Bhopal-slachtoffers teleurgesteld door verdict

Het Indiase Hooggerechtshof oordeelde dat de zeven medewerkers van de pesticidefabriek Union Carbide India verantwoordelijk waren voor de gasramp. De medewerkers, waaronder ook de baas van de fabriek, werden wegens hun zwakke gezondheid en hoge leeftijd veroordeeld tot twee jaar cel. Ook moeten ze elk 2.125 dollar betalen.
Bij de slachtoffers heerst er grote verslagenheid. Ze zijn teleurgesteld in de geringe schadevergoeding en de milde straf die de veroordeelden moeten betalen. ‘Wat triest is, is dat de veroordeelden niet eens de gevangenis in moeten, ’ zegt een slachtoffer van de ramp, Shamshad Bi in het Indiase weekblad Outlook India.
Een ngo, die de rechten van de overlevenden verdedigt, heeft al laten weten dat ze in beroep zal gaan tegen het vonnis.

Giftig gas

Op drie december 1984 om middernacht ontsnapte een giftige walm uit  de pesticidefabriek van de Union Carbide India. Volgens Amnesty International overleden zevenduizend omwonenden na inademing van het toxische gas. De meeste slachtoffers waren inwoners van de naburige sloppenwijken. Oorzaak voor de grootste industriële ramp aller tijden zouden de povere veiligheidmaatregels zijn.
Jarenlang werd het giftige afval niet opgeruimd. Het afval kwam in het drinkwater terecht en vergiftigde zo nog ongeveer 25 000bewoners. De Dow Chemical Company, die in 2001 de Union Carbide India had overgenomen, weigert de opkuis te betalen.
Na jaren van procederen, werd in 1989 een minnelijke schikking getroffen. De Union Carbide India betaalde 470 miljoen dollar aan de Indiaanse staat. De slachtoffers kreeg een compensatie van 550 dollar, maar de meesten zijn nog niet uitbetaald. Zij vonden dit een belediging en vochten de minnelijke schikking aan bij het Hooggerechtshof. Union Carbide en het Amerikaanse moederbedrijf zouden worden vervolgd wegens doodslag. In 1996 ontstond opnieuw controverse toen de aanklacht werd verzwakt naar onachtzaamheden met de dood tot gevolg. Ook werd de strafmaat verminderd van tien naar twee jaar.

Relaties met de VS in gevaar?

Grote afwezige op dit proces was Warren Anderson, de baas van het Amerikaanse moederbedrijf. Kort na de ramp reisde Anderson naar India. Daar werd hij opgepakt voor verhoor, maar hij kwam op borg vrij. Hij keerde onmiddellijk terug naar de Verenigde Staten en weigerde aanwezig terug naar India te keren.
Volgens vredesactivist Satinath Sarangi van de Bhopal Groep van Informatie en Actie is hij weldegelijk schuldig. In Outlook India zei hij: ‘Uit documenten blijkt dat Warren Anderson wist dat de technologie die in Bhopal werd gebruikt nog niet getest was. Het was hij die de productie van gas goedkeurde op een onbeveiligde locatie’.
De Amerikaanse autoriteiten zijn alvast niet van plan om iets te ondernemen tegen Anderson staat in de Outlook India te lezen. Volgens P.J. Crowly van het departement van Buitenlandse Zaken moet dit vonnis uitsluitsel brengen voor de families van de slachtoffers. Hij voegde eraan toe dat hij hoopt dat deze uitspraak geen effect zal hebben op de relaties tussen de Verenigde Staten en India.