Cycloon Nargis trof vooral vrouwen (rapport)

“In enkele zwaar getroffen dorpen zijn er in de leeftijdscategorie 18 tot 60 jaar dubbel zoveel vrouwen als mannen gestorven”, staat te lezen in het Post-Nargus Joint Assessment (PONJA), het werkstuk van een expertenwerkgroep met vertegenwoordigers van VN, ASEAN en de Birmese regering. Ook bij kinderen tot twaalf jaar stierven meer mesjes dan jongens, blijkt uit de cijfers die vorige week vrijdag werden voorgesteld.
Het rapport blijft bij het officiële dodental dat werd vrijgegeven enkele maanden nadat de orkaan op 3 mei door de Irrawaddydelta raasde en rakelings langs de Birmese hoofdstad Rangoon scheerde. De teller staat op 84.537 doden, 53.836 vermisten en 19.359 gewonden. Zo’n 2,4 miljoen mensen van de 7,35 miljoen mensen in het getroffen gebied ondervonden ernstige schade door de cycloon. Officieuze schattingen maakten gewag van 300.000 doden en 5,5 miljoen slachtoffers.
“De schade van de cycloon was enorm en heeft gevolgen op langere termijn”, zegt Dan Baker, de humanitaire VN-coördinator in Birma. “Bijna 75 procent van alle gezondheidsinfrastructuur werd vernield of beschadigd.”

Economische schade

Het rapport maakt ook duidelijk wat de economische en sociale schade van de ramp is geweest. “Nargis sloeg toe net toen de rijstboeren in de delta de oogst van het droge seizoen aan het binnenhalen waren. Die maakt een kwart uit van de jaarlijkse productie in het gebied. Verschillende opslagplaatsen zijn vernield en ruim 400.000 hectare landbouwgrond raakte overspoeld met zeewater, wat ernstige schade toebracht aan de veestapel en de productiemiddelen. Slechts een kwart van het getroffen gebied heeft voldoende zaaigoed voor het voornaamste plantseizoen in juni en juli.”
Nargis beschadigde in de delta ongeveer 800.000 huizen. De helft van de woningen in de delta was opgetrokken uit bamboe of hout. In de hoofdstad Rangoon raakten 485.539 huizen beschadigd en 7900 fabrieken en winkels. In heel het land is er nood aan veilig drinkwater en sanitair voor 1,4 miljoen mensen.
Niet iedereen heeft het rapport op instemming onthaald. Mensenrechtenorganisaties vrezen dat de militaire junta de cijfers voor een stuk heeft gemanipuleerd. “We worden verondersteld het officiële verhaal te geloven, dat ook het verhaal is van de Verenigde Naties en de internationale gemeenschap”, zegt Jody Williams, die in 1997 de Nobelprijs kreeg voor haar werk tegen landmijnen. “Maar bij de teams die van dorp tot dorp trokken waren ook vertegenwoordigers van de militaire machthebbers.”
Puji Pijiono, rampenspecialist bij het VN-ontwikkelingsprogramma UNDP, verdedigt het rapport. “We hebben 350 man gemobiliseerd om de schade op te meten. Ze hebben overal toegang gekregen en er werd hen geen strobreed in de weg gelegd.”