Computerafval maakt Chinezen ziek

Nieuws

Computerafval maakt Chinezen ziek

Michael Standaert

03 mei 2010

Nergens ter wereld hangen meer dioxines in de lucht dan in de Zuid-Chinese stad Guiyu. Meer dan vijfduizend veelal kleine bedrijfjes verhitten en verpulveren er onderdelen van computers en tv-toestellen om de kostbare metalen te recupereren die erin verwerkt zitten. Pas in 2011 wordt een strengere wet van kracht die de gezondheid van arbeiders en omwonenden beter moet beschermen.

De plaatselijke overheid schat dat in Guiyu elk jaar 1,7 miljoen ton afgedankte computers, tv-toestellen, mobieltjes en andere elektronische toestellen wordt verwerkt. Arbeiders die vanuit alle uithoeken van China naar Guiyi zijn getrokken, halen de toestellen uit elkaar en gaan de onderdelen te lijf met gasbranders en chemische stoffen om er goud, platina en andere waardevolle metalen uit te halen.

Recordvervuiling

Drie jaar geleden stelde de Chinese Academie van Wetenschappen vast dat de omgeving van Guiyu extreem vervuild is. De Lianjiang, de rivier die door Guiyu voert, is de zwaarst vervuilde waterloop in de hele provincie Guangdong. Zowel in het water als in het slib in de rivier zitten hoge concentraties nikkel, cadmium, lood, kwik en arsenicum.
De arbeiders, die vaak nog geen euro per uur verdienen, ademen tien uur per dag dampen in van smeulend plastic en van de chemische stoffen die ze gebruiken om verschillende kostbare metalen te isoleren.
De voorbije jaren kwamen er halfslachtige maatregelen om de problemen in te dammen. In 2006 al maakte het stadsbestuur van Guiyu plannen bekend om de verwerking op een hoogtechnologische en groene leest te schoeien. Maar die voornemens hebben blijkbaar nog niet veel uitgehaald. Recent gepubliceerde studies van onderzoekers van de faculteit Geneeskunde van de Universiteit van Shantou tonen aan dat er zich in 2008 nog gevaarlijke concentraties lood, cadmium en PBDE’s – giftige ingrediënten van vlamvertragers – in het bloed van de kinderen van arbeiders uit Guiyu bevonden. Er komen ook meer gevallen van kanker en hersenverlamming voor.

Onderzoek ongewenst

Het onderzoek wordt bemoeilijkt door het feit dat zieke arbeiders meestal weer naar hun geboortestreek vertrekken en dus moeilijk op te sporen zijn. Veel eigenaars van verwerkingbedrijfjes laten niet toe dat er bij hun arbeiders bloedstalen worden genomen.
Voor de ondernemers die profijt halen uit de afvalverwerking, is er geen vuiltje aan de lucht. “Ik werk hier al tien jaar, en ben nooit ziek geworden”, zegt Lin Banghong, een bestuurder van een plaatselijk ziekenhuis die ook voor een bedrijf werkt dat elektronisch afval aanvoert en de recyclageproducten verkoopt. Net als de meeste andere bestuurders van het ziekenhuis leeft Lin in Shantou, een nabijgelegen stad. Het ziekenhuis draagt de naam van een magnaat die groot werd met elektronisch afval. Van hem komt het geld waarmee de medische instelling werd opgezet. Het ziekenhuis werkt niet meer mee met het afnemen van bloedstalen omdat dat “te veel werk met zich meebrengt.”
China produceert volgens de VN zelf ongeveer 2,3 miljoen ton elektronisch afval per jaar. Maar 90 procent van het afval dat in Guiyu wordt verwerkt, komt uit het buitenland, schat Jim Puckett van het Basel Action Network, een actiegroep die zich verzet tegen het transport van giftig afval.