Ook het jaar van de Os begint in de ban van het virus

Column

Kiezen tussen burgerzin en de geborgenheid van de familie is niet evident

Ook het jaar van de Os begint in de ban van het virus

Ook het jaar van de Os begint in de ban van het virus
Ook het jaar van de Os begint in de ban van het virus

De Chinese overheid maakt zich sterk dat ze doortastend heeft opgetreden na de ontwrichting en chaos van het eerste uur die volgde op de COVID-uitbraak. Maar een recente uitbraak in het noorden van China baart zorgen, schrijft columniste Ching Lin Pang.

© Brecht Goris

Ching Lin Pang

© Brecht Goris

De Chinese overheid maakt zich sterk dat ze doortastend heeft opgetreden na de ontwrichting en chaos van het eerste uur die volgde op de COVID-uitbraak. Maar een recente uitbraak in het noorden van China baart zorgen, schrijft columniste Ching Lin Pang. En die heeft gevolgen voor 27 miljoen Chinezen.

Het is vandaag exact een jaar en vijf dagen dat de lockdown in Wuhan is ingevoerd: tijdens de Chinese vakantieperiode van nieuwjaar 2020. Deze in de recente geschiedenis ongeziene maatregel waarbij een stad van 11 miljoen mensen op slot gaat, zou 76 dagen duren.

Vooral de Wuhanners hadden het hard te verduren. Naast de angst en onzekerheid die ze ervaarden werden ze het doelwit van discriminatie als drager van het coronavirus zowel binnen als buiten China. In een soort sneeuwbaleffect werden Chinezen in het buitenland, en met hen ook andere Aziaten, gebrandmerkt en beschimpt als virusverspreiders.

‘Het virus heeft geen nationaliteit’

Als reactie hierop volgde de slogan ‘het virus heeft geen nationaliteit’ om anti-Chinese sentimenten te temperen. Toen op 8 april de stad opnieuw open ging, had het virus een mondiale opmars gemaakt en werd zowat iedereen op de aardbol erdoor bedreigd. Het was niet langer een ver-van-ons-bed-show en opeens werd het normale leven grondig door elkaar geschud. In april vorig jaar zaten wij hier nog volop in de eerste lockdown.

Wuhan als eerste broeihaard van de pandemie blijft echter op mondiaal niveau de gemoederen beroeren. Vooral in het licht van de zoektocht naar de oorsprong van de virusuitbraak, en de doofpotoperatie van de Chinese overheid om het mismanagement bij de aanvang van de uitbraak te verdoezelen.

De Chinese overheid schrijft een ander verhaal en maakt zich sterk dat het land na de ontwrichting en chaos van het eerste uur de uitbraak doortastend heeft opgetreden en daardoor het virus beter bedwongen heeft dan de meeste andere landen.

Als men kijkt naar economische cijfers is China zowat het enige land dat een (bescheiden) economische groei kan optekenen voor 2020. Ook de bewegingsvrijheid van de Chinese bevolking is dankzij de lage besmettingscijfers hoger dan in andere landen. Dit wil meer specifiek zeggen: mobiliteit binnen de grenzen van China. De buitengrenzen blijven nagenoeg dicht om nieuwe uitbraken te vermijden.

Zoals ik al schreef in een vroegere column hebben Chinezen tijdens de vakantie van de ‘Nationale Feestdag Gouden Week’ in oktober gretig gebruik gemaakt van die herwonnen vrijheid om binnenlandse uitstapjes te maken. Toch blijft de overheid uiterst waakzaam. Nieuwe opflakkeringen worden meteen aangepakt met massaal testen en snel bron- en contactonderzoek.

Toch baart de meest recente uitbraak grote kopzorgen. Deze cluster concentreert zich vooral in de noordelijke provincie Hebei die aan de hoofdstad Beijing grenst, met enkele uitzaaiingen naar de omringende provincies Heilongjiang en Henan. Een lockdown voor 27 miljoen Chinezen werd op 14 januari ingevoerd.

Voor degenen die vorig jaar hun familiefeest hebben moeten uitstellen wordt het een harde dobber.

De uitbraak komt erg ongelegen omwille van het nakende Chinees Nieuwjaar op 12 februari. Het Chinees nieuwjaar is het belangrijkste familiefeest in China. In pre-COVID-tijden keerden ongeveer 400 miljoen Chinezen, waaronder studenten, witte boordenwerkers en arbeiders terug naar hun geboorteplaats voor een familiereünie. Alhoewel er geen algemeen verbod komt op binnenlandse reizen zal het passagiersvolume wellicht lager liggen dan in normale tijden.

De overheden en gezondheidsdeskundigen roepen de bewoners op om geen onnodige verplaatsingen te maken. Hierbij wordt de wortel en stok-methode toegepast. Grote bedrijven keren een thuisblijfbonus uit aan hun werknemers. Andere bedrijven en scholen spreiden de vakantieperiode om te vermijden dat iedereen op hetzelfde moment het openbaar vervoer neemt. Andere steden en provincies laten slechts reizigers toe met een negatief testresultaat. Nog andere steden leggen een verplicht quarantaineverblijf op in eigen huis gedurende 14 dagen waarin ze tweemaal getest worden op COVID-19 als ze terugkeren uit een risicoloos gebied.

Voor een terugreis uit een besmet gebied gelden dezelfde regels, behalve dat terugkeerders niet thuis maar in een speciale faciliteit hun quarantaineverblijf moeten uitzitten.

Ondanks deze maatregelen van aanmoediging en ontrading is het toch bang afwachten hoe de Chinese bevolking reageert op deze oproep. Voor degenen die vorig jaar hun familiefeest hebben moeten uitstellen, wordt het een harde dobber, ook al was er misschien al een familiereünie geweest in oktober vorig jaar.

Chinees Nieuwjaar is net iets anders dan de andere feesten. Zoals een Wuhanner die nu met zijn familie in een andere stad woont en werkt, het zegt: ‘Als er geen nieuwe uitbraak is, dan ga ik samen met mijn vrouw en twee kinderen mijn ouders bezoeken in Wuhan. Op Chinees Nieuwjaar eten we samen Wuhangerechten, die we nergens anders vinden. Mijn moeder heeft alvast gezouten worstjes en vlees gemaakt voor deze feestelijke aangelegenheid’.

Kiezen tussen burgerzin en de geborgenheid van de familie is niet evident. Dit klinkt maar al te vertrouwd in onze oren. Hebben wij ook niet een gezellig samenzijn met familie en vrienden tijdens Kerst en Nieuwjaar moeten afblazen? Wat mezelf betreft: ik zal evenmin het Chinese jaar van de os vieren zonder mijn Chinese broers en zussen en hun kinderen en kleinkinderen. Het is wachten op betere tijden.