Achter grote klimaatbeloften van multinationals zitten vaak vage plannen

De beloften van 25 megabedrijven om klimaatneutraal te worden, blijken bij nader onderzoek niet met daden bezegeld. Alles bij elkaar geteld komen de beloftes van de topbedrijven - van Amazon tot Google - in het beste geval neer op een gemiddelde vermindering van 40 procent van de uitstoot, zeggen onderzoekers.

Het NewClimate Institute nam de klimaatplannen van 25 grote bedrijven nader onder de loep, en de conclusie is ontnuchterend: slechts één bedrijf, de Deense rederij Maersk, beschikt over plannen van ‘redelijke integriteit’. 

Apple, Sony en Vodafone, halen nog de score ‘matig’. Maar de plannen van onder meer Amazon, GlaxoSmithKline, Google en IKEA worden ‘laag’ bestempeld. De beweringen van onder meer Accenture, BMW Group, Carrefour, DHL, Nestlé en Unilever hebben volgens de onderzoekers een ‘zeer lage integriteit’.

Verrassend pover

‘We waren eerlijk gezegd verrast en teleurgesteld over de algehele integriteit van de beweringen van de bedrijven’, zegt Thomas Day van NewClimate Institute, hoofdauteur van het onderzoek. ‘Terwijl de druk op bedrijven om op te treden tegen klimaatverandering toeneemt, missen hun ambitieus klinkende claims al te vaak echte inhoud. Dat kan zowel consumenten als de regelgevers misleiden. Zelfs bedrijven die het relatief goed doen, overdrijven hun acties.’

‘Zelfs bedrijven die het relatief goed doen, overdrijven hun acties.’

Nader onderzoek van de plannen toont boekhoudkundige trucjes, verborgen cruciale informatie en de controversiële tactiek om uitstoot elders te compenseren.

De dertien bedrijven die hun netto-nulbelofte ondersteunen met expliciete reductiebeloften, blijken in werkelijkheid maar 40 procent uitstootvermindering te halen binnen hun totale productieketen. De overige twaalf bedrijven hebben geen concrete datum voor wanneer ze netto nul willen halen. 

Bossen planten

Daarnaast blijkt dat 24 van de 25 bedrijven inzetten op “offsetting” om hun plannen te realiseren - uitstoot compenseren met klimaatinspanningen elders. Twee derde van de bedrijven plant bijvoorbeeld de aanplanting van bossen, maar de klimaatwinsten daarvan kunnen snel ongedaan gemaakt worden door bijvoorbeeld bosbranden.

‘Misleidende reclame door bedrijven heeft een impact op consumenten en beleidsmakers’, zegt Gilles Dufrasne van Carbon Market Watch, dat meewerkte aan de studie. ‘We worden overtuigd dat deze bedrijven voldoende actie nemen, terwijl dat helemaal niet het geval is.’

‘We worden overtuigd dat deze bedrijven voldoende actie nemen, terwijl dat helemaal niet het geval is.’

Volgens Dufrasne zijn er strengere regels nodig. ‘Overheden en regelgevende instellingen moeten actie ondernemen en deze trend van greenwashing een halt toeroepen.’

Hoopgevend

Toch zijn er ook hoopgevende initiatieven, zegt het rapport. Zo ontwikkelt Google innovatieve tools om in realtime hernieuwbare energie aan te kopen, en nemen andere bedrijven die over. Maersk en Deutsche Post doen dan weer grote investeringen in technologieën om de uitstoot van transport en logistiek te verminderen. Ook die kunnen overgenomen worden door anderen.

‘Bedrijven moeten de realiteit van een veranderende planeet aanvaarden: wat tien jaar geleden aanvaardbaar was, is dat nu niet meer’, zegt Dufrasne. ‘Vage doelstellingen zullen ons zonder echte actie nergens brengen. Ze kunnen zelfs erger zijn dan niets doen, als we daarmee de consument misleiden. Landen hebben getoond dat we een nieuwe start nodig hebben toen ze het Klimaatakkoord van Parijs aannamen, en bedrijven moeten dat nu ook weerspiegelen in hun eigen acties.’