Brazilië vreest clandestiene abortussen door zikavirus

Door het zikavirus dreigt het aantal clandestiene abortussen in Brazilië fors toe te nemen. Het zijn vooral arme zwangere vrouwen die het slachtoffer zijn.

  • © Reuters Moeders van kinderen die slachtoffer werden van het zikavirus wachten in een ziekenhuis op medische verzording. © Reuters

Een sterke toename van het aantal clandestiene abortussen is ‘zeer waarschijnlijk, want veel vrouwen weten dat ze niet op de overheid kunnen rekenen om hen te helpen. De economische crisis en de werkloosheid maken dat allemaal nog erger’, zegt sociologe Silvia Camurça, directeur van SOS Feministisch Instituut voor de Democratie.

Aan het zikavirus, dat door de Aedes aegypti-mug wordt verspreid, wordt de epidemie van microcefalie toegeschreven, de geboorte van de duizenden kinderen met een te klein hoofd.

Abortusdebat

Door de epidemie is het abortusdebat weer opgelaaid in Brazilië. Vandaag is abortus strafbaar behalve wanneer de zwangerschap het leven van de moeder in gevaar brengt of het gevolg is van een verkrachting.

Clandestiene abortussen gebeuren meestal in precaire omstandigheden. Vaak is daardoor het gezondheidsrisico voor de moeder zeer groot.

Uitzichtloos

Ook voor moeders die ondertussen kinderen met microcefalie ter wereld brachten, zijn dringend maatregelen nodig. ‘De moeders zijn bijna allemaal arm’, zegt Camurça. ‘Ze krijgen geen hulp in het huishouden en kunnen het nu niet meer bolwerken.’

Opvang buitenhuis is zo goed als onbestaand. ‘De crèches zijn niet voorbereid op kinderen met microcefalie. Er zijn er vandaag al veel en de komende maanden zullen er nog veel meer geboren worden. De situatie is uitzichtloos.’

270 bevestigde gevallen

Camurça’s organisatie is actief in de noordoostelijke deelstaat Pernambuco. Daar is tot nog toe het grootste aantal gevallen van microcefalie geregistreerd. Tot 23 januari waren er 1373 meldingen, waarvan er 138 bevestigd zijn en 110 geen microcefalie bleken te zijn, maar van 1125 gevallen is het onderzoek nog bezig.

In heel Brazilië zijn er tot dusver 270 bevestigde gevallen. Van 3448 gevallen is het onderzoek nog niet uitgevoerd of afgelopen.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie verspreidt het zikavirus zich “op explosieve wijze” en kunnen er in Brazilië alleen al 1,5 miljoen besmettingen zijn.

Nog geen oorzakelijk verband

Voor de meeste mensen is het virus ongevaarlijk, maar bij zwangere vrouwen kunnen misvormingen optreden. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is er nog geen oorzakelijk verband gevonden tussen het zikavirus en de misvormingen maar in Brazilië twijfelt niemand er nog aan dat de Aedes aegypti-mug de schuldige is.

Wetenschappers werken koortsachtig aan middelen om het zikavirus te stoppen. Epidemioloog Eduardo Costa, op het ministerie van Volksgezondheid verantwoordelijk voor onderzoek en technologie, gelooft dat Brazilië het vaccin kan ontwikkelen, maar dat dit er pas over enkele jaren zal zijn, althans een vaccin dat het zwaarste gevolg van het zikavirus aanpakt, de microcefalie.

Hij wijst op ‘de bureaucratische problemen om noodzakelijke ingrediënten zoals biologisch materiaal en reagentia te importeren’.

Er is al vooruitgang geboekt in gespecialiseerde centra zoals het Butantan-instituut in São Paulo. Dat ontwikkelt een vaccin dat voor 80 procent bescherming biedt tegen de vier types van dengue (knokkelkoorts), een andere ziekte die de Aedes aegypti verspreidt. Dat vaccin zou kunnen worden uitgebreid naar het zikavirus. ‘Wat ontbreekt, zijn klinische studies’, zegt Costa. Die zijn duur en kosten tijd.

Het Evandro Chagas-instituut, in de noordelijke deelstaat Pará, werkt aan een geneesmiddel dat de gevolgen van het zikavirus afzwakt. En een laboratorium van de Universiteit van São Paulo onderzoekt de mogelijkheden van genetische manipulatie.

Muggen met een bacterie

Ander onderzoek richt zich op de Aedes aegypti zelf. Een mogelijk spoor is de Wolbachia- bacterie die voorkomt dat de mug dengue doorgeeft. In een wijk in Rio de Janeiro laat men momenteel muggen met die bacterie los in de hoop dat ze alle Aedes-muggen in de zone besmetten.

Men bekijkt ook de mogelijkheid om te voorkomen dat de mug zich voortplant. Dat kan enerzijds via genetische manipulatie, anderzijds via het gebruik van pyriproxyfen. Pyriproxyfen is een insecticide dat de groei van larven blokkeert en zo voorkomt dat de muggen de voortplantingsfase bereiken.

Er is ook nood aan een test die snel duidelijk maakt of een vrouw met het zikavirus is besmet. Het probleem is dat het zikavirus maar drie dagen actief is. ‘We hebben een efficiënte test nodig in de post-infectiefase, een test die de overblijvende antilichamen identificeert en meer informatie biedt over wat met het virus gebeurt’, zegt Costa.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.