Benoeming eerste minister voedt vuurgevechten in Beiroet
Andries Tiels
29 juni 2009
Het kwam zondag in de Libanese hoofdstad tot een gewapend conflict tussen aanhangers van de aangestelde eerste minister Saad Hariri en die van de parlementsvoorzitter van de Amalpartij. In de gevechten kwam een vrouw om het leven en vielen twee gewonden, meldden de veiligheidsdiensten.
Het geratel van automatische geweren en drie explosies schrokken de stad op. Militairen werden ingezet om de rust weer te laten keren. Het leger waarschuwde herhaaldelijk dat elke gewapende persoon op straat een doelwit zou vormen. “Orders zijn gegeven om het vuur te openen op iedereen die zich gewapend op de straat begeeft. Inbreuken zullen niet getolereerd worden”, citeerde het nieuwsagentschap Reuters een verklaring van de militaire leiding.
De gevechten komen er een dag na de aanstelling van Saad Hariri als eerste minister. Diens prowesterse Future bloc alliantie versloeg de Hezbollah bij de parlementsverkiezingen van 7 juni, ze haalde 71 van de 128 zitjes binnen. Met de steun van de parlementsleden van de Amalpartij werd Hariri benoemd tot eerste minister. De factie van Hariri had eerder de herverkiezing van Amals Nabih Berri als voorzitter van het parlement gesteund.
Regering van nationale eenheid
Hariri verklaarde aan een regering van nationale eenheid te willen bouwen. “Zoals we ook in de aanloop naar de verkiezingen hebben verkondigd, willen we een regering van nationale eenheid op de been brengen waarin de grote parlementaire groepen vertegenwoordigd zijn.”
Het is geen lichte taak een regering samen te stellen uit de gepolariseerde politieke strekkingen in Libanon. Amal en Hezbollah worden beschouwd als de politieke vertegenwoordigers van de sjiieten in Libanon, terwijl de Future bloc alliantie van Hariri eerder gesteund wordt door de soennieten in het land. In mei 2008 laaide het geweld tussen de twee rivaliserende strekkingen nog sterk op. Hezbollah, gesteund door Amal, nam toen met geweld even de controle over in de soennitische wijken.
Onderhandelen met Hezbollah
Om samen met de Hezbollah in een regering te stappen, moeten er enkele heikele punten worden aangepakt. Hariri wil het vetorecht, waarover Hezbollah in de vorige regering kon beschikken, nu afschaffen. Hezbollah weigert ook te ontwapenen. Hun milities zouden meer slagkracht hebben dan het Libanese leger.
Donderdag, nog voor zijn aanstelling, stak Hariri de koppen al samen met de leider van Hezbollah, Hassan Nasrallah, om de mogelijkheid tot een regering van nationale eenheid af te tasten. Zondag startte Hariri al gesprekken rond de vorming van een nieuwe regering.
In de voetsporen van zijn vermoorde vader
Saad Hariri treedt in de voetsporen van zijn vader Rafik Hariri. Die laatste kwam om het leven bij een bomaanslag in 2005. Hariri beschuldigde Syrië ervan achter de moordaanslag te zitten en verzamelde een anti-Syrische coalitie rond zich. Damascus ontkende elke betrokkenheid, maar zag zich toch gedwongen om zijn troepen terug te trekken en zo een einde te maken aan 30 jaar dominantie over Libanon.
Buitenlandse invloeden
Er wacht Hariri een moeilijke taak als eerste minister van Libanon. Het kleine landje in het Midden-Oosten is onderhevig aan machtsspelletjes van buitenaf. Zo liet de eerste minister van Israël, Benjamin Netanyahu al weten dat hij Libanon verantwoordelijk zou stellen voor eventuele aanvallen van Hezbollah als die deel zouden gaan uitmaken in de Libanese regering.