Arabische Lente slecht nieuws voor bedreigde dieren
Cam McGrath
27 december 2013
In het uitstalraam van dierenwinkels in Caïro staan kooien met hondjes, katten en parkieten. Maar als je iets exotischer op de kop wil tikken, zoals een krokodil of leeuwenjong, kun je dat vaak aan de toonbank vragen. Sinds de Arabische Lente heeft de overheid andere prioriteiten dan de handel in bedreigde diersoorten.
De handel is verboden onder de CITES-conventie over de Internationale Handel in Bedreigde Diersoorten, die ook door Egypte is ondertekend. Maar na decennia van lakse grenscontroles en een onverschillige houding van de politiediensten is het land een draaischijf geworden voor de handel in wilde dieren.
Volgens milieuorganisaties speelt de politieke onzekerheid sinds het uitbreken van de Arabische Lente bovendien in de kaart van de criminele netwerken die bedreigde diersoorten verhandelen.
“Sinds de revolutie in 2011 heeft Egypte minder middelen om de wet af te dwingen, en de trafikanten hebben dat door”, geeft ook een medewerker van het ministerie van Milieu toe. “Het land heeft af te rekenen met heel wat ernstige politieke en economische problemen, en de zoektocht naar illegaal verhandelde dieren is geen prioriteit.”
Caïro is niet enkele een bestemming, maar vooral een doorvoerhaven richting de markten in Azië en de Golfstaten. De voorbije jaren werden hele zaken vol stervende schildpadden tegengehouden, zeldzame vogels die in toiletrollen gevangen zaten e,n zelfs een paar dolfijnen. Douanebeambten vinden ook babychimpansees die gedrogeerd waren met hoestsiroop.
Heel wat van de dieren worden gehouden in appartementen in Caïro en Alexandrië, die dienst doen als tijdelijke showroom voor mogelijke kopers. Ze komen ook in twijfelachtige dierenwinkels terecht of in het groeiende aantal privédierentuinen in het land.
Geurhinder
Een officiële dierenwinkel in de Zamalek-wijk in Caïro had op het eerste gezicht vooral benodigdheden voor de huisdieren van de rijke inwoners in de wijk. Maar achteraan in de winkel waren ook babykrokodillen te vinden, naast vossen en zelfs een volwassen gier. De winkel werd vorig jaar gesloten, maar niet omwille van de bedreigde diersoorten of de behandeling van de dieren. De zaak ging dicht na klachten van de buurt over de geurhinder.
In de winkel Tolba Kingdom Reptiles, eigendom van de Tolba-familie, winden ze er geen doekjes om. “We kunnen aan elke diersoort geraken en die naar om het even waar exporteren”, zegt Salah Tolba, hoofd van de zaak. “Veel van de dealers weten niet hoe ze met wilde dieren om moeten gaan en de dieren sterven dan ook vaak aan trauma’s. Maar onze familie heeft heel wat ervaring in deze business. We hebben grote kooien en we behandelen onze dieren beter dan in de zoo”.
Dierentuinen
Dat is waarschijnlijk waar, zegt dierenrechtenactivste Dina Zulfikar, “maar in het algemeen zijn er ook in dierentuinen geen acceptabele standaarden”. Dieren die in beslag genomen worden door de overheid, komen bijvoorbeeld in de Giza Zoo terecht. Maar die werd in 2004 al geweerd uit de World Association of Zoos and Aquariums omwille van de onmenselijke behandeling van de dieren die er leven. Het onderbetaalde personeel in de zoo laat bezoekers toe om gedrogeerde dieren aan te raken in ruil voor een fooi. “De dieren worden slecht verzorgd, ze overlijden of worden gestolen, verkocht of gebruikt voor fotosessies”, zegt Zulfikar.
Sinds de jaren negentig stijgt het aantal privédierentuinen snel in Egypte. Veel van de bedrijven hebben een bedenkelijke reputatie. “De overheid kan er weinig tegen beginnen”, zegt fotograaf en milieuactivist Karl Amman. “Het is onmogelijk om de ordediensten aan het werk te zetten. De politieagenten zijn bang van de smokkelaars.”