Andersglobalisten halen landhervorming vanonder het stof
Alicia Fraerman
09 december 2004
Een grootschalige landhervorming en eerlijke handel in landbouwproducten: dat zijn de twee recepten om de honger de wereld uit te helpen. Een vijfhonderdtal experts, politici en actievoerders besliste woensdag in het Spaanse Valencia om rond die thema's een wereldwijde campagne op te zetten.
Alle akkers op onze planeet brengen samen meer dan genoeg voedsel voort om de hele wereldbevolking te voeden, maar toch hebben 800 miljoen mensen niet genoeg te eten. Drie kwart van die hongerlijders woont op het platteland. Het Wereldforum over de Landhervorming in Valencia boog zich de voorbije dagen over die paradox. De conclusie zat al in de naam van de conferentie vervat: er moet een grondige hervorming van de landbouw komen.
Landhervorming is een eis die vooral in Latijns-Amerika al minstens een eeuw meegaat. Het thema is de laatste decennia langzaam van de politieke agenda verdwenen. Ten onrechte, zeggen de deelnemers aan het forum, die uit bijna 70 landen kwamen.
Zowat de helft van de wereldbevolking leeft op het platteland, en de armoede daar is voor een groot deel te herleiden tot een slechte verdeling van het landbezit en van de opbrengsten van de landbouw. Een groot deel van de hongerlijders in de wereld heeft helemaal geen kans om een stukje grond te bewerken, al leven ze temidden van uitgestrekte velden.
Maar het forum denkt niet alleen aan de herverdeling van grootgrondbezit en meer steun voor arme boeren. De rijke landen moeten ook dringend hun markten open stellen voor producten uit het Zuiden en een einde maken aan de zware subsidies waarmee ze hun boeren bevoordelen. Van hun kant moeten ontwikkelingslanden meer aandacht besteden aan voedselproductie om alle noden in eigen land te dekken, in plaats van alleen aan lucratieve exportteelten te denken.
Volgens Jaime Amorim, de coördinator van de Braziliaanse landlozenbeweging Sem Terra, moet de internationale gemeenschap op zoek naar een nieuwe relatie tussen mensen en de aarde, die gezonde producten voortbrengt en het leven en de menselijke waardigheid toelaat zich overal te ontplooien.
De ideeën zijn wel niet makkelijk uit te voeren. Marcel Mazoyer, een voormalige voorzitter van het Wereldvoedselprogramma, vindt dat de rol van de markt moet worden teruggedrongen. De markt richt zich immers nooit naar menselijke noden, maar wel naar de koopkrachtige vraag. Sem Terra-coördinator Amorim gelooft dat de ontwikkelingslanden er vooral goed aan zouden doen de neoliberale ideologie af te zweren. Die zou ervoor zorgen dat de controle over land en landbouwtechnologie steeds meer geconcentreerd raakt en dat kleine boeren het steeds moeilijker krijgen.
Amorim vindt dat er dringend actie nodig is om te verhinderen dat grote bedrijven ook over de toegang tot zaadgoed en water gaan beslissen. Miguel Rosseto, de Braziliaanse minister van Landbouwontwikkeling, vindt dan weer dat een landhervorming ook moet leiden tot eerlijke prijzen en ecologische duurzaamheid. Die principes staan niet meteen voorop in de onderhandeling die Brazilië en de overige Mercosurlanden met de EU voeren over een eventueel vrijhandelsverdrag. (PD/MM)
Wereldforum over de Landhervorming
http://www.fmra.org/