“‘Tony Abbort? Of hoe de premier van Australië bijna zijn baan kwijt was’

Wanneer tussen 2007 en 2013 de Labor Party in het land aan de macht was, brachten sterke dalingen in de peilingen twee crisissen naar voren binnen de partij.

De eerste crisis vond plaats in 2010, de tweede in 2013. Het gevolg was echter twee keer hetzelfde: een machtswisseling binnen de partij en dus ook een nieuwe premier voor Australië.

In 2010 nam Julie Gillard het over van Kevin Rudd, in 2013 deed Rudd hetzelfde met Gillard. Het zal jullie dan ook niet verwonderen dat bij de verkiezingen in september 2013, de andere grote partij van Australië, namelijk de Liberal Party met aan het hoofd daarvan de nieuwe premier, Tony Abbott, aan de macht kwam. Het volk had gesproken. Men kon het niet zo hebben met de chaos binnen Labor en koos daarom voor de stabielere partij van Abbott. Australië zat terug op het juiste politieke spoor. Althans, dat was de boodschap die de Liberals de wereld in stuurden.

Problemen binnen de partij

Verkiezingsbeloften die niet ingelost zijn, een teleurstellend budget, een tekort aan overheidspersoneel, en een premier die als incompetent, arrogant en misogyn bestempeld wordt.

Sinds haar verkiezing heeft de Liberal Party al aan veel populariteit ingeboet. Dit heeft uiteraard verschillende oorzaken.

Verkiezingsbeloften die nog steeds niet ingelost zijn, een teleurstellend budget dat voor sommige lagen van de bevolking rampzalige gevolgen kan hebben, een tekort aan overheidspersoneel, en een premier die binnen de Australische media vaak als incompetent, arrogant en misogyn bestempeld wordt (er wordt gezegd dat Abbott zichzelf tot Minister van Vrouwen benoemd heeft om die geruchten – tevergeefs – ongedaan te maken), zijn hier slechts enkele voorbeelden van.

Dit alles wijst er dus op dat de Liberals het helemaal zo goed niet doen als ze laten uitschijnen, maar een interne chaos zoals die bij de Labor regering van voordien bleef tot enkele weken geleden nog uit.

A knightmare in Queensland

Wanneer Abbott op 26 januari 2014, ter gelegenheid van Australia Day, Prince Philip tot ridder maakte zonder hierbij zijn partij te raadplegen, was het hek echter van de dam. Of zoals ze het hier in Australië zo eloquent kunnen zeggen: ‘the shit hit the fan’. De zogezegde knightmare van Abbott was de laatste druppel binnen de partij; Abbotts zoveelste fout die door een betere interne communicatie makkelijk kon vermeden worden (we herinneren ons nog allemaal het ‘shirtfront‘-fiasco in de aanloop naar de G20, of de ‘winkgate’ van mei 2014). En deze miskleun kon de premier zelfs zijn baan kosten. Doordat de resultaten van de recente staatsverkiezingen in Queensland ook nog eens een catastrofaal verlies voor de Liberals aantoonden, werd het duidelijk dat de komende dagen en weken cruciaal zouden zijn voor Tony Abboutt-to-lose-his-job.

In die Queenslandverkiezingen verloor de Liberal Party namelijk 37 zetels voor de nieuwe staatsregering (van 78 van de 89 zetels in de vorige regering naar 41; pijnlijk). Hoewel een partijlid de schuld op zich nam en hiervoor een stap terug heeft genomen uit het politieke leven, moeten we het niet ver zoeken om de verantwoordelijkheid van Abbott en de federale Liberal regering in dit verlies terug te vinden. Een poll bij de bevolking uit eind januari dit jaar toonde aan dat de publieke steun voor de premier een haast dramatische daling ondergaan had. Slechts 27% van de mensen geloven nog in Abbott zijn kunnen, tegenover 35% in juli 2014. Dezelfde poll toonde ook aan dat slechts 36% van de mensen opnieuw voor de huidige regering zou stemmen, tegenover de 45.5% van de stemmen die de regering kreeg tijdens de verkiezingen in september 2013. De cijfers spreken voor zich.

De één zijn dood….

Hoewel een machtswisseling binnen de partij van Abbott helemaal nog niet vast stond, werd er in de media de voorbije week al druk gespeculeerd over wie hem eventueel zou opvolgen. De grootste favoriet was Malcolm Turnbull. Turnbull is oud-leider van de Liberal Party en huidig Minister van Telecommunicatie. Wanneer hij over het onderwerp werd aangesproken, weigerde Turnbull steevast om op de speculaties in te gaan en bleef hij herhalen dat Abbott de volledige steun heeft van de zogenaamde ‘frontbenchers’ in de partij.

De problemen situeren zich volgens Turnbull enkel in de achterban, waardoor de zogezegde chaos overdreven wordt. Een andere kandidaat die al verschillende keren naar voren werd geschoven, is Abbotts rechterhand en Minister van Buitenlandse Zaken, Julie Bishop. In de media liet zij verschillende keren weten dat zij niet van plan was actief te trachten Abbott job over te nemen, maar dat, als iemand anders het vuile werk doet en haar de functie aanbiedt, ze die wel zou aannemen.

D-Day

ls hij nog zo’n blunder begaat, mag Abbott er zeker van zijn dat de meest onpopulaire premier in jaren niet lang meer premier zal zijn.

Vandaag, maandag 9 februari, vond dan die verwachte ‘spill motion’ plaats in de partijsamenkomst van de Liberals. De voorspellingen waren tegenstrijdig en het resultaat kon eender welke richting uitgaan, maar uiteindelijk heeft Abbott dan toch zijn slag binnen gehaald. Met 61 stemmen voor en 39 stemmen tegen, blijft de premier nog wat langer aan de macht. Het ziet er naar uit dat de Liberals voorlopig niet in dezelfde val zullen trappen als de Labor Party. Zo gezegd, zo gedaan. De premier behoudt voorlopig zijn baan en zijn partij behoudt (een deel van) haar geloofwaardigheid.

Maar Abbott is nog niet helemaal ‘out of the woods’. De boodschap van zijn achterban kon niet duidelijker zijn: hij moet zijn manier van werken aanpassen en snel. Als hij nog zo’n blunder begaat, mag Abbott er zeker van zijn dat de meest onpopulaire premier in jaren niet lang meer premier zal zijn.