Het Palestijns Nationaal Initiatief

Het Palestijns Nationaal Initiatief

Evelyn Lernout

01 juni 2003

Als reactie tegen deze internationale druk en de concessies van de Palestijnse Autoriteit tekenen zich enkele sterke strekkingen en tendensen af in de Palestijnse maatschappij. Een van de sterkste initiatieven is het zogenaamde “Palestijns Nationaal Initiatief”, opgezet door Dr. Haider Abdel Shafi, Dr. Moustafa Barghouti en Ibrahim Dakkak. In dit initiatief staan de nationale belangen, een verenigd leiderschap, samen met structurele hervormingen en democratisering voorop.

HET PALESTIJNS NATIONAAL ITIATIEF 17 JUNI 2002
Op een persconferentie in Ramallah werd vandaag door een groep van Palestijnse leiders de lancering van het Palestijns Nationaal Initiatief bekendgemaakt. De groep wordt geleid door Dr. Haider Abdel Shafi, Dr. Mustafa Barghouti en Ibrahim Dakkak.

De voornaamste doelstellingen van het Initiatief zijn de realisatie van de nationale rechten van de Palestijnen en een duurzame en rechtvaardige vrede. Deze twee doelstellingen kunnen op dit ogenblik het best bereikt worden door de aanstelling van een nationaal noodbestuur, de onmiddellijke organisatie van democratische verkiezingen op alle niveaus van het politiek systeem en de hervorming van de politieke, administratieve en andere institutionele structuren, met het oog op het voldoen van de noden van het Palestijnse volk.

SAMENVATTING VAN DE VERKLARING DIE OP DE PERSCONFERENTIE VERSPREID WERD

Het Palestijnse volk heeft zeer veel offers gebracht in haar strijd voor vrijheid, rechtvaardigheid en een duurzame vrede. Het zal niet aanvaarden dat deze offers verloren gaan. Integendeel: het bevestigt dat deze opofferingen vertaald moeten worden in concrete verwezenlijkingen en resultaten. Het is noodzakelijk dat de veerkracht van de Palestijnen en de vastberadenheid om bevrijd te worden van 35 jaren van militaire bezetting geactiveerd en gestuurd worden, om de collectieve doelstellingen van het be‘indigen van de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever en de Gaza-strook en de ontmanteling van alle Israëlische nederzettingen in de Bezette Gebieden te bereiken.

Enkel onder deze voorwaarden kan een rechtvaardige vrede bereikt worden: door de oprichting van een onafhankelijke, leefbare en democratische Palestijnse staat in al de gebieden die door Israël in 1967 bezet werden, en met Jeruzalem als hoofdstad.

Dit Initiatief roept op tot de effectieve toepassing van al de relevante resoluties van de Verenigde Naties, die de terugtrekking van het Israëlische leger van de Westelijke Jordaanoever en de Gaza-strook eisen en het recht van de Palestijnse vluchtelingen op terugkeer waarborgen. Op dit kritieke ogenblik vragen wij dat alle partijen de Israëlische regering zouden beletten het Palestijnse grondgebied te annexeren, en zijn discriminerende politiek van kantonisering en instelling van een Apartheidsregime op de Westelijke Jordaanoever en in de Gaza-strook te consolideren.

De afwezigheid van waarachtige interne hervormingen en van een eenheidsstrategie is een zwakheid geweest, waar Israël probeert voordeel uit te halen. Israël heeft daarvan gebruik gemaakt om de Palestijnse zaak te ondermijnen en de Palestijnen intern te verdelen. Het is noodzakelijk hierop een antwoord te vinden door waarachtige hervormingen door te voeren en interne politieke structuren op te richten die de zaak van vrijheid, nationale onafhankelijkheid en sociaal-economische ontwikkeling bevorderen. Diepgaande maatregelen en geen oppervlakkige wijzigingen moeten toegepast worden, teneinde het vertrouwen van het Palestijnse volk hier en in de diaspora te herwinnen.

Dit Initiatief is een antwoord op de eisen van mannen en vrouwen die een grotere participatie van de Palestijnse burgers in het proces van natievorming willen, die willen deelnemen aan de rechtvaardige strijd voor de realisatie van een onafhankelijke, leefbare, democratische en welvarende staat die veiligheid, gerechtigheid, gelijkheid voor de wet en een waardig bestaan aan zijn burgers waarborgt.

Dit Initiatief is gebaseerd op het geloof in de mogelijkheden van ons volk en in de kracht van zijn menselijk potentieel. De uitdaging bestaat erin de gepaste voorwaarden te scheppen voor de volledige en constructieve inzet van deze collectieve energie, en voor de participatie van de bevolking in de oprichting van onze nationale structuren. Wij bevestigen dat interne hervormingen en de ontwikkeling van staatsstructuren betrekking hebben op het Palestijnse volk en haar instituties en dus moeten uitgevoerd worden met de actieve steun van de bevolking, niet enkel als een antwoord op externe druk.

Dit Initiatief wil een deel van een dynamisch proces zijn. Het mag niet beschouwd worden als een kant-en-klaar voorschrift voor actie. Het moet gezien worden als een katalysator voor het mobiliseren van de intellectuele, culturele, sociale en politieke krachten van ons volk. Wij staan en blijven open staan voor elke verrijking van dit Initiatief door het volk, zodat het een middel kan worden voor de ontwikkeling van een brede nationale democratische beweging.

De onmiddellijke doelstellingen van dit Initiatief zijn:
de instelling van een nationaal noodbestuur met een eenheidsstrategie die gebaseerd is op het principe van volledige participatie in de besluitvorming;
de inzet voor vrije, democratische verkiezingen voor alle instellingen en politieke ambten, met inbegrip van het Presidentschap, de Palestinian Legislative Council, PLC (het parlement) en de lokale raden. De aanwezigheid van internationale waarnemers moet het vrije karakter van de verkiezingen waarborgen;
de herstructurering van de regeringsinstellingen, met duidelijke mandaten, statuten en verantwoordelijkheid, om transparantie en toerekenbaarheid te verzekeren en corruptie te vermijden;
effectieve toepassing van de Grondwet en van alle andere wetten die goedgekeurd werden door de Palestinian Legislative Council, PLC;
het concretiseren van de scheiding der machten, met onafhankelijke gerechtelijke en wetgevende structuren en een hervorming van de rechtbanken;
het bevredigen van de behoeften van de armen en gemarginaliseerden door armoedebestrijdingprogramma’s en sociale hulpverlening te ontwikkelen;
het versterken van de rol van de lokale raden, die adequate budgetten moeten krijgen om hun mandaat uit te voeren;
het consolideren en versterken van de rol van de instituties van de civiele samenleving, en het verzekeren van hun onafhankelijkheid;
het centraliseren van het nationaal budget, het invoeren van volledige transparantie in de uitgaven en van controle op de uitgaven door de wetgevende macht;
het elimineren van alle factoren en structuren die tot corruptie, het misbruik van fondsen en machtsmisbruik kunnen leiden;
het herstructureren van de veiligheidsdiensten om de vermenigvuldiging van structuren te be‘indigen en te verzekeren dat de veiligheidsdiensten zich niet mengen in de economische, administratieve en politieke besluitvorming. De veiligheidsdiensten moeten onderworpen worden aan de wet en de besluiten van een onafhankelijke rechterlijke macht. Hun voornaamste taak is de bescherming van de veiligheid van de Palestijnen;
• ontwikkeling en verbetering van de basisdienstverlening in de gezondheidszorg, het onderwijs en de sociale dienstverlening;
het bevorderen van een duurzaam en kwaliteitsvol systeem van hoger onderwijs, om aan de ontwikkelingsbehoeften van de Palestijnse samenleving tegemoet te komen;
het voortzetten van de strijd voor de bevrijding van alle Palestijnse gedetineerden en politieke gevangenen;
het activeren en mobiliseren van de Palestijnen in de diaspora voor de opbouw van de nationale staat;
het ontwikkelen en versterken van de internationale solidariteitsbeweging met het Palestijnse volk.

INTERVIEW MET DR. MOUSTAFA BARGHOUTI DIRECTEUR VAN UNION OF MEDICAL RELIEF COMMITTEES (UPMRC) EN HEALTH, DEVELOPMENT, INFORMATION AND POLICY INSTITUTE (HDIP)
(interview afgenomen door Evelyn Lernout op 24 februari 2003 in Ramallah)
Wie ondersteunt ondertussen het Palestijns Nationaal Initiatief?

Het Palestijns Nationaal Initiatief is in de eerste plaats een politieke beweging die het vacuŸm tussen de twee grootste Palestijnse fracties, Hamas en Fatah, probeert te vullen.
De beweging probeert een zo breed mogelijke steun achter zich te krijgen, om uiteindelijk uit te groeien tot de derde grootste Palestijnse politieke partij. Uit opiniepeilingen blijkt op dit moment dat 51% van de Palestijnse bevolking onbeslist zou blijven bij verkiezingen in de huidige interne politieke context. Er is dus duidelijk nood aan een alternatief. Het huidige alternatief kent na een jaar, zowel in de Palestijnse Bezette Gebieden als onder de Palestijnen in de diaspora, een brede ondersteuning.

Onafhankelijke politici en voormalige activisten sloten zich reeds aan. Toonaangevende Palestijnse intellectuelen als Edward Said en Hisham Sharabi zijn actief betrokken sinds het opstarten van het initiatief en er is steun vanuit ondermeer Denemarken, Duitsland, Zweden, Dubai en Saoedi-Arabi‘. In de Bezette Gebieden is het initiatief bij zowat 50% van de bevolking gekend en 73% van de bevolking die reeds over het initiatief hoorde, zou het ondersteunen. Het betreft hier cijfers van een interne pol. De steun is het grootst onder de vluchtelingenpopulatie en de rurale bevolking, dan volgen de steden.

Wat moet men zich voorstellen bij huidige regeringshervormingen en de aanstelling van een eerste minister?

Men moet zich bewust zijn van de concessies en toegevingen die Arafat en de PA onder Amerikaanse druk reeds hebben gedaan. Deze concessies werden trouwens steeds gedaan als een garantie voor het vrijwaren van de macht van de Palestijnse Autoriteit en Arafat zelf. De vraag naar hervormingen binnen de PA, hoofdzakelijk door de VS en de Britten afgedwongen, is een correcte vraag maar voor de verkeerde redenen. De wraak voor het trouwens terechte weigeren van Arafat van het ondertekenen van de Camp David-akkoorden (2000) en mislukte pogingen voor het onderdrukken en breken van het verzet van het Palestijnse volk tegen de Israëlische bezetting liggen aan de basis van de plotse internationale interesse voor interne hervormingen terwijl het Palestijnse volk al jaren niet liever vraagt.

We moeten deze regering en huidige toegevingen zien als een interim-regering, en ons ondertussen bewust blijven van de nood aan echte interne hervormingen, d.w.z. zo snel mogelijk hervormingen op alle niveaus, die met het aanstellen van een eerste minister niet gegarandeerd worden.
Wanneer er in het persbericht over nationale rechten wordt gesproken, welke invulling wordt hieraan gegeven?

Het recht op het verkrijgen van zelfbeschikking binnen een volwaardige Palestijnse staat, soeverein en leefbaar, binnen de grenzen van voor 1967, met Oost-Jeruzalem als hoofdstad, een ontmanteling van alle joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever en de Gaza-strook (een schending van het internationaal recht) en een erkenning van resolutie 194 van de VN-Veiligheidsraad (het recht op terugkeer en/of compensatie).

Is voor de Palestijnen, de burgers van Israël en de Palestijnen in de diaspora (de Palestijnse vluchtelingenpopulatie) de mogelijke creatie van een binationale staat geen beter alternatief, dat een mogelijk antwoord zou bieden op vele praktische problemen die samengaan met de creatie van een autonome staat Palestina, naast de staat Israël?

Natuurlijk is het idee voor de creatie van een binationale staat theoretisch de beste oplossing: een staat met volwaardige rechten voor al zijn burgers: joden, Palestijnen en gastarbeiders, ook als oplossing voor de problematiek van de Palestijnse vluchtelingen. Hun recht op terugkeer is een individueel recht, ondersteund door VN-resolutie 194. Maar hoeveel steun is er op dit moment voor dit idee, en hoeveel internationale steun is er voor de twee staten-oplossing? We kunnen in de praktijk toch geen compromis over het compromis sluiten.

Het is dus gevaarlijk als men nu plots het idee van een Palestijnse staat zou opgeven, vooral nu de Israëli’s volop bezig zijn deze Palestijnse staat fysisch zo veel mogelijk onmogelijk te maken door een verdere kantonisering, door de bouw en uitbreiding van nederzettingen, inclusief de bouw van de “muur” op Palestijns land.

De creatie van een interim-staat, zoals al werd voorgesteld, kunnen we daarentegen onmogelijk aanvaarden. Dit zou een repetitie van Oslo betekenen met de bijhorende ontwijking van de kernproblemen.

Welke rol heeft de internationale gemeenschap bij het bekomen van een duurzame en rechtvaardige vrede in het Midden-Oosten?

Deze verantwoordelijkheid ligt op twee niveaus: regeringen en het volk. De regeringen moeten beseffen dat het werken met dubbele standaarden niet langer kan. Vooral na de Amerikaans-Britse oorlog tegen Irak blijkt duidelijk hoe de naleving van de VN-resoluties voor de ene staat manu militari kan worden afgedwongen terwijl de staat met internationaal beschouwd het langste palmares van schendingen tegen VN-resoluties en het internationaal recht ongestraft blijft, en over een arsenaal kernkoppen beschikt.

Ook Israël moet gedwongen worden de VN-resoluties na te leven en te ontwapenen, zoniet moeten de regeringen maatregelen treffen zoals een boycot e.a.
Wat de verantwoordelijkheid van het volk betreft, er zijn voldoende parallellen met de strijd tegen het Zuid-Afrikaanse apartheidregime. De internationale solidariteit met het Palestijnse volk neemt nog dagelijks toe.

We hebben internationale steun nodig voor het legitieme verzet van het Palestijnse volk tegen de Israëlische bezetting en voor onze roep voor echte interne hervormingen. En bovenal is het belangrijk om de Palestijnse samenleving te zien zoals ze momenteel is, romantisering is overbodig. De Palestijnen hebben nood aan een normalisering van hun leven en mogelijkheden. Maar steun betekent daarom nog niet inmenging in interne Palestijnse aangelegenheden.

Wat is de volgende stap voor het Palestijns Nationaal Initiatief?

We wensen ons te richten tot de brede Palestijnse samenleving en een soort publiek debat op te starten. Maar bovenal willen we de mensen een vorm van houvast bieden, het volk organiseren en massaal volksverzet promoten tegen de bezetting. De mensen organiseren en ondersteunen in hun verzet tegen de illegale Israëlische bezetting en bij de uitbouw van de Palestijnse staat.

Hoe verlopen de contacten met Yasser Arafat?

We hadden reeds meerdere contacten en ontmoetingen met de Palestijnse Autoriteit. Arafat is in principe akkoord met dit initiatief en de idee‘n erin vervat, maar doet liever geen concessies over zijn eigen macht. Wel beseft hij de noodzaak van een verenigd nationaal leiderschap maar al te goed.