“‘'Abortus moet gelegaliseerd worden'’
Marokko is een land van tegenstellingen. Van arm en rijk, gematigd en conservatief, van een woestijn en besneeuwde bergtoppen. Het vormt een machtig huwelijk tussen het Europese Westen en het Afrikaanse Zuiden. Op dit moment is het land in volle ontwikkeling. Toch zijn er nog steeds een aantal bevolkingsgroepen die uit de boot vallen. Zwangere vrouwen vormen een kwetsbare groep. Gezondheidszorg is duur en heeft zijn problemen. Abortus is verboden bij wet en die regelgeving zorgt nog steeds voor controverse.
Volgens een rapport van de Verenigde Naties stierven er in Marokko in 2011 honderd en elf vrouwen op honderdduizend bevallingen waarbij het kind overleefde. Volgens Index Mundi zijn dat er in België jaarlijks vijf per honderdduizend.
Aziz Rhali denkt dat er met de cijfers uit Marokko gespeeld wordt. Hij is apotheker en lid van de People’s Health Movement (PHM) in Rabat. PHM is een wereldwijde organisatie die plaatselijke gezondheidsactivisten en organisaties samen brengt. “Elke vrouw die tijdens de bevalling een complicatie krijgt en aan die complicatie overlijdt, wordt er niet bijgeteld. Wanneer een vrouw tijdens haar bevalling een cardiologisch probleem krijgt, wordt ze bij cardiologische doden geteld, niet bij moedersterfte.”
Perfecte bevallingen
“Bevallen in Marokko is gratis, maar de zwangerschapsopvolging is dat niet”, vertelt Rhali. “De nazorg valt daar ook niet onder. Als er complicaties zijn, moet er bijbetaald worden, bij zwangerschapsdiabetes krijg je een rekening.” Kortom, een bevalling is alleen gratis wanneer ze zonder enige controle absoluut perfect loopt.
Rhali geeft me een hele waslijst van problemen rond de medische hulp bij zwangerschappen. “Er zijn maar tweehonderd en tien gynaecologen in heel het land die niet in de privésector werken. Vroedvrouwen moeten dus vaak dat werk overnemen, maar daar hebben ze de juiste training niet voor.”
Er zijn niet enkel te weinig gynaecologen. “Volgens het Ministerie van Gezondheid zijn er maar honderd publieke anesthesisten die een vrouw kunnen verdoven voor een keizersnede. Op het platteland heeft het weinige medische personeel dat aanwezig is, vaak niet voldoende middelen om de patiënten te verzorgen.”
De lijst lijkt eindeloos. Maar dan komt hij plots tot zijn belangrijkste punt. “Abortus moet gelegaliseerd worden.” Niet evident in een Islamitische staat. Ook in de Westerse landen komt die discussie vaak naar boven en zijn er een heleboel groeperingen gekant tegen abortus. In België moest de koning er in 1990 troonsafstand voor nemen.
Zeshonderd clandestiene abortussen per dag
Abortus komt voor in elke cultuur. “Vrouwen gaan het toch doen, maar ze hebben bescherming nodig. Zo’n ingrijpende gebeurtenis moet op een veilige manier gebeuren”, vindt Rhali. “Volgens Marokkaanse feministische organisaties worden er ongeveer zeshonderd clandestiene abortussen gepleegd per dag.”
Rhali is ervan overtuigd dat een vrouw de keuze moet krijgen of ze het kind wil houden of niet. “In Tunesië is het wel legaal. Waarom dan niet in Marokko? Het is het recht van de vrouw, niet het recht van de familie.”
Soms komt er ook tegenstand uit onverwachte hoek. “Gynaecologen zijn vaak tegen het legaliseren van abortussen, want het is veel werk en ze zouden er geld mee mislopen”, zegt Rhali. “Een illegale abortus kan tussen de drieduizend dirham (267,52 euro, nvdr) en vijfduizend dirham (445,87 euro, nvdr) kosten. Als dat gelegaliseerd wordt en dus gratis verkrijgbaar is, lopen ze dat geld mis.”
Deze productie is gemaakt in het kader van het journalistieke trainingsprogramma Beyond Your World en Thomas More Mechelen — Opleiding Journalistiek. Beyond Your World wordt financieel mede mogelijk gemaakt door de Europese Commissie.