China ontwikkelt groen bruto binnenlands product
Antoaneta Bezlova, IPS
02 november 2005
De Chinese leiders hebben hun staatsplanners de opdracht gegeven een nieuwe indicator voor economische groei te ontwikkelen die het effect van productie en consumptie in rekening brengt. Volgens het huidige voorstel gaat China de volgende vijf jaar omgerekend 134 miljard euro uitgeven voor milieubescherming.
Het Chinese economische mirakel van de afgelopen twintig jaar werd altijd vertaald in twee indicatoren: de spectaculaire economische groei en de groeiende koopkracht van de Chinezen. De Chinese overheid vindt nu dat die niet langer volstaan om de economische prestatie te meten. Ze wil er een groen bruto binnenlands product aan toevoegen en de rem zetten op de snel voortschrijdende vernieling van het Chinese milieu.
China geeft zelf toe dat er reden is tot bezorgdheid. Het Chinese Staatsagentschap voor Milieubescherming maakte in een rapport bekend dat de Chinese uitstoot van zwaveldioxide vorig jaar de hoogste ter wereld was en in dertig procent van het land zure regen veroorzaakt. In de helft van de zeven grootste rivieren in China stroomt vervuild water. Een hoge Chinese milieufunctionaris, Zhang Lijun, waarschuwde onlangs dat als het land de snelle toename in energieverbruik niet inperkt, de vervuilingsgraad over 15 jaar tot meer dan het vierdubbele kan oplopen.
Maar pogingen om milieubescherming te verzoenen met economische groei leveren onvermijdelijk dilemma’s op. Momenteel leveren steenkoolcentrales meer dan tweederde van de Chinese energie, maar ze zijn ook enorm vervuilend. China plant nu alleen al in de rivier de Yangtze maar liefst 46 grote dammen, maar die vernietigen de natuurlijke omgeving en dwingen duizenden mensen tot verhuizen. Boeren uit het verarmde platteland protesteren steeds vaker, zowel tegen de dammen als tegen vervuiling van het water en ontbossing.
De Chinese planners moeten schipperen tussen oud en nieuws. Wang Shucheng, de functionaris die opkomt voor grote waterkrachtcentrales, slaagde er onlangs in om te zeggen dat China de ontwikkeling langs belangrijke rivieren moet beperken om het milieu beschermen.
Of neem de verkoop van auto’s in China, die al drie jaar op rij met de helft groeit. De voorspelling is dat de Chinese wegen tegen 2020 130 miljoen auto’s, moeten torsen. China zou dan meer auto’s bezitten dan de Verenigde Staten. Maar tegelijk is China na de VS de op één na grootste uitstoter van broeikasgassen.
Vorig jaar kwam de Chinese overheid met plannen voor strikte brandstofzuinige standaarden voor in eigen land geproduceerde auto’s en vrachtwagens. Er wordt ook gepraat over nieuwe autobelastingen. De groei van de Chinese automobielindustrie aan banden leggen is niet alleen moeilijk. Het is ook politiek explosief. De auto-industrie is één van de pijlers van de Chinese industrie geworden, die banen oplevert en veel inkomsten geeft aan de Chinese schatkist. Milieuactivisten vermoeden bovendien dat het verbrijzelen van de Chinese middenklassendroom om een of twee auto’s te bezitten wel eens even moeilijk kan zijn als overheidsfunctionarissen overtuigen om te verzaken aan hun liefde voor boomende groeicijfers.
Het nieuwe Chinese ontwerpplan voor economische ontwikkeling trekt het percentage van het bruto binnenlands product dat wordt besteed aan milieubescherming op van 0,8 procent tijdens de vroege jaren 90 tot 1,6 procent voor de periode 2006-2011. Maar een studie van het Chinese Staatsagentschap voor Milieubescherming in 2004 toonde dat China de groene doelstellingen van het vorige vijfjarenplan niet heeft gehaald. (ADR/MM)