“‘Keuzestress in Tanzania? Misschien, ooit’
Tijdens de week van de vrijwilliger zit ik in mijn derde week als vrijwilliger in het Zuiden. Dat is geen opoffering. Het is geven, maar ook krijgen. Het is een poging tot bijdrage aan een betere maatschappij. En in hoeverre het bestaat; het is een keuze uit vrije wil. Dit zal idealiter meer keuzes opleveren voor de betrokkenen waar we ons voor inzetten. Toch moeten we kritisch blijven.
Als onbetaalde stagiair werk ik voltijds voor C-re-a.i.d., een NGO in Tanzania.
“Wat doen jullie precies?”, is een vraag die ik niet zelden krijg. Wij werken om de lokale armoede te reduceren. Met wij bedoel ik zowel de organisatie als de lokale bevolking.
Participatief onderzoek is een noodzaak voor ons. Met evaluaties en educatie is er tevens een plan op lange termijn. Doordat de betrokken mensen meewerken en denken, zorgt dit voor een duurzaam resultaat. Dat is toch de bedoeling.
Tanzania is een stabiel en ontwikkeld Afrikaans land. De plaatsnaam plaatst de voorgaande woorden meteen in perspectief. Het is weinig vergelijkbaar met het kansrijke Noorden, maar Tanzania is inderdaad niet zo chaotisch als vele andere Afrikaanse landen. Toch hebben miljoenen Tanzanianen geen zicht op een gezonde toekomst. Aan deze groep bieden wij samenwerking.
Een hedendaagse organisatie
We geloven in onze kwaliteiten, en minstens even belangrijk: ook in die van anderen.
Ons instrument om mensen te doen graderen uit armoede is architectuur. Via een creatief proces gebaseerd op onderzoek ontwerpt en bouwt C-re-a.i.d. waar nood aan is. De nadruk ligt hierbij niet op het materiële. Niet alleen het contact tussen de organisatie en de betrokkenen heeft een sociale impact, ook elke steen die we leggen heeft dat.
Nieuwe gebouwen kunnen zorgen voor meer veiligheid, stabiliteit, zorgzaamheid, productiviteit… waardoor men meer kansen creëert in het sociale leven.
Kortstondige resultaten zijn mooi en gemakkelijk te communiceren. Daar win je meteen een horde fans mee. Donoren vinden het fantastisch om een gloednieuw huis te zien op een foto, met een breed lachend gezin op de voorgrond. Wat daarna gebeurt, is vaak van weinig tel. Onze focus ligt wel degelijk op lange termijn. We betrekken bijvoorbeeld jongeren en de gehele gemeenschap bij het bouwproces. Er komt een moment dat wij niet meer kunnen helpen. Die dag zullen we zeker niet zitten treuren.
Ons vast team van zeven personen bezit vier nationaliteiten. Dat is reeds een grotere rijkdom dan een donatie van vier cijfers. Verder is de accumulatie van enthousiasme, talent en motivatie enorm. We hebben er goesting in. We geloven in onze kwaliteiten, en minstens even belangrijk: ook in die van anderen. Ellen, onze interieur architect, is euforisch. Samen kleuren we de werkplaats namelijk prachtig in, en vloeit iedereen moeiteloos samen tot één geheel. Een beter dynamisch interieur is moeilijk denkbaar.
Buiten de jonge werkkrachten is de organisatie zelf ook nog in volle ontplooiing. Het is opgericht in 2012 en werkt dit jaar verder aan zijn groei en potentiële sociale impact. Het is een fantastische ervaring om hier deel van uit te maken. Actief meewerken aan een (op)bouwende organisatie is leerrijk en onvergetelijk. Iedereen neemt dit mee in zijn levensrugzak.
Niet kiezen is verliezen
Samenwerking primeert en sluit arrogante waanwijsheid uit.
Ongeveer iedere Belgische jongere kent het wel: de stress om de juiste keuze te maken. Zoveel mogelijkheden, zoveel richtingen, slechts één pad. Met zijwegen weliswaar, voor als het fout loopt. Ik heb daar ook maximaal van geprofiteerd met studiewissels en ervaringen in het buitenland. Maar door de stress vallen sommigen in een zwart gat. Ze kiezen niets. Het is gewoon teveel.
In Tanzania heb je die waaier aan keuzes niet, of toch minder. C-re-a.i.d. wil meer mogelijkheden bieden. Maar soms is geboren worden met meteen een geplaveid pad voor je neus ook niet slecht. De boer en zijn zoon, met de koeien en kippen als beste vrienden in hun levensloop, kunnen perfect gelukkig leven.
Ze hebben dan wel een schuur en hokken nodig. En misschien biogas om met duurzame energie te leven? Indien nodig, is aangeboden hulp vaak meer dan welkom.
Keuzestress is vrijwel onbestaande hier. De druk die ze voelen is die om te blijven leven, en een zeker leven te schenken aan nabestaanden. Zich haasten doen ze zelden - zie mijn vorig artikel. Een glimlach en babbel met de medemens gaan voor. Die manier van leven lijkt me niet slechter dan in economisch ontwikkelde en gehaaste landen. Daar waar tijd geld is, zijn depressies bijna de norm. Hier is innerlijk geluk van even grote waarde. Aanstekelijk is het zeker!
We moeten oppassen met te pretenderen dat alles zoveel beter is in pakweg West-Europa. We komen de boel hier niet leiden. Samenwerking primeert en sluit arrogante waanwijsheid uit. Ja, we willen verandering. Maar we komen niets opleggen. We streven naar gelijkheid en rechtvaardigheid, en bieden hulp aan kansarme mensen.
Keuze voor onderwijs, keuze voor een stabiel en veilig leven in een duurzaam huis, een kansrijke toekomst voor de komende generaties en vaardigheden om voor een productief beroep te kiezen. Die zaken bieden wij graag aan. Maar doe dat maar traag, en goed. Doe het met een warme glimlach. Zoals jullie Tanzanianen zo gepast kunnen.
Reacties zijn altijd welkom. En voor meer informatie: jens@c-re-aid.org
Voor moest je honger naar informatieve teksten nog niet gestild zijn, bied ik graag nog twee artikels aan: