Na druk, druk, druk, even rustig, rustig

Column

Na druk, druk, druk, even rustig, rustig

Na druk, druk, druk, even rustig, rustig
Na druk, druk, druk, even rustig, rustig

Net als bij ons worden ook Chinezen opgejaagd in een sociaal-economische en maatschappelijke ratrace. En net zoals bij ons hebben hoe langer hoe meer jongeren er genoeg van. Vanuit de virtuele wereld van de netizens borrelt een tegencultuur op, stelt MO*columniste Ching Lin Pang vast.

Chinese jongeren hebben even genoeg van al dat najagen van superlatieven: op school de slimste zijn, het hebben van een goedbetaalde job met bijbehorende dikke auto en luxeappartement om een knappe vrouw te kunnen huwen, voor vrouwen de druk om dun, dunner en dunst te worden met een wit, witter en witste gelaat onder je vriendinnen.

Het wordt alsmaar moeilijker voor millennials om te voldoen aan de gangbare maatstaven van succes door de veranderde economisch en sociale context. De toename van universitairen in combinatie met een mindere economische groei maakt het vinden van een job er niet makkelijker op. Ook de steeds duurdere huizenmarkt baart deze jongeren kopzorgen, in het bijzonder wanneer hun ouders niet kapitaalkrachtig zijn.

Het is dan ook niet te verwonderen dat er een tegencultuur opborrelt vanuit de virtuele wereld van netizens. Plots werd de “sang”-cultuur razend populair. Sang is een Chinees woord dat vele betekenissen draagt. Als het woord met de eerste toon wordt uitgesproken betekent het “begrafenis” of “treuren”. Met een vierde toon refereert het woord aan het verliezen van dingen of mensen en een cocktail van negatieve gevoelens zoals gedeprimeerd, droevig, kwaad, gekrenkt, enz.

Sang-cultuur verwijst naar al deze betekenissen: men heeft het gevoel iets verloren te hebben en voelt zich daardoor rot.

Het begon allemaal op internet met een foto van de bekende Chinese acteur Ge You, die uitgeteld in een sofa ligt. Deze foto ging viraal, waarbij naar hartelust werd gefotoshopt met hoofden van andere bekende sterren. Er werd ook gretig gekeken naar Japanse en Amerikaanse series zoals de animatiereeks Bojack Horseman die antihelden opvoeren die geen zin hebben om deel uit te nemen aan de zotte ratrace. Er kwam ook een emoji opduiken, met name Gudetama, technisch gezien een eierdooier die altijd ligt op een witte deken (eiwit van een spiegelei) en die halsstarrig weigert op te staan.

Het zou geen Chinese trend zijn indien men er geen zou munt uitslaan. In april dit jaar opent een snuggere Chinese ondernemer Xiang Huanzhong gedurende vier dagen een pop-up theehuisje in Shanghai, die sang-thee verkoopt. Het creëert een zodanige hype dat mensen bereid waren zeven uur te wachten voor een thee met een zotte naam. Je kan kiezen voor een ‘je-verspeelt-je-leven’ groene thee of een ‘alweer-mislukte-dieet’ latte of ‘je-zal-nooit-een-huis-kunnen-kopen’ macchiato.

Is het werkelijk zo dat deze jongeren de maatschappij de rug keren met als ideaal het apegapen in een sofa? Of gaat het om een kreet voor een rustperiode, even chillen om uit te denken wat men nu in het leven nastreeft?

De Chinese overheid kan niet lachen met de ironie van deze jongeren en heeft Sang-thee bestempeld als ‘mentaal opium’. Ook de Amerikaanse serie Bojack Horseman werd van het Chinese internet weggehaald. Deze negatieve gevoelens horen niet thuis in een maatschappij die moet blaken van energie en ambitie om het land (nog) sterker te maken en te dienen.

Is het werkelijk zo dat deze jongeren de maatschappij de rug keren met als ideaal het apegapen in een sofa? Of gaat het om een kreet voor een rustperiode, even chillen om uit te denken wat men nu in het leven nastreeft? Dit doet mij denken aan het kunstzinnig koppel dat ik vorig maand ontmoette in Beijing. Ze zijn ingeweken vanuit de arme provincie Hunan en hebben een universitaire opleiding. In tegenstelling tot hun leeftijdsgenoten gingen ze niet op zoek naar een lucratieve job maar openden ze een restaurant.

Aanvankelijk waren hun ouders teleurgesteld. Ze begrepen niet goed waarom hun kinderen met een universitaire diploma op zak voor het openen van een restaurant kozen. In hun leefwereld worden enkel mensen zonder opleiding winkeluitbater. Wat ze niet beseften was dat hun kinderen samen met vrienden enkele hutong huisjes hadden gekocht en getransformeerd tot een sfeervol Chinees theehuis annex elegante galerie. Hij deed de verbouwing, zij kookt oog- en tongstrelende bordjes en maakt exquise theekoekjes van het huis. Ondanks haar prille leeftijd (26 jaar) en een meisjesachtig voorkomen is ze nu reeds een naam van vertrouwen onder Chinese foodies.

Ik heb haar in juli ontmoet samen met een Chinese vriendin in haar hutong restaurant, waar ik niet alleen mijn smaakpapillen verwendde, maar ook genoot van het interieur en de galerie met Japanse keramiek in raku-stijl. Ik was vooral getroffen door haar openheid en nederigheid. Ze heeft me meteen ook uitgenodigd bij haar thuis op het platteland, zo een 60 kilometer van het centrum van Beijing.

Ik nam met plezier haar invitatie aan. In september bracht ik een bezoek aan haar kleine paradijs. Het duurde wel even vooraleer ik er was. Omdat de gps haar huis niet kon vinden, spraken we af aan de ingang van het dorp, die gemarkeerd was met een grote steen. Wat een aangename verrassing: ze huren het huis van een lokale boer en het eerste wat ze gedaan hebben was de hele ruimte herbouwen tot een kunstzinnig kunstenaarshuis met een voor Chinese normen grote moestuin omringd door walnotenbomen.

Ik was erg onder de indruk door de zorg en kunstzinnigheid van de verbouwing. Het zijn jonge mensen met weinig middelen, die evenwel slim en creatief omgaan met wat ze vonden in het huis en er een nieuwe bestemming aan te geven. Zij kookte voor ons met groenten en kruiden uit de tuin. Haar man is een tekenaar. Hij houdt heel erg van het werk van Sempé. Het was ontroerend en grappig om petit Nicolas-achtige figuren te zien op Chinese tekeningen. Dat hij elke dag een tekening maakte van hun samenzijn – de goede als slechte momenten – gaf zijn tekeningen een bijkomende persoonlijke dimensie.

Hij is nog zoekende, naar een eigen stijl. Hij is er gerust in. Alles op zijn tijd. Maar hij blijft zoeken. Want om hem te citeren: hij is niet bang om traag te gaan, maar wel om stil te staan. Misschien is dit wel het mantra van de Chinese millennials. Ze willen niet opgejaagd worden. Ze nemen hun tijd om iets te maken van hun leven, met veel zin voor humor en schoonheid.