'Bio-ecologisch en passief bouwen is de toekomst'

Naast de Mundo-kantoren in Brussel en Namen, die hun succes al bewezen hebben, wordt er nu ook gewerkt aan een ecologisch kantoorgebouw in Antwerpen. ‘Wat het project in Antwerpen van de andere kantoren onderscheidt, is dat het nieuwbouw is’, zegt Iez Thiry van Ethical Property. ‘Dat is een enorm voordeel, want zo kan je echt het kantoor volledig opbouwen uit duurzame en ecologische materialen.’

‘Oorspronkelijk ging het ook in Antwerpen om verbouwen, maar er werd geen geschikte locatie gevonden’, aldus Iez Thiry. ‘Uiteindelijk heeft de stad goedkeuring gegeven om te bouwen op het perceel naast het ecohuis.’

Ethical Property Europe

‘Sinds begin jaren ’90 speelde bij enkele organisaties het idee om een gemeenschappelijk ecologisch centrum te beginnen’, zegt Thiry. ‘Die organisaties hebben het natuurlijk te druk met hun eigen werk. Het opstarten van zo’n centrum is voor niemand de core business. Het is geen prioriteit. Als het druk is blijft zo’n project dan altijd liggen en wordt het aan de kant geschoven voor later. Dat is waar Ethical Property aan bod komt, zij nemen die rol dan op zich.’

Maar wat maakt Ethical Property nu net zo “ethical”? Het bedrijf houdt zich aan vaste normen tijdens het oprichten van zo’n bedrijfscentra, allemaal met oog op het streven naar een gelijke en rechtvaardige samenleving waar duurzaamheid en samenwerking centraal staan.  Ethical Property gebruikt de Triple Bottom Line-aanpak om alle beslissingen te evalueren. Wat inhoudt dat niet enkel het financiële maar ook en vooral de impact op de gemeenschap en het milieu belangrijk is. Ook vinden ze het belangrijk om enkel bedrijven of organisaties te steunen die voldoen aan hun ethische criteria en die geen schade berokkenen aan het milieu. Tot slot is transparantie van hun bedrijf en eerlijkheid naar de buitenwereld en de investeerders toe een punt waar veel belang aan gehecht wordt.

Bio-ecologisch bouwen

‘In de jaren ’90 speelde het Vlaams Instituut voor Bio-ecologisch Bouwen en Wonen (VIBE) samen met twee andere organisaties met het idee om in gezamenlijke kantoren te huisvesten’, aldus Iez Thiry. ‘De andere twee zijn mettertijd afgehaakt, maar VIBE hield vast aan het concept.’

‘Ethical Property was voor ons een logische keuze’, zegt directeur van VIBE, Peter Thoelen. ‘Zij geloven net als wij sterk in het bio-ecologisch bouwen.’

We streven naar nul beton, nul staal en nul plastic

‘Iedereen interpreteert het begrip “ecologie” anders’, licht Peter Thoelen toe. ‘Onze definitie van van een bio-ecologisch gebouw is zeer duidelijk. Een aantal dingen kunnen voor ons helemaal niet, zoals het gebruik van synthetische materialen voor de isolatie en PVC-ramen. We streven in de mate van het mogelijke naar nul beton, nul staal en nul plastic. Het overgrote deel van het gebouw zal bestaan uit hout, en isolatie kan ook perfect gebeuren met natuurlijke materialen zoals schapenwol. Enkel voor kabels, leidingen en structuurverbindingen is staal onvermijdelijk, maar we proberen er zo ver mogelijk in te gaan. Mensen denken soms dat vervangmaterialen vinden moeilijk is, of dat het duur is. Dat is helemaal niet het geval. Bio-ecologisch bouwen is de toekomst.’

Passieve kantoren

‘Op vlak van bio-ecologie gebruiken we onze eigen normen. Zo kijken we bij het gebruik van materialen altijd naar het Natureplus-Label. Maar ook het passieve aspect is voor ons erg belangrijk. Energiebesparing gebeurt door onder andere een goede isolatie. Alles op het gebied van energieverbruik ligt vast volgens de normen van het Passiefhuis-Platform (een onafhankelijke vzw die de bouw van zeer energiezuinige gebouwen wil stimuleren, nvdr.), zo willen we bijvoorbeeld streven naar een minimum van energieverbruik. De warmte die de machines afgeven gecombineerd met een optimaal gebruik van de lichtinval zouden eigenlijk al voldoende zijn om het gebouw te verwarmen. Het is gewoon een kwestie van op voorhand berekeningen maken.’

‘Er is al lang sprake van passieve kantoren, maar met Mundo-Antwerpen gaan we nog een stapje verder’, zegt Thoelen. ‘We gaan het ecologische aspect zo ver doorvoeren dat we berekeningen gaan doen op het gebouw. Zo wordt er bijvoorbeeld gekeken naar hoeveel CO2 het gebouw kan opslaan. Hout slaat CO2 op en houdt het vast zodat de koolstofdioxide niet in de atmosfeer terecht komt. Door het veelvuldig gebruik van hout bespaar je ook op andere materialen zoals beton, waarvan ook de productie CO2-intensief is. Zo stoot het gebouw dus een minimum aan koolstofdioxide uit.’

Synergie tussen organisaties

Een ander belangrijk aspect van de Mundo-projecten is het samenhokken. ‘Het ligt voor de hand dat bepaalde zaken, zowel infrastructureel als qua materiaal, gedeeld worden’, zegt Iez Thiry. ‘Vergaderzalen bijvoorbeeld, die heb je niet constant nodig dus die kunnen gemakkelijk gemeenschappelijk gebruikt worden. Ook fietsenstallingen en materiaal zoals een grote multifunctionele printer worden gedeeld, dat haalt de kosten al fel naar beneden.’

Via de gedeelde kantoren kunnen de organisaties ook goed samenwerken, ideeën delen en elkaar inspireren

‘Via de gedeelde kantoren kunnen de organisaties ook goed samenwerken, ideeën delen en elkaar inspireren. Dat is het hoofddoel van zo’n gemeenschappelijk kantoor. Iedereen heeft andere visies en zo krijg je van verschillende organisaties nieuwe input. Dat kan erg nuttig zijn.’

Is het duurder?

‘Sommige materialen zijn wel iets duurder dan niet-ecologische’, zegt Charlotte Van Der Auwera van Mundo-B in Brussel. ‘Maar het is de impact op termijn wel waard: we hebben niets vervuilend en het materiaal is goed en duurzaam. Het is dus echt een investering. Een kwestie van prioriteiten stellen. De kost van de materialen wordt ook gecompenseerd door het geld dat je bespaart met de energierekening die veel lager is door het passieve aspect.’

‘De huur van de kantoren is ook niet duurder dan de huur van een gewoon kantoor’, zegt Iez Thiry. ‘Ethical Property heeft eerst een vergelijkende studie gemaakt van de bedrijfscentra in Antwerpen.’

‘Bij Mundo-Antwerpen hoef je ook zelf geen contract af te sluiten voor water, elektriciteit, internet, telefoon of onderhoud. Dat is in andere kantoren wel zo. Hier wordt alles voor je geregeld, de kosten zitten gewoon bij de huurprijs inbegrepen. Ethical Property beheert het geheel, maar alles gebeurt wel in overleg met de partners. Het is dus ook gewoon een enorme tijdsbesparing.’

Toekomstvisie voor Mundo-Antwerpen

‘Wat de toekomst brengt weten we natuurlijk niet’, zegt Peter Thoelen. ‘We zijn met VIBE van plan om te verhuizen naar de kantoren van Mundo-Antwerpen, en voorlopig zijn er acht organisaties die ons daarin volgen. Maar er is nog steeds plaats, dus er kunnen nog altijd ngo’s of kmo’s zich aanbieden om mee te verhuizen, op voorwaarde dat ze een maatschappelijke of ecologische meerwaarde hebben.’

‘Het Mundo-Antwerpengebouw heeft enkel een buitenstructuur die vaststaat, de binnenwanden zijn verplaatsbaar. Op termijn kan het gebouw zo zelfs getransformeerd worden naar bijvoorbeeld appartementen, wie weet. Maar dat is voorlopig niet aan de orde.’