“‘Zegeningen ’
Regen in januari. Geen van de Burkinabè in mijn omgeving kan zich herinneren dat zich dat ooit eerder voordeed. Zaterdagochtend kon de lucht boven een groot deel van Burkina Faso aan die boven een herfstig België tippen.
Regen en democratie
De voorbije weken regeerden het stof en de harmattan genadeloos. Klimaatsverandering mag op de lange termijn dan wel een vloek zijn, voor de mensen hier was de urenlange regenbui in het midden van het droog seizoen in de eerste plaats een verfrissende zegen. De symbolische waarde van de regen die Burkina Faso op een paar uur tijd schoon spoelde kon bovendien nauwelijks groter zijn, op de dag dat de oppositie en de burgerbeweging Le Balai Citoyen in het hele land de straat op kwamen voor democratische verandering, het aftreden van Blaise Compaore, de afschaffing van de senaat en het eerherstel van Artikel 37 van de grondwet, dat het aantal regeertermijnen van een president bepaalt. De oppositiebeweging kreeg recent overigens een stevige boost na het ontslag van een aantal zwaargewichten en stichtende leden uit de regeringspartij CDP. Blaise Compaore buigt voorlopig met geen centimeter, maar de Burkinabè hebben dit weekend andermaal bewezen tot wat voor een grootse vredevolle mobilisatie ze in staat zijn. Niemand hier wil Caïro, Tripoli, Abidjan of Bangui achterna. De droom van een vreedzame transitie uit de alleenheerschappij van Blaise is sterk en zal in de komende maanden hopelijk nog veel sterker worden.
Grenzen
Ook in Le Foyer zorgde de regen voor een poetsbeurt in het kwadraat, en hoewel we de hele ochtend geen levende ziel over de vloer kregen was de sfeer in de ploeg verrassend opgelaten. Het deed me goed om iedereen samen plezier te zien maken na enkele niet vanzelfsprekende weken. Het restaurant bloeit en de complimenten blijven binnen stromen. Ons klantenbestand groeit gestaag en telt de laatste tijd ook bijzonder veel artiesten, acteurs en andere mensen uit de culturele wereld in Ouaga. Persoonlijk geniet ik enorm van dat publiek, van de sfeer die het met zich meebrengt en van de manier waarop die zich zo naadloos vermengt met het thuisgevoel dat we voor veel andere habitués hebben kunnen creëren. Dat alles is heerlijk voedsel voor mijn ambities voor het restaurant én het Atelier Theatre Burkinabè als geheel. De aankomst van mijn eigen geluidsinstallatie eind december heeft bijvoorbeeld de goesting om wekelijks concerten te organiseren en zoveel mogelijk artiesten een podium te geven alleen maar groter gemaakt. Tegelijk ontdek ik grenzen: ik kan onmogelijk overal aan en bij zijn en alles even goed doen. De zoektocht naar geschikte serveersters deed me bijna grijze haren krijgen en in de keuken groeide de scepsis over het feit dat ik zoveel energie en centen spendeerde aan het culturele luik van het restaurant. Dat zelfs mijn vrijgevochten en franke partner van het eerste uur, Regina, er aanvankelijk niet in slaagde om die scepsis op een andere manier te communiceren dan door voortdurend te zitten mopperen, leerde me alweer een les: dat ook een ‘democratische’ patron als ik een hoge boom blijft en de bijhorende wind vangt, dat elke kleine nuance – of het gebrek daaraan – zware kwetsuren achterlaat, dat ik – ook hier – vaak meer mogelijkheden zie dan de mensen om me heen. Intussen zijn de plooitjes weer gladgestreken en de regen van zaterdagochtend spoelde dus ook de nog resterende stofjes weer helemaal weg.
Een hart om te volgen
De komende weken en maanden zal ik moeten leren om te jongleren met mijn tijd en om mijn enthousiasme in verteerbare dosissen met mijn mensen te delen, zonder daar voor mezelf ook maar een beetje aan in te boeten. Dat ook dat laatste belangrijk is, hoor ik tegenwoordig elke dag, van iemand die mijn leven hier sinds enige tijd nòg mooier en boeiender maakt. Patrick Kabre is een knappe muzikant, een fijne vriend, een warme mens en een ongelooflijke brok energie. We delen de drang om de wereld – al is het maar een beetje – te veranderen en om de mensheid een geweten te schoppen. Hij doet dat door bruggen te bouwen via muziek en theater en als drijvende kracht achter de Association des Arts Solidaires, een project dat kapitaalkrachtige Burkinabè aanmoedigt om peter of meter te worden van kinderen die zonder financiële steun niet naar school kunnen en nauwelijks medische zorgen krijgen.
Ook hij weet zich met zijn enthousiasme soms geen blijf. Ook hij botst op grenzen, zoals bijvoorbeeld zaterdag, toen een aantal CDP-functionarissen en hun mannetjes bij de politie en de ambassades hem wilden verhinderen om een openlucht jam te organiseren ter ondersteuning van zijn project. Dat het evenement gepland stond op precies dezelfde dag als de mars van de oppositie, wees volgens hen op een poging om een avondlijk einde te breien aan de mars en om het vuur aan de lont te steken in de geesten van het voornamelijk jonge publiek.
Uiteindelijk mocht de jam toch gewoon doorgaan. Na sluitingstijd in Le Foyer ging ik een nacht lang genieten van het kruim van de jonge muzikale scene in Ouagadougou. Ik had gewild dat ook Blaise Compaore uit zijn paleis in Kossyam was gekomen om zich in één van de meest levendige wijken van zijn stad te laven aan de kracht en de creativiteit van al dat jong volk. Ik zag trots hoe Patrick, als gastheer van de jam, vier uur lang het beste van zichzelf gaf op het podium en ik wist en weet heel zeker dat ook de sprong met hem er één is die ik op een dag moest wagen. Ik volg mijn hart. Nog een keer. En graag!