Straatkinderen als crisismanagers

Analyse

Straatkinderen als crisismanagers

Elke Borghs

25 februari 2009

Junieth Juarez Machado is een succesvol ondernemer. Ze werkte jaren op de markt van Matagalpa in Nicaragua en is een gedreven coach die straatkinderen begeleidt in het kader van het mobiele schoolproject van de Vlaming Arnoud Raskin.

Begin dit jaar startte Junieth haar studies aan de universiteit van de hoofdstad Managua. Ze groeide zelf op op straat en wordt daarom meestal gezien als hulpbehoevend in plaats van ondernemend. Maar in de barre levensomstandigheden op straat leerde Junieth net hoe ze moet onderhandelen, communiceren, leiderschap tonen en ondernemen.
Op het Creativity World Forum 2008 toonde Raskin een filmpje over Junieth aan de grote innovatoren van de wereld. Professor Herman Van den Broeck van de Vlerick Management School reageerde daarna: ‘Mensen als Junieth, die gedreven worden door een overlevingseconomie en bovendien handelen vanuit echte ethische waarden, zijn betere modellen van leiderschap dan vele “toppers” die enkel de verdienste hebben zich gemanoeuvreerd te hebben door een competitief spel.’
Junieth, haar zus en moeder sprokkelden vroeger gevallen groenten en fruit op de markt bijeen om te overleven. Nieuwsgierig naar de meisjes die in schooluniform voorbij flaneerden, leerde de toen achtjarige Junieth frisdrank te verkopen, om zo een uniform en studies te kunnen betalen. De harde concurrentie in Matagalpa deed haar naar Jinotega trekken, dertig kilometer verderop. Om de transportkosten te drukken, mengde ze zich tussen de liftende kinderen. Om het rendement nog te verhogen, verenigde ze zich met haar moeder en anderen in de buurt om competitieve afspraken te maken voor de verkoop van snoep. Dat rendeert altijd, ook als het te koud is om frisdrank te verkopen.
Recent presenteerde Junieth de resultaten van een zelfopgezet onderzoek over kinderarbeid aan de autoriteiten van Matagalpa. Op basis van interviews met kindarbeiders in verschillende sectoren noteerde ze de arbeidsrisico’s, hoe lang ze werkten, hoeveel er waren… ‘Deze kinderen zijn niet allemaal criminelen. Ze leveren een economische bijdrage aan de samenleving’, concludeert ze.
Junieth haalt de kracht en motivatie uit het leven op straat zelf. Hierdoor kan ze tegenslagen relativeren, volhouden en speelt ze handig in op een wereld vol onzekerheden. ‘We romantiseren de straat niet’, verduidelijkt Raskin. ‘De straatproblematiek kan wel managers inspireren om hun denkpatronen te doorbreken en creatiever te zijn in tijden van crisis.’