ACV: 'Geen vis uit slavernij op ons bord'
Lina Janssen
22 april 2015
Moderne slavernij is schering en inslag in de visindustrie. De vis en zeevruchten op ons bord zijn vaak gevangen door uitgebuite werknemers. Dat zeggen internationale vakbondsorganisaties. Op 22 april voeren zij actie aan de Seafood Expo in Brussel om aandacht te vestigen op de arbeidsnormen in de visindustrie.
De vis en zeevruchten die op ons bord belanden, zijn vaak gevangen door uitgebuite werknemers.
© ILO
Hoewel de problemen in de visindustrie al jaren spelen, krijgen ze de laatste maanden weer meer aandacht in de media. The Guardian en AP brachten in recente onderzoeken nogmaals aan het licht dat de fundamentele arbeidsnormen (Fundamental Principles and Rights at Work) in de vis- en schaaldierenindustrie geschonden worden.
Die normen werden vastgelegd door de Internationale Arbeidsorganisatie. Het gaat om het recht zich te verenigen in vakbonden, de mogelijkheid om met de werkgever te onderhandelen en een verbod op slavernij en kinderarbeid.
Afgeranseld
Mannen werken shiften van 20 uur, krijgen nauwelijks te eten en worden regelmatig geslagen.
Associated Press publiceerde in maart de resultaten van haar onderzoek naar de visvangst in Benjina, een eiland in Indonesië. Veel van de vissers in Benjina komen uit Myanmar. Ze worden via Thailand naar Indonesië gebracht en daar gedwongen om op vissersschepen te werken. De visvangst van Benjina wordt via Thailand wereldwijd verhandeld.
Volgens de vissers bestaan werkdagen uit shiften van 20 tot 22 uur, en is er op de boten enkel vervuild drinkwater. Ze worden amper betaald. Wie durft klagen of rusten, wordt afgeranseld.
The Guardian deed vorig jaar onderzoek naar de visvangst in Thailand. Ook daar werd slavernij in de visindustrie gerapporteerd. Mannen werken er shiften van 20 uur, krijgen nauwelijks te eten en worden regelmatig geslagen. Ondanks dat Thailand al beloofde om de uitbuiting in de visindustrie aan te pakken, veranderde er voorlopig maar weinig.
Naar schatting zouden in Thailand ongeveer 500.000 mensen als moderne slaven worden behandeld. Die cijfers publiceert de Global Slavery Index. Volgens The Guardian werken daarvan ongeveer 270.000 in de visindustrie, meer dan de helft dus.
‘Veel van die mensen zijn afkomstig uit buurlanden. Zij betaalden smokkelaars om de grens over te geraken, op zoek naar een betere toekomst in het economisch sterke Thailand. Ze werden echter verkocht aan de visindustrie, waar ze als slaven uitgebuit worden’, zo schrijft The Guardian.
Vakbondsorganisaties ijveren voor het respecteren van de arbeidsnormen in de vissector.
© International Transport Workers’ Federation
Ook op ons bord
Het zijn deze uitgebuite vissers die ervoor zorgen dat wij in het Westen vis en schaaldieren op ons bord voorgeschoteld krijgen. Een groot deel van de visvangst in Thailand wordt naar het buitenland verscheept. Zo verkoopt de Thaise voedselgigant CP Foods garnalen die afkomstig zijn van uitgebuite vissers aan verschillende supermarkten in de VS en Europa, zoals Carrefour en Aldi. Dat schrijft The Guardian.
Het probleem beperkt zich echter niet tot Thailand. Ook andere landen hebben al jaren te kampen met moderne slavernij in de visindustrie. Een voorbeeld daarvan is het Filipijnse bedrijf Citra Mina, de tweede grootste exporteur van tonijn. Deze onderneming exporteert voor miljoenen aan tonijn naar Europa, Azië en Noord-Amerika.
In juli 2013 besloten enkele werknemers van Citra Mina om een vakbond op te richten, uit protest tegen onderbetaling en slechte gezondheids- en veiligheidsomstandigheden. Het bedrijf ontsloeg daarop alle werknemers die zich bij de vakbond aangesloten hadden.
De ontslagen werknemers bleven echter niet bij de pakken zitten en lanceerden met de steun van de International Union of Food workers (IUF) een actie om hen opnieuw aan de slag te helpen en om de opgerichte vakbond te doen erkennen. IUF ijvert ervoor dat de arbeidsnormen van de Internationale Arbeidsorganisatie gerespecteerd worden in de vissector .
Symbolische actie
Citra Mina ontsloeg alle werknemers die zich bij de vakbond aangesloten hadden.
Op 21 april opende op de Heizel in Brussel de Seafood Expo, ‘s werelds grootste handelsbeurs voor vis- en schaaldieren. Zowel producenten, distributeurs als verwerkers komen er samen.
Citra Mina is ook aanwezig op deze beurs, onder de naam Philfresh. ACV Voeding en Diensten, die de campagne van het IUF en de actie van de ontslagen Citra Mina-medewerkers steunt, zal daarom symbolisch actie voeren aan de beurs.
‘Wij hopen met deze actie de aandacht van Belgische consumenten en de Belgische sector te vestigen op de wanpraktijken in de visvangst’, zegt Bart Vannetelbosch, nationaal secretaris van ACV Voeding & Diensten. ‘Seafood Expo is een belangrijk event omdat de volledige sector hier samenkomt. Niet alleen de producenten zijn aanwezig, ook de verwerkers en de distributie, zoals grootwarenhuizen Colruyt en Carrefour.’
‘We vragen de grootwarenhuizen om in hun aankoopbeleid druk te zetten op de leveranciers wanneer het gaat om de arbeidsnormen in de vissector. Die normen worden nu nog te vaak geschonden.’