“Een nieuwe regering volstaat niet, het model moet anders.”

Nu zondag trekken ook de Colombianen naar de stembus om een nieuwe president te kiezen. Juan Manuel Santos, die vier jaar geleden de presidentssjerp opnam, is opnieuw kandidaat voor de partij Nationale Eenheid, maar het wordt een nek aan nek race met zijn rivaal Oscar Ivan Zuluaga van het Democratisch Centrum. De meest recente peiling geeft Zuluaga 29,3 procent van de stemmen en Santos 29 procent. De tweede ronde, gepland voor 15 juni, zal zo goed als zeker de strijd moeten beslechten.

MO* sprak met Julio Roberto Gómez, directeur van de Colombiaanse CGT-vakbond en adjunct-directeur van de Confederatie van Vakbonden van de Amerika’s, over de voorbije regering Santos en de thema’s die voorliggen voor de nieuwe regering.

 

  • © CGT Julio Roberto Gómez, directeur van de CGT-vakbond © CGT

Er heerst de indruk dat Colombia met de regering Santos de voorbije jaren een nieuwe koers is ingeslagen. Het geweld lijkt wat geluwd en de vredesgesprekken met de Farc wijzen op een nieuw tijdperk. Of is dit slechts schijn? 


Julio Roberto Gómez: Uribe leidde het land op een heel autoritaire manier, Santos is wat meer open en democratisch maar in de grond, in sociaal en economisch beleid, is er geen verschil. Colombia is een van de meest ongelijke landen ter wereld. De structurele ongelijkheid zit heel diep geworteld.  

De personen die in Colombia beurtelings aan de macht waren, hebben zich vooral bezig gehouden met het beschermen van de belangen van elites, ten koste van de grote meerderheid van de bevolking. Of nu de liberalen of de conservatieven aan de macht waren, dat maakt weinig verschil. De macht werd altijd verdeeld in functie van de belangen van enkele families, die op hun beurt die macht doorgaven aan hun kinderen en kleinkinderen. Het is een wezenlijk element van de politieke cultuur van ons land. Ook Juan Manuel Santos, de huidige president, is van zo’n bastion. Zijn familie is eigenaar van El Tiempo, de meest invloedrijke krant in Colombia.

Men zegt vaak dat wij, Colombianen, een geheugen hebben van 24 uur. Dat korte geheugen maakt dat dezelfde machthebbers altijd aan zet blijven. Santos was minister van defensie onder de regering Uribe. Onder zijn leiding viel het Colombiaanse leger Ecuador binnen om een Farc-kamp te overvallen. Met Santos als minister van defensie kenden we het hoogste aantal “falsos positivos” (zogenaamde door het leger gedode guerrillero’s, terwijl het in werkelijkheid ontvoerde onschuldige arme jongens waren die vermoord werden en vermomd met een guerrilla-uniform, om als oorlogsbuit te tonen, adw).
 

Hoe uit die ongelijkheid zich in Colombia?

Julio Roberto Gómez: Colombia telt 48 miljoen inwoners. 12 miljoen daarvan leeft op het platteland maar die hebben geen grond, geen wegen om hun producten naar de markt te brengen, er is geen beleid dat hen ondersteunt. Rechts heeft zijn macht altijd gebaseerd op grondbezit. Vandaag is de grond in handen van het paramilitarisme, de drugshandel en de grootgrondbezitters, ten koste van de boeren. Onder druk van het geweld, van de Farc-guerrilla, de paramilitairen, de drugshandel of de grootgrondbezitters, zijn talloze families gedwongen geweest hun grond te verlaten.

We zouden  300 miljoen ton voedsel kunnen exporteren, maar we importeren 11 miljoen, omwille van een ontwrichte politiek. 

Colombia heeft uitermate vruchtbare gronden, met twee tot drie oogsten per jaar. Uit een recente studie blijkt dat ons land een capaciteit heeft om 320 tot 350 miljoen ton voedsel te produceren per jaar. Om de eigen bevolking te voeden volstaat 30 tot 32 miljoen ton. We zouden dus  300 miljoen kunnen exporteren, maar we importeren 11 miljoen. En dat is het resultaat van de ontwrichte politiek van de regeringen.

In welke zin is dat beleid ontwricht?

Julio Roberto Gómez: Er wordt momenteel veel gediscussieerd over de vrijhandelsverdragen waarover onderhandeld wordt met de VS, Europa en Zuid-Korea. Dat zijn sleutelelementen in de nieuwe economische politiek van het land. Het probleem is in wezen niet die vrijhandelsverdragen, we leven in een geglobaliseerde wereld. Het probleem is dat we er niet op voorbereid zijn. Colombia heeft geen handelsakkoord met China en de Chinese producten overspoelen onze markt, met duizenden tonnen. Onze schoen- en textielindustrie is daardoor overkop gegaan. Je kan beter een akkoord hebben dan een geïnstitutionaliseerde smokkel.

Waaruit zou die voorbereiding bestaan?    

Julio Roberto Gómez: Als we zo’n akkoord aangaan, moet de Colombiaanse economie klaargestoomd worden om de concurrentie aan te gaan op de internationale markten en er moeten productieve investeringen komen. Onze markt moet meer gediversifieerd worden, want wat gaan wij naar Europa uitvoeren? Anderzijds moeten bepaalde sectoren in Colombia beter beschermd worden, zoals de melkproductie, de pluimvee- industrie en de landbouwproducten in het algemeen. In de melksector zijn 40 000 jobs in gevaar door het handelsakkoord.

Het handelsakkoord met Zuid-Korea zal heel de auto-industrie in Colombia liquideren. Als we zo’n akkoorden willen sluiten, moeten we het hebben over gedragscodes, sociale clausules en een stappenplan. Het recht op vereniging moet beschermd zijn, de mensenrechten moeten gevrijwaard zijn. Hoe gaan we ons productieapparaat beschermen? Hoe gaan we de werkgelegenheid beschermen?

Ik sprak onlangs met de directeur van Mazda in Colombia. Die zei: “Als het handelsakkoord met Korea getekend wordt,  zal deze fabriek binnen het jaar de deuren sluiten en zullen alle arbeiders op straat staan.” Ook andere bedrijven in de keten gaan de weerslag voelen: zo’n 150 tot 200 toeleveringsbedrijven. Duizenden arbeiders zullen werkloos worden. Alle ontwikkelingen worden gestuurd volgens de belangen van de grote commerciële groepen. En alles gebeurt over de hoofden van de mensen heen, zonder rekening te houden met hun rechten.

Kunnen de vakbonden die macht niet afremmen?

Julio Roberto Gómez: De vakbonden staan zeer zwak in Colombia. We hebben onvoldoende kracht om massaal op straat te komen om te verhinderen dat die akkoorden er komen of om de regering onder druk te zetten om die maatregelen af te dwingen. Ondanks dat, hebben we toch belangrijke zaken kunnen verkrijgen, zoals het recht op staking. Vroeger was het de regering die moest oordelen of een staking wettelijk was of niet. Meer dan dertig jaar hebben we ervoor gevochten dat het justitie zou zijn die zich daarover zou uitspreken. We hebben onze slag thuis gehaald onder de regering Santos, naast nog enkele andere administratieve versoepelingen.

Welk model zou de vakbond willen zien?  

Julio Roberto Gómez: Wij hebben een alternatief ontwikkelingsmodel ontworpen, waar er duidelijke regels worden gesteld en waarbij er rekening wordt gehouden met alle synergiën in ons eigen land, een land met een enorme schat aan natuurlijke rijkdommen. Wij willen een ontwikkelingsmodel dat de spelregels van het kapitalisme combineert met een solidaire economie, gericht op een zelfvoorzienende markt, een andere relatie met de internationale gemeenschap en een rechtvaardige verdeling van het nationale inkomen.

Colombia haalt elke dag 1,1 miljoen vaten olie boven. Als we voor elk vat olie 5 dollar opzij zouden zetten voor een pensioenfonds, dat zou  5 miljoen dollar per dag zijn. 

Colombia haalt elke dag 1,1 miljoen vaten olie boven. Als we voor elk vat olie 5 dollar opzij zouden zetten voor een pensioenfonds, dat zou  5 miljoen dollar per dag zijn. Maar de president heeft daar geen oren naar.

Colombia kiest nu zondag een nieuwe president. Zal Santos herkozen worden?

Julio Roberto Gómez: Ik denk dat Santos het moeilijk zal hebben. In de peilingen ligt hij heel dicht bij Oscar Iván Zuluaga, de kandidaat van Alvaro Uribe, voor de Centrum-Democratische partij. Zijn sterkte is dat Uribe, die zelf geen president meer kan worden maar wel parlementslid, nog steeds heel populair is.

Men vreest dat als Zuluaga wint, het vredesoverleg met de Farc wordt opgeschort.   

Julio Roberto Gómez: Dat is zo goed als zeker. De guerrilla zal dan de eerste zijn om de onderhandelingstafel te verlaten omdat zij vinden dat ze dan geen enkele garantie op vrede meer hebben. Er is nog de Groene Alliantie, met Enrique Peñalosa, die zeer rechts en neoliberaal is. Clara López is kandidaat voor de linkse Democratische Pool maar die maakt weinig kans. In de polls krijgt ze zo’n 6 procent van de stemmen. Een mogelijk scenario is dat Zuluaga en Peñalosa in de tweede ronde samengaan voor een rechtse regering.

Maar of nu Santos wint, of Peñalosa of Zuluaga, als we geen stevige organisatie hebben, die erin slaagt druk uit te oefenen om echt de mensen aan de macht te veranderen, zal er niets veranderen, wie ook de nieuwe president wordt. Het model moet veranderen, daar gaat het over in Colombia.  

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

  • Latijns-Amerika & ecologie
    Alma De Walsche schrijft over ecologische thema’s, van klimaat- en energiebeleid, over landbouw- en voedsel tot transitie-initiatieven en baanbrekers. Ze volgt al enkele decennia Latijns-Amerika, met een speciale focus op de Andeslanden.

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.