Bacteriën sporen landmijnen op

Wereldwijd zitten er nog naar schatting honderd miljoen landmijnen en andere onontplofte munitie in de grond. Die veroorzaken elk jaar vijftien- tot twintigduizend ongelukken, en een half miljoen mensen leeft met de gevolgen daarvan.

De explosieven onschadelijk maken is niet moeilijk of gevaarlijk, maar ze lokaliseren is dat wel. Vaak riskeren de ontmijners daarbij hun eigen ledematen, soms zelfs hun leven.

Bacteriën

Een nieuwe techniek kan daar verandering in brengen. In het tijdschrift Nature Biotechnology beschrijven onderzoekers een systeem dat gebruik maakt van lasers en bacteriën.

Onderzoekers manipuleren bacteriën die een fluorescerend signaal geven als ze in contact komen met explosieve gassen.

Het systeem is gebaseerd op de vaststelling dat uit alle munitie minuscule hoeveelheden gassen lekken.

Die gassen verzamelen zich in de grond boven de mijnen, en kunnen dus gebruikt worden om ze te detecteren.

Daarvoor manipuleerden de onderzoekers bacteriën die een fluorescerend signaal geven als ze in contact komen die explosieve gassen.

Dat signaal kan van op afstand worden geregistreerd via een lasertechniek.

Nog niet klaar

‘Uit onze veldproeven blijkt dat biosensoren zoals deze bruikbaar kunnen zijn om landmijnen te detecteren’, zegt Shimshon Belkin, hoogleraar aan het Alexander Silberman Institute of Life Sciences van de Hebreeuwse Universiteit, die verantwoordelijk was voor de manipulatie van de bacteriën.

‘Uit onze veldproeven blijkt dat biosensoren zoals deze bruikbaar kunnen zijn om landmijnen te detecteren’

Maar hoewel de werking van het principe is bewezen, is de technologie nog niet klaar voor gebruik op het terrein.

‘Om dat op grote schaal te kunnen doen, moeten we nog een aantal drempels overwinnen’, zegt Belkin.

‘De gevoeligheid en stabiliteit van de bacteriën verbeteren bijvoorbeeld, een snellere scanmethode ontwikkelen die een groter gebied bestrijkt, en de apparatuur compacter maken zodat ze aan boord van een klein vliegtuig of drone gebruikt kan worden.’