Buitenlandse media krijgen het nog moeilijker
Lewis Machipisa
18 juni 2002
De Zimbabwaanse regering heeft dit weekend een nieuwe en veel strengere regeling aangekondigd voor de erkenning van media en journalisten. Vooral buitenlandse media krijgen het nog moeilijker om in Zimbabwe te werken. De maatregelen vormen een aanvulling op erg omstreden mediawetten die in maart werden afgekondigd.
Volgens de nieuwe beschikkingen moeten alle media en journalisten die in Zimababwe aan de slag willen gaan, zich eerst laten registreren en accrediteren. Datzelfde geldt ook voor reclamebureaus. De uitvoering van die wet is in handen van de Media- en Informatiecommissie waarvan de leden benoemd worden door minister van Informatie Jonathan Moyo. De commissie heeft het recht accreditaties te weigeren.
Buitenlandse kranten of TV-zenders moeten 2.120 euro betalen om een aanvraag te kunnen indienen, en 10.600 euro voor de eigenlijke toelating. Als de erkenning wordt geweigerd, wordt het inschrijvingsgeld van 2.120 euro niet terugbetaald. Zimbabwaanse media moeten maar 385 euro afdokken voor de aanvraag, maar ook 9.500 euro voor hun accreditatie. Alle geregistreerde media moeten bovendien 0,5 procent van hun omzet storten in een Media- en Informatiefonds.
Ook individuele journalisten moeten diep in hun beurs tasten. Zimbabwaanse correspondenten van buitenlandse media betalen 53 euro inschrijvingsgeld en 1060 euro voor de accreditatie; voor buitenlandse journalisten die een tijdelijke vergunning willen, bedragen de tarieven respectievelijk 106 en 530 euro. Zimbabwaanse reporters die alleen voor plaatselijke media werken, moeten 21 en 95 euro ophoesten.
De Vereniging van Onafhankelijke Journalisten in Zimbabwe heeft haar leden maandag in spoedzitting bijeengeroepen om na te gaan of de vereniging juridisch verzet zal aantekenen tegen de nieuwe regeling. Ook het Media-Instituut voor Zuidelijk Afrika, een niet-gouvernementele organisatie, overweegt stappen in die richting. Een woordvoerder van het instituut beschreef de nieuwe regeling als stuitend. Zimbabwaanse media lieten horen dat ze de nieuwe accreditatieregels zouden volgen, maar zich eventueel zouden aansluiten bij een gerechtelijke procedure.
Buitenlandse correspondenten hebben eerder dit jaar bij het hooggerechtshof in Harare al een rechtszaak aangespannen om de in maart afgekondigde mediawetten te laten vernietigen. Tot hiertoe zijn al acht journalisten aangeklaagd op basis van de nieuwe wetten. Uitgevers, journalisten en adverteerders zich niet aan de regels houden, kunnen veroordeeld worden tot een zware geldboete en een gevangenisstraf van twee jaar. De Amerikaan Andrew Meldrum, die in Zimbabwe voor de Britse krant the Guardian werkt, kan het eerste slachtoffer van die harde bepalingen worden. Hij wordt beschuldigd van het verspreiden van valse informatie. Zijn proces nam vorige week een aanvang, maar werd na korte tijd tot deze week verdaagd.
Verscheidene westerse regeringen en talrijke mensenrechtenorganisaties hebben al zware kritiek geuit op de Zimbabwaanse mediawetten. Maar volgens de regering zijn die strenge wetten nodig om het niveau van de journalistiek in Zimbabwe op te tillen en de haatcampagne te stoppen die de media tegen het bewind van president Mugabe voeren. Dit weekend werden bij een woelige bijeenkomst van de oppositie in Harare drie journalisten opgepakt.
REF.: AF IC HD