Speculatief kapitaal aan banden: grenzen aan het geld

In het epicentrum van die wereld, vóór de beurs in Wall Street staat een beeld van een stier. Die stier, symbool van brutaal optimisme, beheerst ook de internationale geldmarkt. Abby Cohen, geen huisvrouw maar dé vrouwelijke beursgoeroe in New York, wordt geprezen omdat zij zo ‘stierlijk’ kan zijn in haar voorspellingen. Amerika straalt, de euro belooft, de Aziatische tijgers zijn terug. Het turbokapitalisme houdt een triomftocht.

In de marge van al dat geloei vernemen we dat het Zuid-Amerikaanse Ecuador zijn nationale munt, de sucre, verving door de dollar. En een professor uit Massachusetts, Rudi Dornbusch, beweert doodleuk dat ‘sjofele munten hun tijd gehad hebben’, dat onze planeet nu draait op ‘cool money’. Centrale banken moeten zich volgens Dornbusch onvoorwaardelijk overgeven aan de nieuwe logica en hun gekke geld opgeven. Beursexperts over de hele wereld en miljoenen investeerders belijden het Ene Geloof: het turbokapitalisme verjaagt alle inefficiëntie en overbescherming door de staat en creëert zo welvaart.

Talloze landen importeren dit explosieve recept voor ontwikkeling. Ook al eiste die vluchtige welvaart een hoge tol in de vorm van een groeiend leger overbodige of erg kwetsbare mensen. Van huisvrouwen in Recife, Manilla en Khartoem tot straatkinderen in Kinshasa, Kolkata en San Francisco. Van werklozen in Mol, Caïro en Kaapstad tot daklozen in Rusland en Marseille.

Niet al deze mensenverhalen laten zich overschreeuwen door financiële peptalk. De grenzeloze wereld van de aandeelhouders is geen vervanging voor de echte wereld waarin mensen zoals u en ik wérken voor hun geld. Niet iedereen laat zich verleiden door de briesende stier. Een stevige beer -in beurskringen symbool voor pessimisme en koersdalingen- is wat steeds meer mensen verwachten én verhopen. Stieren mogen dan al oersterk zijn, ze zijn makkelijk om de tuin leiden door behendigheid en zonlicht: zaken die wij veel meer bezitten dan beurskeizers en financiële pausen.