Duitsland zet in op digitalisering in Afrika
Francesca Dziadek (IPS)
01 juli 2015
In een grote ommezwaai gaat de Duitse regering nu voluit voor digitalisering in haar ontwikkelingssamenwerking met Afrika.
De Duitse ontwikkelingssamenwerking zal volgens haar bevoegde minister met een nieuw strategisch partnerschap genaamd Digital Africa de krachten bundelen met de privésector.
‘Digitalisering heeft een enorm potentieel om vooruitgang te boeken in Afrika’s duurzame ontwikkeling’, stelt staatssecretaris Friedrich Kitschelt. ‘Iedereen, ook Duitse en Europese bedrijven, varen er wel bij.’
Lees ook: Macht komt uit een internetaansluiting
Twee belangrijke conferenties in Berlijn eerder dit jaar maakten duidelijk dat er een brede consensus bestaat over het samengaan van publieke en private belangen bij het behalen van doelstellingen voor duurzame ontwikkeling.
Op re:publica 2015 hield de jonge ondernemer Keniaan Mugethi Gitau een vlammende presentatie met als titel ‘10 dingen die Europa kan leren van Afrika’.
Gitau staat aan het hoofd van iHub, een incubator voor technologie, innovatie en gemeenschap in Nairobi. ‘We zijn van nature mensen die graag geven, crowdsourcing zit in onze genen. Het hoeft dus niet te verbazen dat we heel vlot met sociale media omgaan’, verklaarde hij.
700 miljoen Afrikanen hebben gsm
iHub maakt deel uit van m:lab Oost-Afrika, een consortium dat 150 ‘start-ups’ telt die zich allemaal bezighouden met mobiele applicaties. Tien van zijn technologiebedrijven hebben al hun vleugels uitgeslagen. Het consortium geniet de steun van de Wereldbank, maar ook van de Duitse overheid.
De reikwijdte van innovatieve, mobiele oplossingen uit Afrika is fenomenaal.
Een andere Duitse staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking, Thomas Silberhorn, refereerde op re:publica 2015 aan de scherpe toename van het aantal Afrikaanse gsm-gebruikers. Ze zijn inmiddels met 700 miljoen, meer dan in Europa. ‘Zoals alle historische transformaties is dit een tijdperk met een ongelooflijk potentieel’, meent Silberhorn.
De reikwijdte van innovatieve, mobiele oplossingen uit Afrika en het tempo waarin ze zich voltrekken, is fenomenaal. Het creatieve gebruik van sms biedt de stedelijke en vooral de rurale bevolking diensten waarmee ze toegang krijgen tot banken, gezondheidszorg, vacatures en microkredieten.
Deze digitale revolutie op het Afrikaanse continent doet echter ook vragen rijzen over de ‘digitale kloof’ tussen diegenen met toegang tot technologie, en diegenen zonder.
Glasvezelkabel wordt gelegd in Kigali, Rwanda in 2010.
Tina Chen (CC BY-NC-ND 2.0)
Digitale kloof
Noord en Zuid zijn het eens over de drie hoofdaspecten van de digitale economische ontwikkeling: breedbandinternet dat als publiek goed beheerd wordt, het duurzame potentieel van mobiele technologie, en de behoefte aan goede infrastructuur.
‘Regeringen zullen muren optrekken, maar jongeren hebben altijd manieren gevonden om die te omzeilen.’
‘De digitale kloof dichten is cruciaal’, zei Philiber Nsengimana, de Rwandese minister van Jeugd en IT op de conferentie ‘Afrika: Continent van Opportuniteiten – De Digitale Kloof dichten’.
Rwanda is een koploper. Het Centraal-Afrikaanse land heeft een aantal projecten rond e-participatie opgezet en zet zich in voor breedbandtoegang voor iedereen.
De meest actieve voorstanders van de e-revolutie stippen aan dat digitalisering ook een manier is om regeringen te controleren en leiders te beoordelen aan de hand van e-participatie, open data, en de vrijheid van expressie en informatie. Deze middelen om de macht te delen, zijn exponenten van het internettijdperk.
Lees ook: ICT en de ongelijkheidsparadox
‘Regeringen zullen muren optrekken, maar jongeren hebben altijd manieren gevonden om die te omzeilen’, stelt Muhammad Radwan van icecairo, een initiatief dat deel uitmaakt van het internationale icehubs-netwerk.
‘De belangrijkste kwestie is: hoe kun je lokale diensten aanbieden, samenwerken aan een democratisch internetbestuur, en tegelijk het middenveld en partnerschappen met de privésector promoten.’
ICE staat voor Innovation-Collaboration-Enterprise en de hubs zijn een open netwerk voor technologische innovatie vanuit de gemeenschap, die het bedenken en ontwikkelen van eigen, betaalbare technologie en diensten willen stimuleren als een oplossing voor lokale uitdagingen.
Potentieel
De Duitse regering heeft het netwerk via een bedrijf voor internationale ontwikkeling opgezet. Ze wil nu digitalisering gebruiken als speerpunt voor de Duitse ontwikkelingssamenwerking in Afrika.
‘Laten we digitalisering serieus nemen.’
‘Laten we digitalisering serieus nemen’, zei ook staatssecretaris Kitschelt. ‘We moeten het potentieel van IT voor ontwikkeling benutten, de digitale kloof aanpakken en in dialoog treden met de online gemeenschap, softwareontwikkelaars, sociale ondernemers, hackers, bloggers, programmeurs en internetactivisten in de hele wereld.’
Zijn woorden konden op bijval rekenen van Afrikaanse internetpioniers, die duidelijk opschuiven van de strijd tegen het gezag, naar het delen van de macht.