Hoe het leven mooi is in Bolivia
Hans Boons
25 september 2013
Elias Mamani Quisara woont in Silluta Vita, La Joya, Caracollo, Oruro: een gehucht van een dorp van een gemeente nabij een stad. Hij is 73 en sinds zijn veertiende is hij in de weer als veehoeder. Vroeger had hij meer koeien, maar zijn zonen verkozen een leven in La Paz, de administratieve hoofdstad van Bolivia. Daarom heeft hij niemand om het bedrijf aan door te geven.
Met de verkoop van zijn veestapel kon hij het duurdere leven in La Paz voor zijn zonen financieren. De vier koeien die overblijven, voorzien hem en zijn vrouw van melk en kaas.
Terwijl hij elke dag met zijn koeien over de dorre grasvlaktes van het Andesgebergte doolt, verwerkt zijn vrouw het graan tot brood en maakt zij het eten klaar. ‘Ik kan de overschot van onze melk en kaas verkopen, en met dat geld groenten kopen die hier niet groeien’, zegt Elias. ‘Ik denk vaak na over mijn leven en de situatie van ons Boliviaanse volk. Ik ben trots Boliviaan te zijn en in Oruro te wonen. Dit is mijn thuis, hier heb ik al mijn hele leven gewoond.’
‘Ik heb mijn zonen in La Paz enkele keren bezocht, maar het sprak me niet echt aan, het is er veel te druk. Dit is ons land, met prachtige valleien en alles wat we nodig hebben. Ik weet dat het leven beter kan, de omstandigheden hier zijn hard, in de winter vriest het en we hebben geen verwarming. Maar ik heb zeker niet te klagen, ik ben al oud en heb een gelukkig leven gehad. ‘
Elias leeft bij de wijsheid die zijn ouders en zijn gemeenschap aan hem doorgaven. Wijsheid die onder andere doorverteld wordt in de oude Incalegende over het paar Manco Cápac en Mama Ocllo, zoon en dochter van de zonnegod Inti. Zij daalden neer in het Titicacameer in het hoge Andesgebergte met een vergulde rieten boot. Manco Cápac leerde de mannen hoe ze moesten jagen, huizen bouwen, dieren kweken en planten telen op terrassen. Mama Ocllo leerde de vrouwen koken, schoonmaken en kleren maken van de wol van hun dieren. De legende leert de mensen te werken met wat ze hebben en er dan ook gelukkig mee te zijn. Elias ziet dat zijn zonen daar moeite mee hebben. Zij zijn stedelingen die eerder zien wat ze nog niet hebben in plaats van wat ze wel hebben, in tegenstelling tot de Inca’s, die een wereldrijk bouwden op hun arme gronden.
‘Vorig jaar is er een koe overleden aan een ziekte, en medicijnen kunnen we niet betalen’, zegt Elias Mamani Quisara. ‘Ondanks alle tegenslag zijn we best tevreden. De levensles die ik mijn jongens van kinds af heb bijgebracht, is: wees verantwoordelijk voor je familie, maar vergeet niet dat het leven mooi is en geniet ervan.’
Hans Boons realiseerde het fotografieproject Hijos del Sol om de trots en de waardigheid van arme boeren in Bolivia in hun dagelijkse, spectaculair mooie, omgeving te tonen.