Amerikaanse zwarte lijst tegen mensenhandel
Peter Saerens
14 juni 2007
In hun ‘Trafficking in Persons Report’ hebben de VS zeven nieuwe landen toegevoegd aan de zwarte lijst van landen die zich schuldig maken aan mensenhandel. Opvallend is de aanwezigheid van enkele landen die de VS tot haar bondgenoten rekent in het Midden-Oosten: Bahrein, Koeweit, Oman en Qatar. Maleisië, Algerije en Equatoriaal Guinea vervolledigen de zwarte lijst.
Buiten de zeven nieuwkomers, bezondigen ook Myanmar, Cuba, Iran, Noord-Korea, Oezbekistan, Saudi-Arabië, Soedan, Syrië en Venezuela zich aan mensenhandel. De landen die op de Amerikaanse zwarte lijst belanden, worden ervan beschuldigd te weinig te ondernemen om de jaarlijkse toevloed van 800.000 mensen richting seksindustrie of andere vormen van moderne slavernij te stoppen.
Veelal gaat het om vrouwen en kinderen uit Oost-Europa of Zuid(-Oost) Azië, die wanhopig trachten de armoede te ontvluchten. Condoleezza Rice, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, ziet ook positieve zaken: “Meer en meer landen gaan mensenhanden eindelijk beschouwen als een moderne vorm van slavernij, die wereldwijd families en zelfs hele gemeenschappen uit elkaar rukt.”
Tier 3
De 16 staten die de zwarte lijst bevolken, hebben in het ‘Trafficking in Persons Report’ de ‘Tier 3’-status gekregen, wat zoveel wil zeggen als dat ze de groep van landen zijn die volgens de VS het minst ondernemen tegen mensenhandel. Om staten in categorieën in te delen, houdt de Amerikaanse overheid rekening met een aantal factoren, vooral om de krachtdadigheid van het beleid inzake mensensmokkel te beoordelen.
Er wordt onder andere gekeken in welke mate het land in kwestie het land van oorsprong, transit of bestemming is. Landen met het Tier 3-etiket “voldoen niet aan de minimumstandaarden om de smokkel te bestrijden en ze doen ook niet genoeg moeite om die normen te halen”, aldus het rapport. Die eerder vage beschrijving volstaat voor de VS blijkbaar om aan de staten economische sancties op te leggen.
Kritiek
Dat net een Amerikaans rapport staten beschuldigt, is voor velen reden genoeg om er kritiek op te uiten. Critici zeggen dat Amerikaanse overheid geen recht van spreken heeft, omdat ze zich zelf zou hebben schuldig gemaakt aan mensensmokkel voor haar activiteiten in Irak. Daarnaast zouden achter het rapport ook politieke motivaties schuilgaan. Het valt immers op dat bepaalde landen duidelijk buiten schot gelaten worden door de VS.
Zo is India misschien wel een van de grootste probleemlanden op het gebied van mensenhandel, maar toch is het land niet terug te vinden op de zwarte lijst. Mark Largon, adviseur van Rice, ontkent: “Een land als Zimbabwe, waarmee de VS niet de beste relatie heeft, heeft toch ook geen Tier 3-status gekregen?”
Meer dan 16 landen
Niet alleen de 16 al vernoemde landen worden in de gaten gehouden. De VS heeft ook speciale aandacht voor 32 andere staten. Bij die landen zijn onder meer India, Mexico en Rusland, die zich de laatste jaren ook niet bepaald positief hebben laten opmerken door hun actief beleid tegen mensenhandel.