Revolutie op Paaseiland
Annelies Truyen
27 oktober 2010
De autochtone bevolking van het Chileense Paaseiland, de Rapa nui, eist na een lange geschiedenis van kolonialisme en onderdrukking haar voorouderlijke gronden terug van de Chileense regering.
Het eiland valt onder de administratie van de Chileense regio Valparaiso maar de van oorsprong Polynesische Rapa nui (letterlijk de ‘grote rots’) voelen zich volkomen verwaarloosd door de Chileense regering.
Op 30 augustus stuurden 36 clans een brief aan de Chileense president Sebastian Pinera. Daarin vragen zij naast de recuperatie van hun gronden ook het medebeslissingsrecht over thema’s die hen aanbelangen. Pinera reageerde, maar niet zoals verhoopt. In de ochtend van 7 september 2010 arriveerden twee Chileense legervloten op het Paaseiland. Vijftig gewapende mariniers vielen het hotel Hanga Roa binnen en verrasten leden van de Hito-clan in hun slaap. Een jongetje van de clan getuigt: ‘Om kwart voor zes ’s morgens vielen de agenten binnen. Ze richtten hun geweren op mijn mama, papa en grootouders. Ze trokken mij uit bed en duwden mij naar de deur.’ Op brute wijze werd de familie naar het commissariaat gebracht. Enkele familieleden sloegen alarm, waarop de dorpelingen massaal naar het hotel trokken en de soldaten naar buiten dwongen. ‘Dit is ons land. Buiten’, riepen ze in hun lokale taal. De Hito-clan wil het hotel omvormen tot een cultureel centrum.
Op 9 september werd naar jaarlijkse traditie de annexatie door Chili in 1888 herdacht met een militaire parade en een toespraak van de Chileense autoriteiten. Ditmaal lieten echter ook de autochtone Rapa nui hun stem horen. De eilandbewoners kleedden zich in wit en rood –de kleuren van hun vlag–, lieten petities rondgaan en zongen hun eigen hymne. De ouderen getuigden over hoe ze door de marineofficiers als schapen werden bijeengedreven in een grot en van daaruit naar de gevangenis werden gevoerd. De militaire optocht werd uiteindelijk afgeblazen. Op het nieuws van de nationale televisie werd die avond met geen woord over het Paaseiland gerept.
Enkele weken later landde een oorlogsvliegtuig op het eiland. Daarop riep de Commissie voor Mensenrechten de Chileense minister van Binnenlandse Zaken op de repressieve maatregelen onmiddellijk stop te zetten. Op een antwoord van de president wachten de Rapa nui nog steeds.