“‘No-man's land’

Verzet

Rona pendelt elke dag tussen Jeruzalem en Ramallah. Ze studeert er psychologie, en moet elke dag door Kalandija check-point voor de rit thuiswaarts naar Jeruzalem. Haar leven zou eenvoudiger zijn als ze zich inschreef aan de Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem zelf, maar dat wil Rona niet: “Daar krijg ik geen eerlijke kans” zegt ze “de relatie met mijn professors zou er één zijn tussen bezetter en onderdrukte - ik zou er niet gelijkwaardig zijn.” Ze voegt er trots aan toe: “Dan liever elke dag door het check-point een paar uur later thuis aankomen.”

Ze voegt verontwaardigd toe: “Palestijnen uit de West Bank geloven dat we het hier in Jeruzalem gemakkelijk hebben. Omdat we mee profiteren van de Israëlische economie, en ja, soms kunnen we ook wat Hebreeuws. Maar daarom zijn we nog niet minder pro-Palestijns.” Nora vraagt wat de andere optie is. “Geweld? Is het niet veel beter ons te ontwikkelen? En dan vanuit die positie een vreedzaam verzet te bieden? Dat is mijn aanpak. Anders zullen ze blijven neerkijken op ons.” Haar broer werd dokter in Jeruzalem, haar zus advocaat die Palestijnse gevangen bijstaat. Zoals ze zelf toegeeft, heeft haar familie het goed.

5 sterren

Leven tussen twee fronten is niet eenvoudig voor Nora. Aan één front haar eigen volk, dat haar familie bijna beschouwt als collaborateurs; het andere front Israël, dat hen weigert te erkennen als burgers. Nora staart door het raam terwijl de muur opdoemt. Het check-point bestaat uit massieve uitkijktorens, prikkeldraad, en manshoge dranghekken. Verplicht zal bij terugkeer elke Palestijn en vreemdeling door de strenge controle gaan.

Rona toont haar identiteitskaart. “Blauw is voor Arabieren uit Jeruzalem; groen voor inwoners uit de West Bank.” Onder haar foto staan vijf sterren. “Een code die inhoudt dat ik Arabisch ben.” legt ze uit. Hoe reizen Palestijnen internationaal? “Israëlisch paspoort bezitten we niet. Enkel een ID, dat we tonen aan de check-points. Maar we zijn geen staatsburger - en vermits er ook geen Palestijnse staat is, krijgen we Jordaanse paspoorten.” Een administratief no-man’s land.

Ramallah’s sheckels

Laten we eerlijk zijn: Ramallah is geen noemenswaardige stad. Een doorsnee stad zoals er in het Midden-Oosten zovele zijn. De populaire vrouwelijke burgemeester zal het niet graag horen, maar buiten de talrijke winkelstraten en het mausoleum van Arafat - dat er trouwens wat desolaat bij ligt - is er in de hoofdstad van de Palestijnse gebieden niets te zien. Toch twee erassingen: nooit gedacht dat de stad zo zou gonsen van de bedrijvigheid. Tweede verassing, die tot de kern van de zaak gaat: in Ramallah betaal je overal - en enkel - in Israëlische sheckels.

Check-Point

“Go out!” roept een vrouwelijke soldaat ons toe. De minibus die de weg naar Jeruzalem aflegt, loopt leeg. Het is verzamelen onder een hangar; iedereen schuifelt een lange, nauw-overdekte en omsloten gang in die als een trechter telkens één persoon voor een draaihek sorteert. Elke vijf minuten draait dit hek open, op afstand bedient. Zo komen vier personen terecht in de volgende afsluiting. Opnieuw wachten voor een automatisch draaihek. Soldaten houden achter gepantserde glazen alles in het oog. Het tweede hek klikt open en laat vier man door.

Er staat een scanningsband. En het is er self-service: vanuit een hermetisch beveiligde container worden door een megafoon bevelen geschald naar de vier man in deze unit. Wat nog te scannen, wat opnieuw op de band plaatsen. Paspoort tegen het raam te plakken. Een glimlach kan er op deze plek niet af. Dan, door een teken van de hand, wordt één ieder weggezwaaid. Andere kant van de muur, waar bussen wachten voor het laatste deel van de rit naar Jeruzalem. Een kille ervaring. Kalandija check-point verijdelt aanslagen. Maar het is een ervaring die je meestal voorbehoudt aan een kudde dieren, zelden aan een heel volk.

Jorge Vanstreels - Jeruzalem/ Ben Gurion I.A. - 24/02/2013