Beruchte insecticiden blijken ook vogels te treffen

Nieuws

Neonicotinoïden niet alleen schadelijk voor bijen en andere insecten, maar ook voor vogels

Beruchte insecticiden blijken ook vogels te treffen

Beruchte insecticiden blijken ook vogels te treffen
Beruchte insecticiden blijken ook vogels te treffen

IPS

16 september 2019

Neonicotinoïden, de meest gebruikte pesticiden ter wereld, blijken niet alleen schadelijk voor bijen en andere insecten, maar ook voor zangvogels. Dat blijkt uit een studie in het wetenschappelijke tijdschrift Science.

Jacques GAIMARD / Pixabay

Spreeuwen zijn ook slachtoffer van neonicotinoïden, de meest gebruikte pesticiden ter wereld.

Jacques GAIMARD / Pixabay

Neonicotinoïden, de meest gebruikte pesticiden ter wereld, blijken niet alleen schadelijk voor bijen en andere insecten, maar ook voor zangvogels. Dat blijkt uit een studie in het wetenschappelijke tijdschrift Science.

Neonicotinoïden zijn de meest gebruikte insecticiden ter wereld. Ze worden vaak toegepast als beschermend laagje rond zaden of als sproeimiddel op de belangrijkste landbouwgewassen.

Maar de stoffen krijgen ook al langer kritiek omwille van de schadelijke effecten op bestuivende insecten zoals bijen. Nu groeit de bewijslast dat ook vogels in de klappen delen.

Een studie in het gezaghebbende tijdschrift Science toont aan dat spreeuwen die blootgesteld worden aan kleine hoeveelheden van de variant imidacloprid lijden aan gewichtsverlies en bovendien hun migratie langer uitstellen. Beide symptomen kunnen hun overlevings- en voortplantingskansen aanzienlijk verminderen, stellen onderzoekers.

Dat was tot nog toe moeilijk wetenschappelijk vast te stellen en daarom vingen de wetenschappers spreeuwen in zuidelijk Ontario. Individuele dieren werden blootgesteld aan kleine doses imidacloprid, vergelijkbaar met wat ze in het wild binnenkrijgen. Zowel blootgestelde als niet-blootgestelde dieren werden voorzien van een kleine radiozender.

Eetlust

Vogels die een hogere dosis kregen, bleken binnen zes uur al tot 6 procent van hun gewicht te verliezen. De dosis hield de vogels ook 3,5 dagen langer aan de grond voordat ze hun trektocht verder zetten.

“Beide resultaten lijken te maken te hebben met een onderdrukking van de eetlust door imidacloprid”, zegt Margaret Eng, onderzoeker aan het Toxicologisch Centrum van de Universiteit van Saskatchewan en hoofdauteur van de studie. “De getroffen vogels aten minder, en het is erg waarschijnlijk dat ze meer tijd nodig hadden om te herstellen en hun brandstofreserve weer op peil te brengen.”

Teloorgang

Het nieuwe onderzoek biedt zo een mogelijke verklaring voor de teloorgang van zangvogelpopulaties. In Noord-Amerika is drie vierde van de soorten die afhankelijk zijn van landbouwgebied aanzienlijk achteruitgegaan sinds de jaren 1960.

“Migratie is een kritieke periode voor vogels, en timing is van groot belang”, zegt Christy Morrissey, ecotoxicoloog en medeauteur van de studie. “Elke vertraging kan hun kansen op een partner ernstig in het gedrang brengen, dus deze studie kan mee verklaren waarom trekvogels het wereldwijd zo dramatisch slecht doen.”

Mezen

Sinds eind 2018 bestaat in de Europese Unie een verbod op het gebruik van imidacloprid in open lucht. Het middel mag enkel nog in serres gebruikt worden.

Toch bleek eerder nog uit onderzoek door Velt en Vogelbescherming Vlaanderen naar mezensterfte in Vlaanderen, dat imidacloprid ook daar een rol speelt. De onderzoekers vonden de stof in 8 van de 95 onderzochte nesten.