Jos Geudens
“‘Doodseskaders binnen de Keniaanse politie’
Het was me het weekje wel . Het was de eerste verjaardag van het, na het post-electoraal geweld, gesloten akkoord tussen Kibaki en Odinga.
Niet dat er veel te vieren valt vermits de coalitie gebukt gaat onder de voedselcrisis en weerom twee grote schandalen die de Keniaanse belastingbetaler miljarden shilling gaan kosten. De reactie van de media en de bevolking sprak boekdelen.
Na de media en de bevolking op Jamhuru-day in december was het nu de beurt aan de religieuze leiders (die van een plechtigheid gebruik maakten) om de regering en de annwezige president en eerste minister de mantel uit te vegen.
De steun aan de coalitieregering staat dan ook op een dieptepunt. Het was ook de derde verjaardag van de door de regering georganiseerde raid op het dagblad The Standard en de televisiezender KTN.
De klap op de vuurpijl moest dan nog komen: het rapport van de UN-afgevaardigde en speciale gezant voor “extra-judicial killings , Philippe Alston over de doodseskaders bij de politie.
Het ging hier niet over het geweld, de moorden en verkrachtingen door politiemensen.
Tijdens het post-electoraal geweld De KNHCR, een officiele maar onafhankelijke mensenrechtenorganisatie , dat sinds 2007 onderzoek doet naar onopgeloste moorden op Mungiki-leden (1000 tal) en het geweld tegen de militie in Mount Elgon, de SLDF.
Het stramien is gelijklopend. Jongeren, van Kikuju origine, worden door de politie opgepakt en beschuldigd van lidmaatschap van de verboden sekte . Bij gebrek aan bewijzen weer vrij gelaten,… waarna men hun lijken terugvindt in de bossen> Verschillende familieleden van de jongeren getuigen dat nadat ze opgepakt werden er niets meer van hen gehoord wordt.
De KNCHR (Kenyan National Commission on human rights) bracht op hetzelfde moment een video uit waarin een politieagent verklaart dat hij getuige is geweest van tientallen moorden door zijn korps. Volgens de video krijgen de politieagenten premies en promotie voor de moorden.
De poltieagent, Bernard Kiriinja , waarvan sprake is dood teruggevonden.
Nu de feiten zijn niet nieuw. Verschillende feiten stonden uitgebreid in de pers, rapporten werden aan de regeringo verhandigd, maar er werd steeds ontkend door de politieinstanties en ondanks de vele getuigenverklaringen betitelt als fabeltjes en wilde verhalen.
Zoals zo veel dingen die het Keniaanse staatsapparaat aanbelangen komt er geen rechterlijk gevolg.
Maar dat rapport is andere koek natuurlijk. Wanneer een UN- expert bevestigt dat “ killings by police in Kneya are systematic, widespread and carefully planned. They are committed at will and with utter impunity. “ kan men niet wegkijken. Hetzelfde geldt voor de door politie en leger uitgevoerde operatie in Mount Elgon. ( www.extrajudicalexecutions.org )
De eerste verklaring van de regering was een volledige afwijzing van het rapport en verdachtmakingen van personen binnen de KNCHR maar dat was natuurlijk niet vol te houden, nadat verschillende ambassadeurs op een persconferentie de noodzaak van een onderzoek beklemtoonden.
Nu iedereen weet dat het erg noodzakelijk is dat er een uitzuivering en zware hervorming nodig is. Het dateert nog van het koloniale tijdperk en heeft sindsdien zijn repressief karakter behouden. De politie is zwaar onderhevig aan corruptie en heeft als belangrijkste functie de verdediging van het status-quo en het establishment. Net als juridisch viert het favoritisme uiteraard hoogtij.
Toch ligt het allemaal niet zo gemakkelijk. De Mungiki met zijn honderdduizenden jongerenleden is naast een politieke factor ook misgroeid tot een maffia-organisatie die niet terugschrikt voor extreem geweld op burgers wanneer zij “bescherming” weigeren.Terwijl de organisatie werd gebruikt door politici tijdens hun verkiezingscampagne (oa Uhuru Kenyatta ) en tijdens etnische conflicten is er nu ook een politieke stroming binnen de Mungiki , die het regime in vraag stelt en de vinger legt op de Keniaanse wonden: de kloof tussen arm en rijk, de armoede bij jongeren, de corruptie, de landkwestie,….
Het is trouwens deze verandering van houding die de regering heeft aangezet om de Mungiki extra-hard aan te pakken, wat bij een deel van bevolking op goedkeuring kan rekenen. De secretaris-generaal van de eenheidsvakbond Cotu, Atwoli, nam reeds afstand van het rapport en ondersteunde de politie “ who are workers like us”.
Hierbij schaarde de Keniaanse vakbond zich nog maar eens aan de kant van de machthebbers.
Tot er natuurlijk ook syndicalisten neergeschoten worden, zoals in Columbia.
De speciale rapporteur vraagt een onmiddellijk ontslag van de Attorney General en de politieleiding die geen gevolg hebben gegeven aan de verschillende klachten en de moordenaars vrijspel hebben gegeven.. Uiteraard zal dit rapport onderwerp zijn van discussie in de UNO.
Voor de civiele maatschapppij is het duidelijk dat een complete hervorming van het politieapparaat noodzakelijk is. De druk van internationale instanties kan hierbij een rol spelen. De vraag blijft of zonder een complete regeringswissel en zonder de verwijdering van de huidige corrupte regering, die ondersteuning blijft krijgen van de internationale gemeenschap, een echte verandering politie en leger wel mogelijk is.