E-onderwijs in Afrika neemt uitbreiding
Joyce Mulama
03 juni 2007
De leraars van alle 775 secundaire scholen in Ethiopië krijgen bijscholing via de computer. In Rwanda hebben bijna 2.000 lagere scholen elk twee PC's in huis. Veel Afrikaanse landen zien brood in elektronisch onderwijs, maar de problemen blijven groot.
E-learning is vooral nuttig in landen waar een gebrek heerst aan goed opgeleide leerkachten. Neem nu Ethiopië. Meer dan de helft van het onderwijzend personeel heeft geen lerarenopleiding doorlopen. In 2003 zette het ministerie van onderwijs daarom een programma op om de achterstand lang elektronische weg goed te maken. Het land verdeelde sindsdien computersystemen en 16.700 schermen in alle secundaire scholen. Leraars krijgen via die weg bijscholing en leerlingen kunnen vakken volgen waarvoor ter plaatste geen lesgevers te vinden zijn.
Het succes is zo groot dat de Ethiopische overheid nu ook de opleiding van de leerkrachten van alle lagere scholen in het land langs elektronische weg wil bijspijkeren.
Ook Rwanda is een voortrekkersland. Bijna 2.000 openbare lagere scholen hebben er elk twee PC’s gekregen, terwijl de 500 secundaire scholen elk op tien toestellen konden rekenen. Rwanda wil dat alle kinderen in het land met een PC leren omgaan. De stroomverzorging is een groot probleem in het arme land: op het platteland zijn veel scholen niet op het net aangesloten en in de steden blijft de stroom vaak een hele dag weg. Daarom probeert Kigali nu alle scholen te voorzien van zonnepanelen.
Rwanda is één van de 15 Afrikaanse landen die deelnemen aan een pilotproject rond e-onderwijs van het Nieuw Partnerschap voor de Ontwikkeling van Afrika (NEPAD), een Afrikaans initiatief om de economie van het continent aan te zwengelen.
Ook Kenia neemt deel aan het NEPAD-project. Zes secundaire scholen zijn er nu verbonden met het internet, en er zijn plannen om dat aantal uit te breiden tot 142. “We zitten nog in een demonstratiefase”, zegt Mary Mmayi, de Keniaanse verantwoordelijke voor het programma. “De bedoeling is dat er ook centra voor elektronisch onderwijs komen waar jongeren die niet terecht kunnen in de bestaande instellingen voor hoger secundair onderwijs, zich kunnen inschrijven.”
Via een apart ICT Trust Fund, een samenwerking tussen de Keniaanse overheid en de privé-sector, werden in Kenia de voorbije jaren ook nog eens 362 PC’s verdeeld over 27 onderwijsinstellingen.
Maar e-onderwijs moet veel problemen overwinnen in Afrika. “We moeten leerkrachten blijven uitleggen dat elektronisch onderwijs nooit hun plaats zal innemen”, zegt Demissew Bekele, het hoofd van de ICT-afdeling in het Ethiopische ministerie van Onderwijs.
Veel Afrikaanse leerkrachten hebben ook absoluut geen kaas gegeten van PC’s of het internet. “Lerarenopleidingen moeten aandacht besteden aan informatica als onderwijsmiddel”, vindt Edmond Were van het Onderwijsinstituut in Kigali.
Voor de meeste Afrikaanse landen is ook de kostprijs van pc’s, internetverbindingen en onderhoud van compuyersystemen een probleem. Stroomvoorziening is vooral op het platteland nog een grote bijkomende uitdaging.