Jan Buysse
Waarom een reis in Palestina een onvergetelijke ervaring is
“‘Vergeet Palestina niet’
Er zijn veel inspanningen om van Palestina een vergeten land te maken en van de Palestijnen een vergeten volk. Zo worden ook alle troeven van die heerlijke reisbestemming vergeten. Jan Buysse legt uit waarom we dit niet mogen laten gebeuren.
© Jan Buysse
Je zoekt een vakantieplek waar achter elke steen drieduizend jaar geschiedenis verborgen zit? De oudste stad ter wereld? De diepste plek op de aarde? Waar je weg van alle massatoerisme kan rondtrekken in Bijbelse landschappen en in alle stilte eeuwenoude monumenten bezoeken? Waar je tussendoor de fijnste gebakjes kan eten? Waar iedereen klaar staat om je te helpen en de weg te wijzen? Een land waar je je zo thuis voelt?
© Jan Buysse
Als geëngageerd toerist reisde ik in het voorjaar rond op de Westelijke Jordaanoever. Ik praatte er met de gewone inwoners, bezocht vluchtelingenkampen, bezocht de toeristische sites en maakte schitterende wandeltochten. Toch waren we er haast alleen en ook dat is geen toeval. Er zijn veel inspanningen om van Palestina een vergeten land te maken en van de Palestijnen een vergeten volk. Zo worden ook alle troeven van die heerlijke reisbestemming vergeten.
Honderden opeenvolgende kleine maatregelen saboteren in kleine beetjes het dagelijkse leven van de Palestijn
Ook als toerist word je het permanente verdrukken van de Palestijnen door Israël gewaar. De bedoeling is helder: de Israëlische regering wil niet liever dat Palestijnen moegetergd het moederland verlaten en elders hun economisch geluk gaan zoeken. Honderden opeenvolgende kleine maatregelen saboteren in kleine beetjes het dagelijkse leven van de Palestijn. Geweld van de kolonisten leidt ertoe dat Palestijnen hun veld niet meer op mogen, om hen te beschermen. Reactie van de Palestijnen leidt tot dezelfde maatregel, maar dan om de kolonisten te beschermen. Bouwaanvragen van Palestijnen worden systematisch geweigerd, die van Joodse burgers gesubsidieerd. De ontwikkeling van de economie in Palestina wordt door Israël geboycot. Palestijnen die vanuit de bezette gebieden in Israel willen werken, krijgen een extra belasting opgelegd en moeten dagelijks voorbij checkpoints waar ze willekeurig urenlang kunnen worden tegengehouden. Elke Palestijn weet dat verzet tonen niet helpt. Het leidt er enkel toe dat hijzelf en zijn familie nog meer door de Israeli’s zullen worden lastig gevallen.
Tegelijk met het wegjagen van Palestijnen is er een agressieve politiek van immigratie van buitenlandse Joden. Andere vluchtelingen worden in Israel los van alle internationale verdragen niet erkend. Ultra-orthodoxe joden beschouwen het als hun religieuze plicht om zo veel mogelijk nazaten op de wereld te brengen om de Joodse dominantie in hun thuisland te versterken.
Is er nog hoop voor Palestina?
Na de voorbije verkiezingen is die hoop weer wat kleiner. Als zelfs een corrupte, bijna veroordeelde kandidaat-premier opnieuw verkozen raakt, wordt de kans dat het tij ooit keert kleiner en kleiner. De ultra-orthodoxe en extremistische strekkingen in de Israëlische politiek worden demografisch steeds sterker. Het land bakt zoete broodjes met andere extreem-rechtse of populistische leiders zoals Trump, Orban en Salvini. De Europese Unie is ook hier te verdeeld om Israël over de mensenrechtensituatie hard aan te pakken, en sust het geweten met overvloedige subsidies aan Palestijnse projecten.
Als zelfs een corrupte, bijna veroordeelde kandidaat-premier opnieuw verkozen raakt, wordt de kans dat het tij ooit keert kleiner en kleiner
Enkel als individuele burger kan je daarom nog een beetje het verschil maken. Ondanks de economische barrières zijn er bijvoorbeeld in de Oxfam wereldwinkel nog Palestijnse producten te koop. Je kan je aansluiten bij protesten en petities tegen het aanvaarden van Israël als “gewoon westers land”, zoals bij de organisatie van het Eurovisiesongfestival.
Bovenal loont het de moeite om Palestina als reisbestemming te kiezen. Uiteraard wil Israël liever dat Palestina vergeten wordt en zal het niet nalaten de (zogezegde) veiligheidsrisico’s buiten de traditionele bedevaartsplaatsen te onderlijnen.
© Jan Buysse
De werkelijkheid is anders: Palestijnen op de Westbank vormen een erg gecultiveerde en vriendelijke bevolking, die grote dankbaarheid tonen naar toeristen. Jericho is de oudste stad ter wereld. Er is op de wereld geen plek dieper gelegen dan de Dode Zee. In Hebron is er midden in de oude stad de eeuwenoude moskee met het graf van Abraham. Er zijn schitterende wandelingen in de Wadi’s waarbij je eeuwenoude Griekse kloosters kan bezoeken. In Bethlehem is er naast de geboortekerk de bitterzoete “attractie” van de muur die de stad in twee verdeelt, zoals het voorheen in Berlijn was. Banksy maakte er aangrijpende kunstwerken op.
Een reis in Palestina is een onvergetelijke ervaring, niet alleen vanwege de culturele en landschappelijke schoonheid, of vanwege de vriendelijkheid van de bevolking. Het maakt je ook deelgenoot van de wijze waarop grootschalige schendingen van de mensenrechten in een modern westers land én in de internationale politiek kunnen worden toegedekt. Vergeet Palestina niet.
Jan Buysse is reisbegeleider en natuurgids. Hij verkent de wereld op zoek naar het eerlijke, mooie en onverwachte in landschappen en mensen.
© Jan Buysse