TINA, vijand van de democratie

Geweeklaag en kreten van ongeremde woede klonken op uit de glazen grafstenen bij het Schumanplein. Ik kan het schier horen als ik buiten treed, dat plein ligt niet ver van mijn voordeur, ik kan er te voet heen, moeiteloos, ondanks mijn gezegende leeftijd. Ja, mijn huis staat in de onmiddellijke nabijheid van het Europese Kremlin, het Europese Versailles, het Europese Escorial. Alleen zijn de forten bij het Schumanplein architectonisch aanzienlijk minder geslaagd dan die andere absolutistische bouwsels.

  • © Brecht Goris © Brecht Goris

Waarom al dat gejammer, waarom de hooghartige toorn?

Omdat in één van de lidstaten der Europese Unie de democratie haar werk dreigt te doen. Binnenkort. Zelfs zéér binnenkort. Nog deze maand. Stel je dat nou toch eens voor, de Grieken hebben de euvele moed vervroegde verkiezingen te organiseren!

Die idiote Grieken hebben drie keer geprobeerd een nieuwe president te kiezen. Is dat toch mislukt, zeker!? En moeilijk kon het niet zijn, ze hadden maar één kandidaat, één, meneer Stavros Dimas, hij is ooit nog Europees commissaris geweest.

Naar het schijnt zou de Griekse premier Samaras meneer Dimas naar voren hebben geschoven, kwestie van het geschonden vertrouwen in zijn aanmodderende regering wat het herstellen. Een erg slimme zet lijkt het me toch niet geweest te zijn. De Europese Commissie heeft, in rotsvaste eendracht met de Europese Centrale Bank en het IMF, de Grieken naar het diepste van de hel gegeseld en nu zouden de verkozenen van het Griekse volk een kerel die met die Europese Commissie heeft geheuld op het schild moeten hijsen.

Een ex-lid van de beulengilde tot president uitroepen van het gepijnigde volk, wat had hij dan gedacht?

Premier Samaras mag dan nog conservatief zijn of noem hem rechts, dat hoeft de man in genen dele te beletten een intelligente gok te wagen. Dit was zelfs geen stomme gok, dit was een provocatie. Een ex-lid van de beulengilde tot president uitroepen van het gepijnigde volk, wat had hij dan gedacht? En hier achter de hoek, wat hadden die dan gedacht? Geloven die nou werkelijk dat zij, de Europese Commissarissen, onaantastbaar zijn? Een soort hogere Hindoe-kaste? Brusselse curiekardinalen? De Romeinse curiekardinalen zijn sinds kort niet eens meer onaantastbaar, hun eigen baas veegt hun de rode mantel uit en die baas is niet minder dan de vertegenwoordiger van God zelf op aarde.

De Griekse parlementaire procedure lijkt me vlekkeloos democratisch. Een president, die kies je als parlement niet met een zuinig meerderheidje van de helft plus één. Zoiets geeft achteraf alleen maar gedonder. Een president moet ervan op aan kunnen dat hij of zij bij de natie op brede steun mag rekenen. Tot nader order vertegenwoordigt het parlement in een fatsoenlijke democratie nog altijd de natie.

Tweederde van de stemmen of iets daaromtrent moest meneer Dimas achter zijn naam krijgen en hij had in het Griekse parlement drie kansen om die stemmen te verzamelen, kwestie van tussen de stembeurten door ruimte te laten om afspraken te maken of compromissen te sluiten. En als de derde keer nóg geen goeie keer is, wel, dan vraag je het maar aan de natie zelf, want de natie is soeverein. Verkiezingen dus. Op 25 januari 2015.

Eigenlijk vinden ze hier achter de hoek die hele democratische poespas maar niks. Veel Europese Commissarissen gedragen zich graag alsof zij soeverein zijn en niet de kiezers. Dat zijn de commissarissen niet. Ze zijn onze dienaren, al proberen ze dat uit alle macht te vergeten en hopen ze, eveneens uit alle macht, dat wij het zouden vergeten.

Laten we even als goeie democraten spreken onder elkaar. Wat is toch het probleem met Griekenland? Waarom tuimelen de beurskoersen de dieperik in? Waarom overvalt diplomaten en eurocraten hier om de hoek de bibberatie in het vooruitzicht van wat een feest van de democratie zou moeten zijn, van verkiezingen, dan nog in een al bij al niet zo belangrijke lidstaat van de Europese Unie? Waarom sidderen deze o zo weldenkende meneren en mevrouwen bij voorbaat al voor de soevereine wil van het kleine Griekse volk?

Die gasten hier om de hoek, en met hen hun onderdanige craten, dat slag mensen wil alleen verkiezingen dulden als de uitslag hen niet stoort bij hun vernietigingswerk.

Er zou voor hen geen vuiltje aan de lucht zijn indien de Grieken gegarandeerd de slaven verkozen die de beulen van Commissie, Centrale Bank en IMF ongehinderd hun wrede werk laten doen zoals het de jongste jaren gebeurd is. Maar verkiezingen met een gegarandeerde uitslag, die komen alleen in dictaturen voor. Dictators schrijven verkiezingen uit, maar niet heus. Ze doen dat enkel om de schijn van democratie hoog te houden. Welnu, die gasten hier om de hoek, en met hen hun onderdanige craten, en met hen de hofhouding van meneer Draghi in Frankfurt, dat slag mensen wil alleen verkiezingen dulden als de uitslag hen niet stoort bij hun vernietigingswerk.

Dictators haten tegenspraak. Ook hier om de hoek haten ze tegenspraak. Want zij geloven vroom in het letterwoord TINA, there is no alternative, er is geen alternatief. Ik heb het al eerder geschreven en elders, maar ik blijf het herhalen. Dat is het meest anti-democratische wat je kunt zeggen. Democratie gaat altijd over een alternatief en over de beschaafde, geweldloos georganiseerde ruzie omtrent dat alternatief of drie alternatieven of voor mijn part een half dozijn alternatieven. Al wie durft te beweren dat er geen alternatief is, kwalificeert zichzelf als vijand van de democratie. Als onverzoenlijke vijand van de democratie.

Op de treden van het Griekse amfitheater verschijnt nu een omstreden acteur: Alexis Tsipras ofte ingenieur Tsipras. De naam Tsipras alleen al doet menig eurocraat ijlings naar de kotsbakjes snellen. In onze nieuwsuitzendingen, zowel van radio als tv, worden ingenieur Tsipras en zijn partij, Syriza, bestempeld als extreem links of radicaal links.

In mijn tijd, toegegeven, meer dan twintig jaar geleden, moesten wij, journalisten van de openbare omroep, de objectiviteit, of noem het de onpartijdigheid nastreven. Die loffelijke gedragsregel is blijkbaar wat in de verdrukking geraakt. Het bewijs? Laten we eens kijken wat zo extreem of radicaal is in het programma dat ingenieur Tsipras verdedigt. Hier volgt een greep:

  • Heronderhandeling van de draconische bezuinigingen die EU, ECB en IMF het land hebben opgedrongen. Dat lijkt me de redelijkheid zelve, als je ziet welke verwoestingen die bezuinigingen hebben aangericht. Alleen zijn de craten van EU, ECB en IMF verstard in een ideologische kramp van gewapend beton en hangen ze dogma’s aan even hard en antiek als marmeren beelden, maar lang niet zo mooi als de Griekse.  
  • Geen Grexit. Nou, dat willen ze hier achter de hoek toch allemaal!
  • Minimumloon zoals het bestond vóór het dwangregime van EU, ECB en IMF (omstreeks € 750, dus niet onrealistisch hoog). Zelfs Duitsland heeft intussen het minimumloon ingevoerd.
  • 300.000 arbeidsplaatsen in de openbare sector, de privé-sector en de solidaire economie. Voor dat laatste zijn ze hier om de hoek Oost-Indisch doof. Ze snappen niet dat de economie van de toekomst solidair zal zijn of niet zal zijn. En de openbare sector willen ze zo snel mogelijk vernielen, wat in Griekenland al aardig gelukt is.  
  • Betere werklozensteun. Dan zullen wat minder Grieken hun eten in de vuilnisbakken moeten zoeken.
  • 2/3 van de Griekse staatsschuld annuleren. Is dat krankzinnig? Geenszins. Ingenieur Tsipras verwijst naar een historisch voorbeeld. In 1953 werd tijdens de conferentie van Londen de helft van de Duitse schuld kwijtgescholden. Ook Griekenland ondertekende die overeenkomst, hoewel het land verschrikkelijk had geleden onder de nazi-bezetting. De Amerikanen gokten toen op een versterking van het Duitse Wirtschaftswunder, een trefzekere gok, zoals al snel zou blijken. Wie zijn vandaag de hardnekkigste tegenstanders van een schuldkwijtschelding? Juist, de Duitsers.
  • Nationalisering van spoor, post en watervoorziening. Lijkt me absoluut noodzakelijk, ook in België en de rest van Europa. We krijgen, als ik Annie M.GM Schmidt mag parafraseren, de tering van de privatisering.
  • Verbod op derivatenhandel. Hadden we zes jaar geleden wereldwijd al moeten doen, dan zou het ons nu al een stuk beter gaan.
  • Scheiding van Kerk en Staat. Wie tegen is, mag de hand opsteken. Kennen we meteen de echte extremisten in de zaal.
  • Belasting op grote bedrijven volgens de gemiddelde EU-norm en maatregelen tegen kapitaalvlucht. Als je weet hoe weinig belasting de grote Griekse reders betalen en hoeveel miljarden ze naar het buitenland sturen, kun je dit alleen maar een maatregel noemen die in het centrum van het politieke spectrum thuishoort.
  • Referenda over alle nieuwe maatregelen die Europa aan Griekenland wil opleggen. Op dit punt sidderen de craten niet van angst, ze huilen van angst én van razernij. Ze hebben trouwens al een keer een referendum verhinderd in Griekenland, met de middelen die machtigen altijd gebruiken: intimidatie, dreiging, chantage, gespeelde verontwaardiging of, nog erger, geveinsde droefenis.

Nee, het programma dat ingenieur Tsipras verdedigt lijkt me rationeel, gematigd, realistisch en evenwichtig gecalculeerd. Het tegendeel had me verbaasd. Over het algemeen zijn ingenieurs erg goed in rekenen. Tevens munten ze uit door nuchterheid en zin voor werkelijkheid. Laten we wel zijn, anders zouden al die bruggen toch instorten en die fabrieken ontploffen en zo.

Ik hoop innig dat ingenieur Tsipras de verkiezingen wint. In Griekenland heeft de winnaar (ik vereenvoudig nu even) recht op een bonus van vijftig zetels boven het behaalde aantal zetels. Dat maakt regeren een ietsie pietsie comfortabeler. Als ingenieur Tsipras de volgende Griekse regering leidt, krijgen we in de EU eindelijk een moderate centrumfiguur die een ander beleid nastreeft dan het dogmatische, verkrampte, economisch ultra-rechtse afbraakbeleid dat Europa nu al jaren teistert. Ik ben al twee decennia geen journalist meer van de openbare omroep, dus ik heb de vrijheid het zo te stellen: Niet ingenieur Tsipras is extreem, meneer Juncker is extreem. En meneer Draghi is extreem. Maar dan wel ter rechterzijde.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

  • Schrijver & voormalig journalist

    Geert van Istendael (°Ukkel, 1947) studeerde sociologie en wijsbegeerte. Hij werkte bij het Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek, over ruimtelijke ordening.

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.