Amerikaanse senaat verdeeld over nieuwe vakbondswet

De auteur van de Employee Free Choice Act (EFCA), de Democraat Tom Harkin, werkt momenteel aan een compromistekst die meer kans maakt de horde van de Senaat te nemen. Samen met alle andere voorstanders hoopt hij het Amerikaanse werknemers makkelijker te maken zich bij een vakbond aan te sluiten. De wet moet ook het recht op collectieve onderhandelingen versterken. Ten slotte zouden er ook veel strengere straffen komen voor werkgevers die personeelsleden discrimineren of buitenwerken omdat ze bij een vakbond zijn of zich willen aansluiten. Dat blijkt een algemene praktijk in de VS.
“De ECFA is een instrument dat werknemers een eerlijker aandeel kan bezorgen in de winst die de stijgende productiviteit oplevert”, zegt Dominique Apollon van het Applied Research Centre, een Amerikaanse beleidsdenktank. “Het is een grote misvatting dat de markt daar voor zal zorgen. Lidmaatschap in vakbonden staat garant voor veel evenwichtigere onderhandelingen.”

Authorisation card

Tegenstanders argumenteren dat het wetsvoorstel uitnodigt tot intimidatie van de andere kant. Volgens de ECFA zouden bedrijven vakbonden als gesprekspartner moeten erkennen als een meerderheid van de werknemers een zogenaamde authorisation card ondertekent, een volmacht waarmee die vakbond de betreffende werknemers kan vertegenwoordigen. Volgens de critici kunnen vakbonden werknemers makkelijk onder druk zetten om die formulieren te ondertekenen. Zij opteren voor geheime vakbondsverkiezingen.
De tegenstanders verwijzen ook naar de recessie. Met een werkloosheidscijfer van 9,4 procent moeten we niet gaan experimenteren met regels die de economie nog kunnen verzwakken, argumenteren ze. De overheidsarbitrage die de nieuwe wet invoert bij loononderhandelingen, is gevaarlijk, zegt Danny Diaz. Ze is een woordvoerster van het Workforce Fairness Institute, een lobbygroep van ondernemers. “Bemiddelaars van de overheid die de zakelijke context niet kennen, zullen contractvoorwaarden opleggen die bedrijven in moeilijkheden brengen”, waarschuwt ze.

Terugverdieneffect

Zo ziet Josh Goldstein van de arbeidersrechtenorganisatie American Rights at Work het niet. Werknemers en werkgevers kunnen het eindresultaat van een bemiddelingspoging nog altijd amenderen of zelfs besluiten verder te onderhandelen, zegt hij.
Volgens Goldstein zal de nieuwe wet de Amerikaanse middenklasse versterken en de economie stimuleren. “Het Centre for American Progress heeft een rapport gepubliceerd waaruit blijkt dat als de Amerikaanse vakbonden 5 procent meer leden winnen, de te verwachten loonstijgingen 25,5 miljard dollar zouden terugpompen in de economie. Als we echt een economie willen waar iedereen beter van wordt, dan moeten we werknemers de kans bieden te onderhandelen.”
Maar het lijkt erop dat de crisis toch vooral de tegenstanders in de kaart speelt. Samen met het opzij schuiven van geheime verkiezingen ten voordele van de omstreden authorisation cards, brengt dat de gematigde Democraten in het Amerikaanse parlement in een moeilijk parket.
De voorstanders benadrukken dat de wet uiteindelijk de arbeidsverhoudingen alleen beter wil reguleren. Waar deregulering toe kan leiden, ondervinden veel Amerikanen sinds het uitbreken van de financiële crisis in september vorig jaar elke dag.