India organiseert de échte Moeder aller Verkiezingen

In België leven ongeveer 9500 Indiërs-met-Indiaas-paspoort en nog eens evenveel personen van Indiase afkomst, maar zonder de Indiase nationaliteit. De eerste categorie heeft stemrecht, de tweede niet. Om van hun stemrecht gebruik te kunnen maken, moeten Non Resident Indians (NRI’s, in het officiële jargon) zich eerst registreren in een van de 543 kiesarrondissementen die het land rijk is. En ze moeten op de datum dat de kieskaravaan dat arrondissement aandoet ter plekke zijn om hun stem uit te brengen. Het resultaat van die regeling is dat de ruim 20 miljoen NRI’s over de hele wereld zo goed als afwezig zijn in de verkiezingen. 11.800 van hen hebben zich dit jaar geregistreerd.

Met bijna 815 miljoen stemgerechtigde burgers vormen deze parlementsverkiezingen in India de grootste stembusgang ooit ter wereld en in de geschiedenis. De getallen zijn dan ook overweldigend, zeker voor inwoners van België die dachten dat ze in mei zelf de Moeder aller Verkiezingen gingen beleven. In totaal zijn er 930.000 kieslokalen voorzien, waarin 5,5 miljoen burgers en 11 miljoen veiligheidsmensen (inclusief leger en politie) zullen zorgen dat iedereen zijn of haar stem kan uitbrengen op een van de 1,4 miljoen stemcomputers. De hele democratische oefening kost de Indiase staat zo’n 35 miljard roepie (tegen de huidige wisselkoers is dat 425 miljoen euro).

India IS democratie

Volgens de legende verwachtte Winston Churchill dat de democratie in India niet lang zou overleven, tenzij misschien in de vorm van een procedure die oplichters en charlatans aan de macht zou brengen. Zuid-Azië heeft de voorbije halve eeuw nogal wat militaire heersers en staatsgrepen gezien, maar niet in India, waar de representatieve democratie bijzonder goed gevrijwaard bleef – op een korte periode van uitzondersmaatregelen in de jaren 1970, onder Indira Gandhi, na.

Ambassadeur Singh Puri vindt het extreem moeilijk om te antwoorden op de vraag waarom de democratie in India beter gedijde dan in de buurlanden. ‘Al tijdens de strijd voor onafhankelijkheid vochten mensen als Mahatma Gandhi en Jawaharlal Nehru maar ook Mohammed Jinnah [de vader van Pakistan] voor een representatieve democratie. India IS democratie’, beklemtoont  hij. Waarna hij trots preciseert: de grootste democratie ter wereld, waarin vanaf dag één alle burgers – en dus ook de vrouwen – stemrecht hadden.

‘India telt vandaag niet minder dan 1,5 miljoen vrouwen die verkozen werden in de dorpsraden of panchayats. Dat is meer dan alle vrouwelijke verkozenen van de rest van de wereld.’ In de Lok Sabha, de kamer van volksvertegenwoordigers die nu herverkozen wordt, is echter slechts 10 procent van de verkozenen vrouw.

‘India telt op lokaal niveau meer vrouwelijke verkozenen dan de rest van de wereld samen.’

De deelstaatparlementen worden ook om de vijf jaar verkozen, maar die verkiezingen vallen bijna nooit samen met de nationale verkiezingen. De president wordt niet door de bevolking verkozen, maar door een combinatie van de twee kamers in het nationale parlement en de wetgevende kamers van de deelstaten.

De huidige president, Pranab Mukherjee, werd in augustus 2012 ingezworen voor een termijn van vijf jaar. Elke deelstaat heeft ook een gouverneur, die niet verkozen maar aangeduid wordt. Zij moeten de link vormen tussen het nationale bestuur en de deelstaatparlementen en -regeringen.

De verkiezingen van 7 april tot 12 mei leveren dus op de eerste plaats 543 nieuwe vertegenwoordigers in de Lok Sabha op. De president mag dan nog 2 leden aanduiden om de Brits-Indiase bevolking te vertegenwoordigen. De Rajya Sabha of raad van staten wordt samengesteld uit vertegenwoordigers van de deelstaten en heeft 250 zetels.

Na de bekendmaking van de resultaten van de verkiezingen – dat zal gebeuren op 16 mei – nodigt de president de grootste partij of de coalitie met de meeste stemmen uit om een regering te vormen. De eerste schattingen zullen wellicht na 12 mei gepubliceerd worden, als de laatste kiesdagen achter de rug zijn en het embargo op exitpolls en andere opinieonderzoeken over het effectieve kiesgedrag vervalt.

Diversiteit en decentralisatie

In Europa wordt steeds vaker gesproken over superdiversiteit om de maatschappij met haar groeiende etnische en culturele verschillen te beschrijven. De Indiase ambassadeur gebruikt spontaan de term megadivers om zijn land te omschrijven. Om bij taaldiversiteit te beginnen –een onderwerp waarover  Belgen weten mee te spreken: India heeft Hindi als landstaal en Engels als erkende administratieve taal, maar daarnaast zijn er nog 22 officieel erkende talen in gebruik in de deelstaten en honderden lokale talen.

Op dit moment telt India 28 deelstaten en 8 uniegebieden, maar de zuidelijke deelstaat Andhra Pradesh wordt geplitst in drie, zodat straks naast AP ook Telangana en Seemandhra ontstaan. Tussen 1947 en nu werden al meerdere keren bijkomende deelstaten bij gecreëerd. Uit Punjab werd Haryana gesneden, uit Bihar ontstonden Chhattisghar en Jharkhand, uit Madras werd Andhra Pradesh gehaald, uit Assam ontstond Mizoram…

De deelstaten winnen aan belang, en dat is normaal, zegt ambassadeur Singh Puri: ‘Mensen willen het bestuur dichter bij hun leven en gemeenschap brengen.’ Daarmee zou die bedrieglijke idee kunnen ontstaan dat de deelstaten in India vergelijkbaar zijn met de gewesten en gemeenschappen in België, maar Uttar Pradesh bijvoorbeeld telt 200 miljoen inwoners. In Maharashtra zijn dat er 112 miljoen. 

Indiase deelstaten zijn niet vergelijkbaar met de gewesten en gemeenschappen in België: Uttar Pradesh bijvoorbeeld telt 200 miljoen inwoners. In Maharashtra zijn dat er 112 miljoen.

Vaak zijn die deelstaten gebaseerd op traditionele realiteiten, zegt de ambassadeur. India heeft immers een geschiedenis van duizenden jaren en telde op het einde van de Britse periode nog meer dan 500 prinselijke staten met grote autonomie en eigen tradities. ‘Het idee van federalisme wint aan belang en de deelstaten zullen in de toekomst dan ook nog meer bevoegdheden opeisen. Dat alles gaat echter samen met het groeiende belang van de federatie, van de natiestaat die India de voorbij zeven decennia geworden is.’

De ambassadeur doet zijn werk: hij verkoopt de idee van een natie waarin de eenheid in verscheidenheid door iedereen ervaren wordt als een verrijking. Nochtans zijn er ook altijd afscheidingsbewegingen geweest in India, onder andere in Punjab, in het noordoosten, in Kasjmir. Heeft de Indiase staat lessen getrokken uit die bewegingen en opstanden? ‘De voornaamste les is dat de staat inclusief moet zijn, dat elke individuele Indiër en elke gemeenschap het gevoel moet hebben voordeel te halen uit de unie.’

Overigens krijgt ook het lokale niveau – georganiseerd in panchayats in landelijke gebieden en in gemeentelijke raden in steden – steeds meer opdrachten en bevoegdheden. Het budget van dat lokale niveau komt van de centrale overheid of de deelstaatregering. ‘Het zijn allemaal manieren om het bestuur dichter bij de burgers te brengen en te zorgen dat de verkozenen verantwoording afleggen tegenover de kiezers.’

Die transparantie en verantwoording tegenover kiezers, daar is nogal wat over te doen in India. De beweging tegen corruptie die de voorbije jaren voortdurend op die nagel geklopt heeft, vaak met mediatieke acties zoals de hongerstakingen door Ana Hazare, is intussen zelfs een succesvolle  politieke partij geworden.

Coalitiepolitiek en machtsevenwichten

Een van de consequenties van de decentralisering van de macht is de opkomst van regionale partijen. Het gevolg daarvan is dat geen enkele van de grote nationale partijen, Congress of BJP, nog kan hopen voldoende stemmen te verzamelen om alleen een regering te vormen.

De huidige regering werd geleid door Congress, maar telde ongeveer twintig partijen in de coalitie die de United Progressive Alliance (UPA) heet. Rond de BJP bestaat een gelijkaardige en uitgebreide coalitie die de National Democratic Alliance (NDA) heet. In de aanloop naar de verkiezingen van 2014 was er ook een poging om een Third Front-coalitie op de been te brengen rond enkele linkse en grote, regionale partijen. Dat front lijkt echter niet echt van de grond te komen.

De overgang van een eerder Brits en binair politiek landschap naar een versplinterd coalitielandschap ligt in de aard der dingen, vindt de ambassadeur. Het is de Indiase manier om de nodige evenwichten tussen het centrum en de regio’s te realiseren. En het maakt de discussies en meningsverschillen over de richting die het land uit moet veel zichtbaarder.

‘In de beginjaren verliep het debat vooral binnen de Congress-partij, nu tussen een breed landschap aan partijen.’ Elke democratie zoekt manieren om voor checks and balances te zorgen, voegt hij er aan toe, zelfs in presidentiële systemen zoals de VS en Frankrijk, waar de “coalitie” vaak de vorm aanneemt van cohabitatie of een gedeelde macht tussen president en parlement.

Ontwikkeling is de prioriteit

‘Ontwikkeling is en blijft de grootste uitdaging voor India’, zegt ambassadeur Singh Puri. De Indiase economie is de voorbije decennia explosief gegroeid en behoort nu tot de grootste ter wereld, maar met een inkomen van 1500 dollar per inwoner blijft India een arm land, dat bovendien elk jaar aangroeit met “een Australië”, of meer dan 20 miljoen inwoners. Onderwijs en werk voor al die jongeren, dat is een gigantische uitdaging voor het beleid.

‘Ook op sociaal vlak moet inclusie de eerste opdracht zijn voor de overheid. Al was het maar omdat het de samenhang van de natie verzekert. Maar ook vanuit economisch oogpunt is een betere spreiding van de groei veel beter dan de concentratie van rijkdom in de handen van enkelen. Verdeling van welvaart betekent immers distributie van koopkracht.’

Als ik tegenwerp dat de Indiase staat gefaald heeft om de jaren van hoge economische groei om te zetten in brede sociale vooruitgang, werpt ambassadeur Singh Puri tegen dat – China uitgezonderd – geen enkel land zo veel mensen uit de armoede gehaald heeft als India. Er is dus geen sprake van falen, zegt hij. Alleen al het feit dat India 600 miljoen mobiele telefoongebruikers heeft, vindt hij veelbetekend.  ‘Het is uitgerekend die vooruitgang die bij mensen hogere verwachtingen oproept en dat is goed, want verwachtingen maken ambitieus, en dat hebben we nodig.’

India heeft 600 miljoen mobiele telefoongebruikers.  ‘Het is uitgerekend die vooruitgang die bij mensen hogere verwachtingen oproept. Dat is goed, want verwachtingen maken ambitieus, en dat hebben we nodig.’

De discussie over inkomensongelijkheid komt in meerdere artikels in dit MO.be-dossier nog aan bod, maar ik wou nog weten of ambassadeur Singh Puri vindt dat het onderwijs zijn sociale opdracht waargemaakt heeft. Uit onderzoek blijkt immers dat slechts driekwart van de ingeschreven leerlingen ook naar school komt en dat elke dag zeker tien procent van de leerkrachten niet opdaagt. Bovendien liggen de effectieve reken-, lees- en kenniscapaciteiten van de leerlingen veel lager dan voorgeschreven door het eigen leerplan.

‘Het is absoluut correct dat goed onderwijs de eerste en belangrijkste investering zou moeten zijn in de toekomst van al die kinderen en jongeren die we toevoegen aan de bevolking. En de regering heeft daar werk van gemaakt. Eerst met een campagne om iedereen naar de basisschool te krijgen, daarna een campagne om de meisjes op de schoolbanken te krijgen, en nu wordt gekeken naar manieren om kinderen met een beperking of in speciale omstandigheden ook degelijk onderwijs te verschaffen. 96 procent van de kinderen is nu ingeschreven als leerlingen op school. Nu komt het er inderdaad op aan de resultaten van dat onderwijs te verbeteren.’

Corruptie en geweld tegen vrouwen

De prioriteit die ontwikkeling moet krijgen in het beleid van de nieuwe regering, welke politieke kleur de grootste partij ook zal hebben, brengt ons terug naar het belang van de strijd tegen corruptie. ‘Een land als India, met zijn enorme armoede, kan zich de verliezen die gepaard gaan met corruptie gewoon niet permitteren’, zegt Singh Puri. Alle partijen maken zich dan ook sterk tegen corruptie, beweert de ambassadeur. Dat lijkt wel heel optimistisch in een land waar met name de politiek op alle niveaus bekend staat om zijn corrupte mores. Maar het toont wel hoe hoog het thema op de agenda staat.

Wie India vanop een afstand en via de media volgt, merkte het voorbije jaar ook massale aandacht voor enkele opvallende verkrachtingszaken, in Delhi, Mumbai en West-Bengalen. Of dit thema ook in de verkiezingen een belangrijke rol zal spelen, weet Singh Puri niet, daarvoor is de consensus intussen misschien te groot. Als Indiër wil hij er wel een uitspraak over doen: ‘Het enige antwoord op dit geweld tegen vrouwen is nultolerantie. Vrouwen hebben gelijke rechten én India heeft hun bijdrage nodig. Dat is alleen mogelijk als het geweld tegen hen ophoudt. Daarom was het zo goed dat het publiek massaal reageerde, de rechtbanken ook meteen opgetreden hebben, en dat de politiek snel gevolgd is door strengere wetten te stemmen en snelrecht mogelijk te maken.’

Ver van het bed

Verkiezingen gaan overal ter wereld vooral over de vraag hoe de regering voor welvaart en welzijn kan zorgen. Buitenlandse betrekkingen wegen niet zwaar, zegt Singh Puri: ‘Hoeveel Belgen zullen op 25 mei hun keuze laten afhangen van het Belgische of Europese standpunt over de crisis in Oekraïne?’ Bovendien bestaat er volgens hem in India in grote mate een consensus over de prioritaire thema’s in de internationale politiek van het land. ‘Iedereen is het erover eens dat India een grotere rol moet kunnen spelen in de internationale gemeenschap, met name als permanent lid van de VN-Veiligheidsraad; dat het internationale systeem meer mogelijkheden moet bieden aan India om de levenskwaliteit van de bevolking te verbeteren; en dat terrorisme –ook in zijn internationale dimensies bestreden moet worden.’

‘Iedereen is het erover eens dat India een grotere rol moet kunnen spelen in de internationale gemeenschap, met name als permanent lid van de VN-Veiligheidsraad.’

Geldt die consensus ook als het gaat over de relatie met buurland én aartsvijand Pakistan? ‘Je kan misschien geschiedenis herschrijven, maar aardrijkskunde is onontkoombaar. Samenwerking tussen beide buurlanden zou dan ook voor iedereen voordelen opleveren. Daarom is het ook van het allergrootste belang dat Pakistan ophoudt terroristische groepen op te zetten en te ondersteunen, en dat het een einde maakt aan een beleid dat ruimte geeft aan die groepen om zich op Pakistaans grondgebied te bevinden en te bewegen.’

Als ik verwijs naar het recente interview dat MO* had met de Pakistaanse minister van Buitenlandse Zaken, Sartaj Aziz, waarin die zegt dat Pakistan ‘voortaan zal inzetten op een beleid van non-interventie en vredelievend nabuurschap’, volstaat Singh Puri met een veelzeggend: ‘Non-interventie is een absolute voorwaarde om de wereld te doen functioneren.’