Amerikaanse juweliers alerter op conflictmineralen

Mensenrechtenactivisten waarschuwen al jaren dat met opbrengsten uit de mijnbouw krijgsheren en milities gefinancierd worden in het Grote Merengebied in Afrika, vooral in het oostelijke deel van de Democratische Republiek Congo (DRC). In 2010 resulteerden zorgen hierover in de VS in wetgeving die deze praktijken tegen moest gaan. De Europese Unie en Canada volgden met soortgelijke wetsvoorstellen.

Drie van de meest problematische conflictmineralen - tin, tantalium en wolfraam, samen ook bekend als T3 – worden vooral gebruikt in de elektronica-industrie. In de afgelopen jaren heeft die sector opvallend vooruitgang geboekt op het gebied van certificering en andere vormen van regulering met betrekking tot het gebruik van deze materialen.

Bij het vierde belangrijke conflictmineraal uit het Grote Merengebied, goud, verloopt dat moeizamer. ‘Meer dan twee derde van de 3T-mijnen in Congo is momenteel conflictvrij’, staat in het rapport van Enough Project. “Goud blijft echter een belangrijke bron van inkomsten voor gewapende groepen. Achtennegentig procent van het ambachtelijk gedolven goud wordt het land uit gesmokkeld. De opbrengsten gaan voor een belangrijk deel naar gewapende groepen.’

Internationale markt

De auteurs van het rapport schatten dat vorig jaar ongeveer 8 tot 10 ton goud uit het oosten van Congo is gesmokkeld. Die hoeveel heeft een waarde van meer dan 400 miljoen dollar. Vermoedelijk belandt dit goud via buurlanden zoals Oeganda en Burundi, en verderop Dubai, op de internationale markt.

Volgens informatie van het Enough Project begint de markt echter te reageren op de zorgen van activisten. De onderzoekers keken naar de activiteiten van veertien van de grootste juwelenhandelaars en sieradenverkopers in de VS en constateerden dat er verschillende initiatieven lopen. Maar er zijn ook bedrijven die niet of nauwelijks initiatief hebben genomen. Drie bedrijven scoorden nul punten, terwijl andere – waaronder grote retailers als Wallmart, Sears en Costco – heel laag scoorden.

Andere bedrijven werken serieus aan het weren van conflictmineralen uit de keten. Zij kunnen de rest van de industrie beïnvloeden, staat in het rapport. De twee merken die volgens de onderzoekers het voortouw nemen, zijn Signet Jewelers en Tiffany & Co. Drie commerciële retailers, J.C. Penney Company, Target Corp en Cartier worden ook genoemd als bedrijven die actief werken aan een schone keten.