“Doodstraf geen alternatief voor falende justitie in Burundi” (Amnesty)
Mattias Creffier
02 maart 2004
De mensenrechtenorganisatie Amnesty klaagt het lot van vier Rwandese bankrovers aan die in Burundi tot de doodstraf werden veroordeeld. De Rwandese president Domitien Ndayizeye verklaarde tegenover de pers dat hij een voorbeeld wil stellen om andere criminelen af te schrikken. De doodstraf is volgens Amnesty een schijnoplossing. Burundi’s veiligheidsproblemen zijn een gevolg van de verspreiding van handwapens en een falende justitie.
De doodstraf is een principieel verkeerde institutionalisering van geweld, in het bijzonder wanneer er een oneerlijk proces aan is voorafgegaan, vindt Amnesty. De vier Rwandezen werden na hun arrestatie op 31 januari mishandeld en kort daarop ter dood veroordeeld. Ze kregen geen toegang tot een advocaat en geen tijd om hun verdediging voor te bereiden. Het proces zelf was in drie uur afgehandeld.
Publieke executies voeden het gevaarlijke idee dat geweld het beste antwoord is op misdadigheid, waarschuwt Amnesty. Bovendien is de regering gedeeltelijk zelf verantwoordelijk voor de stijgende criminaliteit. In 2003 gaf ze groen licht voor de massale verspreiding van vuurwapens onder de burgerbevolking om aanvallen van rebellen af te weren. In de Burundese context van armoede en burgeroorlog leidt dat onvermijdelijk tot nog meer mensenrechtenschendingen.
Intussen heeft een evaluatieteam van de Verenigde Naties zijn bezoek aan Burundi afgerond. VN-gezant Behrooz Sadry toonde zich tevreden met het vredesproces en de overgangsregering die democratische verkiezingen voorbereidt. Recent keerde een historische leider van het Hutu-verzet terug na meer dan dertig jaar ballingschap in Denemarken.
De VN zijn ook bereid de financiering over te nemen van de Afrikaanse vredesmissie in Burundi, die in slechte financiële papieren zit. Wanneer de veiligheidsraad groen licht geeft, krijgen de 2.870 soldaten uit Ethiopië, Mozambique en Zuid-Afrika voortaan een blauwe helm op het hoofd.