“Australisch uranium voor India voedt regionale wapenwedloop”

Nieuws

“Australisch uranium voor India voedt regionale wapenwedloop”

Stephen de Tarczynski

27 augustus 2007

Australische vredesactivisten hebben scherpe kritiek op de beslissing van hun regering om uranium te leveren aan India. Hoewel het Australische uranium exclusief voor civiele doeleinden mag worden gebruikt, laat het India toe zijn bestaande uraniumvoorraad te gebruiken voor de productie van kernwapens. Bovendien worden niet alle Indiase nucleaire installaties gecontroleerd.

India heeft het nucleair non-proliferatieverdrag (NPT) niet ondertekend en heeft zich ook niet aangesloten bij het verdrag tegen kernproeven. Tot voor kort leverde Australië alleen uranium aan landen die het NPT wel hebben ondertekend. Met het recente principeakkoord tussen de Australische premier John Howard en zijn Indiase ambtsgenoot Manmohan Singh komt aan die houding een einde.
In maart van dit jaar beloofden ook de Verenigde Staten al India te voorzien van uranium. Australië sloot eerder een akkoord voor uraniumleveringen af met China, dat het NPT wel ondertekende, en wil in september een exportakkoord afsluiten met Rusland.
Australië beloont op die manier een land dat zich inzake kernenergie niet aan de internationale regels houdt, vinden vredesorganisaties. “Wanneer je je niet houdt aan je beloften, het internationale recht aan je laars lapt en toch kernwapens bouwt, dan reageert Australië niet met sancties maar met prioritaire leveringen van uranium”, zegt Dave Sweeney van de Australian Conservation Foundation.
Volgens Howard berust het akkoord op een consensus onder landen die nucleaire technologie en grondstoffen leveren om voor India een uitzondering te maken op de internationale afspraken. Bovendien zou het Australische uranium enkel gebruikt worden voor civiele doeleinden en heeft India ermee ingestemd zich te onderwerpen aan inspecties door het Internationaal Atoomagentschap (IAEA) in Wenen.
Tegenstanders van het akkoord benadrukken dat de inspecteurs net als vroeger geen toegang zullen krijgen tot nucleaire installaties van het Indiase leger. “Dit is een beetje zoals een belastingscontroleur die aan een bekende misdadiger vraagt welke bankrekeningen hij mag inkijken en welke niet”, zegt Steve Shallhorn, hoofd van Greenpeace in Australië en de Stille Oceaan.
Door de extra toevoer van “civiel” uranium kan India zijn bestaande voorraden gaan gebruiken om kernwapens te maken. Volgens Shallhorn opteert de Australische regering daarmee voor snel financieel gewin ten koste van de regionale veiligheidssituatie: “De belangen van de mijnindustrie wegen zwaarder door dan onze nationale veiligheid of de gevaarlijke wapenwedloop op het Indiase subcontinent.”
Premier Howard verdedigt het akkoord met het argument dat India zich in het verleden sterk heeft ingezet om de verspreiding van nucleaire technologie tegen te gaan. Volgens de Australische groene partij is India inzake kernenergie geen heilig boontje. In 1974 testte het voor het eerst een kernwapen dat werd gebouwd met technologie voor civiele kernenergie uit Canada en de VS.
Het in Washington gebaseerde Institute for Science and International Security (ISIS) schreef in 2006 in een rapport dat India ook recent nog “nucleair materiaal met een potentieel dubbel gebruik invoerde zonder te specificeren dat de eindgebruiker een fabriek voor de verrijking van uranium was die niet internationaal wordt gecontroleerd.”