Wanneer de woede het opgeeft, dan rest ons enkel nog de onverschilligheid

Ode aan de woede

© Brecht Goris

MO*columniste Bieke Purnelle

Dat er meer nuance nodig is. Het zal best. Ik ben voor nuance. De estheet in mij erkent het hemelsbrede verschil tussen brandweerrood en frambozenrood. Het ene rood is het andere niet. Het ene schreeuwt, het andere dempt. Soms is schreeuwen nuttig en nodig. Wanneer een kind van het balkon dreigt te vallen. Wanneer je iemand onoplettend de straat ziet oversteken met de tunnelblik op een smartphone, terwijl er een tram komt aangestormd. Wanneer je belaagd wordt door agressieve lieden.

Ik kan het niet hardmaken, maar dat oproepen tot nuance, ook wanneer nuance even geen voorrang heeft, lijkt vooral te komen van mensen die geen belagers, aanstormende trams of dreigend diepe valpartijen riskeren. “Dat we even rustig moeten blijven; de dingen vanuit diverse perspectieven beschouwen; dat er meerdere kanten zijn aan het verhaal”. Ik ken weinig mensen die rustig blijven wanneer er gevaar dreigt. Voor diverse perspectieven hebben ze geen tijd, want hun tijd is bijna op.

Meestal bedoelt men met “nuance” dat woede ongepast is. Mensen houden niet van woede. Woede is hard, luid, lelijk en ongezellig. Woede is iets waar we liever in een boogje omheen lopen, vingers in de oren en luid lalalala zingend.

Mensen houden niet van woede. Woede is hard, luid, lelijk en ongezellig.

Terwijl woede gewoon vraagt dat er geluisterd wordt. Niet op de meest elegante of geraffineerde wijze, maar wel met aandrang. Wie woedend is wil vooral niet horen dat hij kalm moet blijven, moet nuanceren. Nu even niet. De overgelopen emmer moet eerst geleegd. Vertel een driftig iemand dat hij rustig moet blijven, bestook hem met argumenten en kijk wat er gebeurt.

Opmerkelijk ook dat niet alle woede even kwalijk is. De woede van de boze witte man, de maat van alle dingen, is altijd legitiem. Wanneer hij een land naar de rand van de morele afgrond leidt door zijn stemgedrag, dan moeten we naar hem luisteren. Wanneer vrouwen zich opwinden over losse handjes of mensen met een kleurtje over afgehakte handjes, dan moeten ze nuanceren, redelijk blijven, niet zo schromelijk overdrijven. Boze allochtonen en kijvende wijven zijn niet welkom op het feestje. Te mijden, die ongezellige zeikwijven en zeurpieten.

Bovenal heeft het quasi-rationele en redelijke pleidooi voor nuance soms een ranzig randje. Al die flinke nuanceerders blijken namelijk niet zozeer te willen nuanceren, maar willen maar al te graag relativeren. Dat soort nuance-pleiter wil helemaal niet dat alle perspectieven in acht worden genomen, maar erkent enkel het zijne. Hij wil de woede discrediteren, ontmantelen, de mond snoeren. Woede past niet in het afgemeten kader van de nuance-pleiter. De woede ernstig nemen zou betekenen dat er daadwerkelijk iets schort. Dat er verandering nodig is. Dat de woedende een gelijke stem en plaats op te eisen heeft in het publieke debat. Dat zijn klacht niet relatief is.

Woede heeft wel degelijk z’n plaats en nut, zoals wel meer onprettige emoties. Woede doet bewegen. Het is een van de krachtigste vormen van communicatie en een motor van verandering. In ons brein staat woede tegenover angst, verdriet en weerzin, gevoelens die ons het onaangename doen vermijden.

Woede mag dan niet elegant, verfijnd of verleidelijk zijn, we hebben haar nodig.

Woede doet ons confronteren en aanpakken in plaats van omzeilen en creëert nabijheid en toenadering. Wanneer we boos worden proberen we dichter te komen bij datgene wat ons boos maakt om het te veranderen of verwijderen.

Ik ben veel vergeten woede oneindig dankbaar. De woede van de vrouwen die zich keer op keer met geweld van de straat lieten sleuren, recht de tochtige cel in, om stemrecht en zelfbeschikking te claimen. De woede van de arbeiders en vakbonden die betaald verlof en een 38-urige werkweek eisten, met alle tumult, kabaal en onverzettelijkheid die daar voor nodig waren.

Woede mag dan niet elegant, verfijnd of verleidelijk zijn, we hebben haar nodig. Wanneer de woede het opgeeft, dan rest ons enkel nog de onverschilligheid.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.