China verstevigt relaties met Centraal-Amerika
Sofie Coen
04 juni 2013
Nog maar zes maanden is Xi Jinping president van China maar nu al onderneemt hij een handelsreis door Centraal-Amerika. Hij bezocht eerder dit weekend Trinidad en Tobago en Costa Rica. Donderdag is Mexico aan de beurt. Op 7 en 8 juni beëindigt de president zijn tour in Californië waar hij een onderhoud zal hebben met de Amerikaanse president Barack Obama. De redenen waarom hij net die landen bezoekt, lopen uiteen.
Volgens de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en de Cariben (Cepal) breidde de relatie tussen China en Centraal-Amerika zich zo sterk uit dat regio nu meer importeert uit China dan uit de Europese Unie.
Één-Chinabeleid
Het bezoek van de Chinese president Xi Jinping aan het continent begon op het Caribische eiland Trinidad en Tobago. De Chinese leider had er een onderhoud met eerste minister Kalma Persad- Bissessar. Na afloop informeerden beide leiders dat hun gesprekken over de energiesector gingen.
Trinidad en Tobago bezit grote olie-en gasbronnen, terwijl China de grootste consument van energie is. Eerste minister van het eiland Persad- Bissessar benadrukte dat haar land China als een mogelijke nieuwe afzetmarkt ziet. De handel tussen beide landen groeide over de laatste zes jaar aanzienlijk, van 174 naar 450 miljoen dollar, volgens cijfers van het Internationaal Monetair Fonds.
Maar dat is niet de voornaamste reden van interesse van Xi Jinping in het gebied. De Chinese president maakte van de gelegenheid gebruik om acht leiders van de Caraïbische Gemeenschap (Caricom) te ontmoeten. Dat is geen toeval, de landen in kwestie (Trinidad en Tobago, Jamaica, Suriname, Montserrat, Guyana, Barbados, De Bahamas, Grenada, Dominica en Antigua en Barbuda) steunen immers het één-Chinabeleid van de Volksrepubliek China. Die stelt dat er maar één China is in de wereld, terwijl er twee regeringen zijn die zichzelf “China” benoemen, die van Taiwan en Peking.
Die voorbeeldige partners zullen genieten van het genereuze gebaar van president Xi Jinping: drie miljard dollar aan concessionele leningen voor hun steun. ‘Een politieke beloning om de vriendschap te beklinken’, zegt Barbara Hogenboom, universitair hoofddocent Internationale Betrekkingen van het Centrum voor Studie en Documentatie over Latijns-Amerika (Cedla), in Amsterdam. ‘In Centraal-Amerika zijn er nog veel landen die diplomatieke betrekkingen hebben met Taiwan. Het bezoek en de leningen die eruit voortkomen, zijn een statement tegen de landen die Taiwan steunen,’ zegt Hogenboom.
Wereldwijd zijn er nog een twintigtal landen die Taiwan als China’s politieke zetel erkennen, de meerderheid daarvan bevinden zich in Centraal-Amerika en de Cariben.
Als tweede land bezocht Xi Jinping Costa Rica. Maandag, 3 juni ontmoette hij eerste minister Laura Chinchilla. Costa Rica steunt sinds 2009 het één-Chinabeleid van Volksrepubliek China. Sindsdien heeft het als enige land in Latijns-Amerika formele diplomatieke banden en een vrijhandelsakkoord (sinds 2010) met China.
De prioriteiten van de agenda lagen in Costa Rica bij het verstevigen van een aantal projecten op vlak van infrastructuur, handel en milieu. Daarnaast is er de realisatie van een petroleumraffinaderij die dient voor de verwerking van olie uit Venezuela.
Nieuwe Mexicaanse handelswind
Vandaag, 4 juni begint Xi zijn tour in Mexico. Dit bezoek zal kaderen in de versteviging van economische doelen. De relatie tussen China en Mexico bekoelde wat in het verleden. Maar het is de tweede keer in korte tijd dat China en Mexico samen aan tafel zitten. In april van dit jaar bezocht president Enrique Peña Nieto China.
Huidig president Peña Nieto toont dat hij de oude vijandigheid over de handel opzij wil zetten. Mexico wil zijn economische en commerciële relaties meer verspreiden. Op dit moment is een groot percentage van de Mexicaanse handel in buurland VS geconcentreerd. ‘Dat zorgde voor wat wrevel met China, dat met Mexico concurreert op die Amerikaanse markt, maar nu ziet het ernaar uit dat die relatie uitgebalanceerd wordt’, zegt Barbara Hogenboom.
Het bezoek van het Chinese staatshoofd biedt de mogelijkheid om het te hebben over het grote handelstekort dat Mexico heeft ten opzichte van de Aziatische reus. In 2012 exporteerde Mexico voor 5.7 miljard dollar naar China, maar de import van China steeg tot 57 miljard dollar, volgens gegevens van het Mexicaanse Centrale Bank. Het handelstekort met China ligt veel hoger dan dat van andere landen in de regio.
Verwacht wordt dat beide landen tien overeenkomsten tekenen over handel, investering, infrastructuur, wetenschap en onderwijs. Xi toonde aan dat China bereid was om te discussiëren over een vrijhandelsakkoord met Mexico.
‘Het is wel interessant dat China interesse toont voor een regio waar minder commerciële betrekkingen zijn. In de laatste tien jaar is de relatie tussen beide continenten ontzettend snel gegroeid. Het is duidelijk dat China een voet aan grond wil krijgen in Latijns-Amerika’, aldus Barbara Hogenboom van Cedla.