan bedrijven en individuen. De uitspraak is het gevolg van een geschil in 2003 waarbij een groep verkozenen in het Indiase dorp Jagir Rohar een klacht indiende tegen een man die een huis liet bouwen op een stuk gemeenschappelijke grond van 6,8 hectare. Het vonnis stelt voorts dat alle eerdere beslissingen van overheden waarin gemeenschappelijke grond aan iemand werd toewezen, niet langer geldig zijn.

Activisten zijn erg blij met de uitspraak. Volgens Jagdeesh Rao van de Indiase ngo Foundation for Ecological Securities, geciteerd in het Indiase milieutijdschrift Down To Earth, zal het niet makkelijk zijn om de gronden terug te krijgen van hun huidige bezetters. ‘Maar de uitspraak geeft een basis waarmee mensen kunnen vechten voor hun rechten’, aldus Rao. Op 10 januari liet Jairam Ramesh, minister voor Milieu en Bossen, een groep van deskundigen bijeenkomen om hem te helpen in zijn beleid inzake de gemeenschappelijke gronden. Bij die deskundigen zat ook nobelprijswinnares Elinor Oström, die met haar werk aantoonde hoe gebruikersassociaties gemeenschappelijke eigendommen succesvol kunnen beheren.