Nu de Tour van Eddy Merckx, Woodstock en de eerste maanlanding een zomer lang herdacht zijn, maakt de verjaardagsjournalistiek zich op om de val van de (Berlijnse) Muur en van het communisme te verpakken in extra bijlagen, nostalgische fotoboeken en andere winstgevende vormen van historische recyclage.
Red journey, het fotoboek van Nick Hannes, valt niet onder bovenstaande categorieën. Het uitgangspunt van de jonge fotograaf –die een aantal series uit dit boek eerder publiceerde in MO*– is een lange en langzame tocht doorheen de voormalig communistische wereld.
De Baltische staten, de Kaukasusrepublieken, de vijf Centraal-Aziatische “stannen”, het Russische “nabije buitenland”, en de giganten Rusland en China zelve: in totaal reisde Hannes volgens eigen berekening 56.000 kilometer op zoek naar de hedendaagse realiteit in een wereld die, ondanks de weggevallen muren en gordijnen, nog geen kilometer dichter bij onze belangstelling is komen liggen.
‘Tussen nostalgie naar het verleden en hoop op de toekomst balanceert een onzeker heden’, schrijft Hannes in zijn uitleiding. Die vaststelling kleurt zijn beelden. Een oppervlakkige blik op de indrukwekkend sterke verzameling foto’s in Red Journey levert wellicht vooral veel glimlachjes op, monkelingen van westerse zelfgenoegzaamheid bij het zien van zoveel plaasteren werkelijkheid en goedkope imitaties van welvaart en consumptie.
Wie door Hannes’ lens meekijkt en dus de tijd neemt om de werkelijkheid in haar volle menselijkheid toe te laten, ziet naast de desolate vervreemding ook voortdurend mensen en samenlevingen die koppig volhouden menselijk te zijn.
Nick Hannes portretteert die volharding in al haar facetten: nostalgie, bittere armoede, schrijnende zatlapperij, goedkope seks, fundamentalisme en wat al meer. Maar altijd zijn de mensen het onderwerp, en worden ze met respect geportretteerd.
Red Journey door Nick Hannes is uitgegeven door Lannoo. 144 blzn. ISBN 978 90 209 8402 6